Đề xuất sáp nhập các TAND cấp huyện thành tòa án sơ thẩm khu vực

TAND tối cao vừa có văn bản số 52 về việc tham gia ý kiến đối với phương án tổ chức lại hệ thống TAND theo Nghị quyết 18 với nội dung dự kiến sắp xếp lại các TAND cấp huyện hiện nay.

Tiêu chí tổ chức lại tòa án cấp huyện sẽ dựa trên số lượng vụ việc phải giải quyết. Theo đó, với đô thị đặc biệt (Hà Nội và TPHCM), số lượng vụ việc phải giải quyết, xét xử của mỗi TAND sơ thẩm nằm trong khu vực nội thành từ 3.000 vụ/năm trở lên; Số lượng vụ việc phải giải quyết, xét xử của mỗi tòa án sơ thẩm nằm trong khu vực ngoại thành từ 1.000 vụ/năm trở lên.

Đối với khu vực nông thôn đồng bằng, số lượng vụ việc phải giải quyết, xét xử của mỗi TAND sơ thẩm từ 800 vụ/năm trở lên. Đối với khu vực miền núi, số lượng vụ việc phải giải quyết, xét xử của mỗi TAND sơ thẩm từ 200 vụ/năm.

Các TAND được sáp nhập phải có vị trí địa lý liền kề, giao thông thuận tiện; mỗi tòa án cấp huyện thuộc diện sắp xếp sẽ sáp nhập với ít nhất 1 TAND cấp huyện liền kề.

Về tiêu chí về đặc điểm kinh tế, vị trí địa lý, mật độ dân cư, hạ tầng cơ sở giao thông, văn hóa theo từng vùng miền, TAND tối cao dự kiến, đối với khu vực miền núi, do khu vực các huyện miền núi thường có diện tích rộng nhưng mật độ dân cư thấp, số lượng vụ việc không nhiều nên nếu chỉ áp dụng tiêu chí về khối lượng công việc phải giải quyết, địa bàn hoạt động sẽ quá rộng, gây khó khăn cho người dân.

Do đó, cần bổ sung tiêu chí: "Khoảng cách từ nơi đặt trụ sở TAND sơ thẩm khu vực đến nơi xa nhất trong địa hạt pháp lý của tòa án đó không quá 50 km; trường hợp không thể thỏa mãn đồng thời cả hai tiêu chí về số lượng án và khoảng cách từ nơi đặt trụ sở TAND sơ thẩm khu vực đến nơi xa nhất trong địa hạt pháp lý thì ưu tiên áp dụng tiêu chí về khoảng cách".

Đối với khu vực hải đảo, dự kiến không tổ chức TAND sơ thẩm khu vực tại mỗi huyện đảo mà sẽ bố trí Thẩm phán, cán bộ từ khu vực liền kề, có năng lực đủ mạnh đến để tiếp nhân dân, xử lý đơn khởi kiện, đơn yêu cầu của người dân và xét xử lưu động các loại vụ án theo lịch định kỳ hàng tháng.

Ngoài ra, ưu tiên các vị trí có trụ sở vừa được đầu tư xây dựng mới trong giai đoạn vừa qua (đặc biệt Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021- 2025) và một số công trình thuộc dự án Đầu tư sửa chữa, cải tạo, nâng cấp và xây dựng trụ sở TAND các cấp (giai đoạn 1).