Đề xuất nâng mức tiêu chuẩn khí thải mô tô

Bộ Giao thông Vật tải (GTVT) đang lấy ý kiến góp ý dự thảo quyết định của Thủ tướng Chính phủ về lộ trình áp dụng mức tiêu chuẩn khí thải (TCKT) đối với xe cơ giới nhập khẩu, sản xuất, lắp ráp. Dự thảo đề xuất các loại mô tô hai bánh sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới tiếp tục áp dụng TCKT mức 3 trong thử nghiệm tới hết ngày 30-6-2027. Từ ngày 1-7-2027 phải áp dụng TCKT mức 4 trong thử nghiệm.

Hiện tại, Việt Nam có khoảng 70 triệu xe lưu hành, tập trung nhiều ở nơi đông dân cư. Những phương tiện này cũng đóng góp lượng phát thải đáng kể ra môi trường, do đó cần thiết để nâng mức TCKT để giảm ô nhiễm môi trường.

Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết trong khu vực ASEAN, đa phần các nước đã áp dụng hoặc có lộ trình áp dụng Euro 4 đối với mô tô. Việc nâng cao mức TCKT lên mức 4 không ảnh hưởng đến hoạt động nhập khẩu, sản xuất, lắp ráp bởi đa số công nghệ cho mô tô đáp ứng TCKT mức 3 đã sẵn sàng có thể đáp ứng TCKT mức 4 và không cần thay đổi quá nhiều về công nghệ.

Theo thống kê, khoảng 50%-60% lượng khí độc hại như NOx, CO, HC được cắt giảm nếu tiêu chuẩn khí thải Euro 4 được đưa vào áp dụng. Đây là các chất ảnh hưởng mạnh đến sức khỏe con người. Việc giảm phát thải từ mô tô là nhiệm vụ thiết yếu nhằm góp phần thực hiện chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí carbon và khí mê tan của ngành GTVT và cam kết mạnh mẽ của Việt Nam tại COP26 đưa mức phát thải ròng về "0" năm 2050.

Trong khi đó, liên quan đến tiêu chuẩn kỹ thuật với ô tô tại Việt Nam, Thông tư 30/2024/TT-BGTVT quy định về kiểm định xe cơ giới của Bộ GTVT, quy định về nội dung kiểm tra khiếm khuyết, hư hỏng và tiêu chí đánh giá khi kiểm định xe cơ giới có hiệu lực từ ngày 1-10, đã phân rõ trường hợp thay đổi màu sơn ô tô thế nào sẽ bị từ chối đăng kiểm và trường hợp nào vẫn được chấp nhận.

Cụ thể, chủ xe thay đổi màu sơn ô tô bằng cách dán decal nhưng không làm thay đổi đến nhận diện màu xe ghi trên chứng nhận đăng ký xe, đơn cử như: dán nóc màu đen, trang trí decal thân vỏ xe… sẽ được xếp vào lỗi hư hỏng, khiếm khuyết không quan trọng (MiD). Do đó, ô tô vẫn đạt hạng mục kiểm tra về màu xe nếu đạt các hạng mục còn lại. 

Tuy nhiên, nếu thay đổi màu sơn mà màu sơn chiếm diện tích lớn nhất của xe không đúng với màu được ghi trong chứng nhận đăng ký xe, ô tô sẽ bị từ chối đăng kiểm do đây là hạng mục hư hỏng, khiếm khuyết quan trọng, làm thay đổi nhận dạng bên ngoài của xe.

Vì vậy, chủ xe nếu muốn trang trí ô tô bằng cách thay đổi màu sơn xe lưu ý, màu sơn sơn thêm trên xe không được vượt quá 50% diện tích xe. Màu sơn theo đăng ký xe luôn luôn phải là màu sơn chủ đạo của ô tô.

Việc phân rõ trường hợp xác định lỗi hư hỏng, khiếm khuyết về màu sơn xe khi đi đăng kiểm tại Thông tư 30/2024 là phù hợp, sẽ tạo nhiều thuận lợi cho người dân áp dụng khi muốn trang trí ô tô.