Trong bối cảnh Mỹ, Iran và Israel đạt thỏa thuận ngừng bắn, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) xác nhận để mất dấu vết kho uranium làm giàu cấp độ cao (HEU) của Iran, đủ nguyên liệu để chế tạo tới 10 đầu đạn hạt nhân nếu Tehran quyết định phát triển vũ khí.
Theo ước tính của giới chức Mỹ, lượng uranium này có thể được chứa trong 16 ống cao khoảng 91 cm, nặng khoảng 25 kg/ống. Kích thước nhỏ gọn cho phép chúng có thể được vận chuyển bằng tay hoặc bằng xe cá nhân đến nơi bí mật.

Các ống vận chuyển uranium đã dược làm giàu cao. Nguồn: OSTI.
Dù hạ tầng làm giàu uranium của Iran đã bị không quân Mỹ và Israel tấn công dồn dập trong gần hai tuần qua, giới chuyên gia cảnh báo chừng nào số uranium đã được làm giàu chưa bị tiêu hủy hoặc kiểm soát, mối nguy vẫn tồn tại.
"Tình hình hiện tại chỉ có thể được cải thiện nếu các cuộc tấn công chấm dứt, tạo điều kiện an toàn để các nhóm thanh sát viên trở lại các cơ sở hạt nhân của Iran" - Tổng giám đốc IAEA Rafael Mariano Grossi phát biểu tại cuộc họp khẩn ở Vienna hôm 23-6.
Trước khi xung đột bùng nổ, thanh sát viên của IAEA thường theo dõi chặt chẽ kho uranium đã khai báo của Iran, kiểm tra nhiều địa điểm mỗi ngày để bảo đảm số vật liệu này không bị chuyển hướng sang sản xuất vũ khí.
Nhưng Tehran đã chuyển số uranium khỏi các cơ sở được khai báo chính thức ngay sau cuộc không kích của Israel hôm 13-6, thậm chí trước cả khi Mỹ tham gia không kích vào cuối tuần qua.
IAEA đã yêu cầu Iran thông báo vị trí mới của kho nguyên liệu, song chưa có dấu hiệu cho thấy Tehran sẽ cho phép tiếp cận, kể cả khi lệnh ngừng bắn được duy trì.

Khói bốc lên từ địa điểm được cho là trụ sở Sarallah của IRGC (Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran) ở phía bắc Tehran, Iran vào ngày 23-6. Ảnh: Middle East News.
Căng thẳng càng leo thang khi Ủy ban An ninh Quốc gia và Chính sách Đối ngoại của Quốc hội Iran mới đây thông qua dự thảo luật yêu cầu đình chỉ hợp tác với IAEA "cho đến khi an ninh tại các cơ sở hạt nhân được bảo đảm" - theo hãng tin pháp lý Mizan.
Đại diện Iran tại IAEA, ông Reza Najafi, tuyên bố việc Israel và Mỹ không kích các cơ sở hạt nhân thay vì tiếp tục đàm phán đã "giáng đòn không thể khắc phục" vào Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT).
Các cuộc không kích đã khiến công tác thanh sát hạt nhân khó khăn hơn. Các cơ sở hạt nhân then chốt như Fordow, Isfahan và Natanz - những mục tiêu bị tấn công dữ dội trong 12 ngày qua - đang bị ô nhiễm phóng xạ và hóa học cục bộ.
Bình luận (0)