Để doanh nghiệp không còn lo thiếu vốn

Ngày 14-3, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chủ trì Hội nghị triển khai nhiệm vụ điều hành chính sách tiền tệ năm 2024 tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất - kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô.

Tiền gửi tăng nhưng doanh nghiệp thiếu vốn

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu thẳng vấn đề: Vì sao doanh nghiệp (DN) kêu thiếu vốn, khó tiếp cận vốn tín dụng trong khi tiền gửi vào hệ thống ngân hàng tăng và lãi suất huy động liên tục giảm?

Theo Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú, đến ngày 29-2, tín dụng nền kinh tế giảm 0,72% so với cuối năm 2023. Nguyên nhân là do cầu và sức hấp thụ vốn của nền kinh tế ở mức thấp. Cụ thể: nhiều DN thu hẹp, ngừng hoạt động và thiếu đơn hàng nên không có nhu cầu vay vốn; người dân tăng dự phòng và giảm vay chi tiêu; một số nhóm khách hàng có nhu cầu nhưng chưa đáp ứng điều kiện vay vốn; còn khó khăn trong triển khai gói tín dụng 120.000 tỉ đồng phát triển nhà ở xã hội do vướng nhiều quy định...

Cũng theo NHNN, một số NH thương mại còn thận trọng trong thực hiện cấp tín dụng do nợ xấu tăng; một số khoản nợ cũ lãi suất cao chậm được điều chỉnh giảm để hỗ trợ DN và cá nhân vay vốn. Bên cạnh đó, quy trình, thủ tục cho vay ở một số NH chậm được cải tiến; việc thực hiện cơ chế tài sản bảo đảm còn thiếu linh hoạt, chủ yếu dựa vào tài sản thế chấp trong khi thị trường bất động sản (BĐS) đang trầm lắng.

Lãi suất quá cao so với nhiều nước

Làm "nóng" hội nghị, ông Lê Tiến Trường, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex), phản ánh lãi suất cho vay đối với ngành dệt may ở các nước hiện ở mức 3,5%. Trong khi đó, lãi suất cho vay ở Việt Nam trung bình khoảng 7% đối với DN hoạt động tốt và 9% đối với DN kém. Đáng chú ý, lãi suất phải trả cho các NH năm 2023 của Vinatex tăng 10% so với năm 2022 trong khi tổng dư nợ giảm 11%, tức giá vốn đắt hơn. Với các hợp đồng tín dụng 2 tháng đầu năm 2024 của tập đoàn, chưa có dấu hiệu cho thấy tổng lãi phải trả năm nay sẽ thấp hơn năm ngoái.

Ông Đặng Minh Trường, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Sun Group, đề nghị Chính phủ và NHNN ổn định lãi suất huy động và lãi suất cho vay. Bày tỏ mong muốn tiếp cận nguồn vốn tín dụng với chi phí thấp hơn để có thể phục hồi, DN BĐS này cho biết chênh lệch giữa các khoản vay của NH thương mại cổ phần và NH thương mại nhà nước là khá lớn, khoảng 4%-5%.

Ngoài ra, tỉ giá biến động cũng là mối lo lớn của DN. Ông Đặng Ngọc Hòa, Chủ tịch HĐQT Vietnam Airlines (VNA), phân tích: Chỉ thay đổi tỉ giá 1% thì DN mất 300 tỉ đồng, nếu biến động tỉ giá lên đến 5% thì chi phí của DN tăng đến 1.500 tỉ đồng trong một năm. Do đó, DN mong muốn nhà nước có chính sách điều hành tỉ giá ổn định và ở mức thấp nhất có thể.

Ông Quảng Văn Viết Cương, Phó Giám đốc Tổng Công ty Đầu tư và Phát triển công nghiệp (Becamex), cho rằng sự quyết tâm của Chính phủ nhằm tăng trưởng tín dụng là đã rõ song khâu có ý nghĩa quyết định chính là hoàn thành thủ tục để vốn đến với DN. Cho biết năm 2024 dự định phát triển một hệ sinh thái về năng lượng tái tạo, Becamex đề nghị các NH triển khai những gói tín dụng mới để DN nắm bắt, tạo điều kiện kết nối nguồn vốn tín dụng tốt nhất, bảo đảm lĩnh vực mới này phát triển vì hiện nay vẫn chưa có ưu đãi đặc biệt.