Đối thoại để thấu hiểu

Chị Hồng Nhung (quận Gò Vấp, TP HCM) kể chồng đi công tác ở nước ngoài về, có mua cho chị chai nước hoa, thỏi son mà từ mùi hương đến màu sắc đều không vừa ý chị. Sự thất vọng khiến chị "bực ngang": "Anh mua làm gì cho tốn tiền mà không dùng được".

Sự "im lặng" đáng sợ

"Kể từ đó, anh không lần nào mua quà riêng cho tôi. Dĩ nhiên, tôi tự mua được cho mình nhưng chồng tặng món quà mình thích vẫn vui hơn vì điều đó thể hiện anh ấy quan tâm đến vợ, biết vợ thích gì và không thích gì chứ không phải tặng cho có" - chị Nhung nói.

Trong khi đó, anh Trung Thành, chồng chị Nhung, lại chia sẻ chính vì nhớ vợ con nên anh mới mua quà về. "Tôi không biết mua gì, thấy mấy chị ở công ty mua nước hoa, mỹ phẩm thì tôi cũng mua, đâu biết nước hoa mùi ra sao, son màu gì thì mới hợp ý cô ấy. Hớn hở trao quà cho vợ mà nhận lại gương mặt không vui, tự nhiên cụt hứng nên mấy lần sau, tôi chỉ mua sô-cô-la, bánh kẹo cho cả nhà thôi" - anh Thành giãi bày.

Từng là cặp đôi rất hòa hợp, cưới nhau được 5 năm, khi có con đầu lòng, cuộc sống hôn nhân của anh Hữu, chị Yến (quận Bình Thạnh) trở nên căng thẳng hơn. Guồng quay công việc, áp lực con nhỏ khiến họ nảy sinh bất đồng.

Chị vốn ít nói, có chuyện gì cũng để trong lòng, anh thì lại vô tư, nghiện việc, mê đá banh nên mọi việc trong nhà chị phải gánh vác. Nửa đêm con quấy khóc, một mình chị thức dỗ dành, anh vô tư ôm gối ngủ. Nhờ đón con vào ngày chị bận việc, anh lại quên vì mải xem đá banh, đến khi chị hỏi, anh mới sực nhớ. Con sốt, chị cuống cuồng gọi, anh ậm ừ nửa giờ sau mới xuống vì đang dở tay bản thiết kế…

Những lúc như vậy, biết vợ giận, anh không nói gì mà chọn cách im lặng, nghĩ "để vài bữa rồi sẽ nguôi ngoai". Chị càng không nói, anh càng im lặng, không hỏi han, xin lỗi, đến một lúc chị mặc kệ "sao cũng được, tùy anh". Cách giải quyết mang tính đối phó này khiến không khí gia đình trở nên ngột ngạt.

Đỉnh điểm là trong một lần giận chồng, chị Yến quyết định đưa con về nhà mẹ vài ngày để suy nghĩ lại. "Ban đầu, tôi cảm thấy nhẹ nhõm vì không còn không khí nặng nề. Nhưng chỉ vài hôm sau, tôi chợt thấy sự im lặng thật đáng sợ. Không còn tiếng con ríu rít, cũng không ai hỏi "ăn gì chưa" hay "về mấy giờ". Lúc đó, tôi mới thật sự hoảng. Sự im lặng kéo dài đã đẩy chúng tôi ra xa nhau, từng chút một mà không ai nhận ra" - anh Hữu tâm sự.

Chị Hà (nhân viên văn phòng ở Thủ Đức) kể mỗi lần đi làm tóc hay sắm sửa quần áo mới, chị đều mong chồng sẽ khen một câu. Nhưng lần nào anh cũng buông lời chê: "Uốn tóc kiểu gì lạ vậy?", "Bộ đồ này trông như con gái tuổi teen!"…

"Cứ như vậy, tôi dần đánh mất tự tin, cảm thấy không được trân trọng trong mắt anh" - chị Hà chùn giọng.

Lắng nghe và chia sẻ

Theo ThS tâm lý Trần Minh Thi, một trong những sai lầm thường gặp của các cặp vợ chồng là cho rằng tình yêu đủ lớn sẽ giúp nhau "tự hiểu". Nhưng sự thật, tình yêu không phải là phép mầu nếu thiếu đi sự đối thoại và sẻ chia. "Giao tiếp là cốt lõi của một mối quan hệ bền vững. Không thể "trông chờ" người khác tự hiểu mình, nhất là trong hôn nhân. Nếu không nói ra, người kia sẽ không biết để đáp ứng hay điều chỉnh. Mặt khác, khi đối phương chia sẻ, việc lắng nghe một cách trọn vẹn là thể hiện sự tôn trọng và yêu thương" - bà Minh Thi nhắn nhủ.

ThS tâm lý Nguyễn Trung Kiên nhìn nhận tình trạng "chiến tranh lạnh" trong hôn nhân ngày càng phổ biến, đặc biệt ở các cặp vợ chồng trẻ có con nhỏ. Họ mệt mỏi vì công việc, kiệt sức vì chăm con và bị áp lực bởi kỳ vọng, nên dễ cáu gắt và… chọn im lặng như một cách né tránh xung đột.

"Im lặng không giải quyết được mâu thuẫn mà chỉ khiến sự tổn thương âm thầm tích tụ. Đặc biệt, khi cả hai người không ai chịu mở lời trước thì khoảng cách ngày càng rộng" - ông Nguyễn Trung Kiên phân tích.

Về giải pháp, ông Nguyễn Trung Kiên cho rằng phải thiết lập được "văn hóa đối thoại" trong gia đình. Mâu thuẫn không phải là dấu hiệu của rạn nứt, mà là cơ hội để hiểu nhau hơn, nếu biết cách trò chuyện. Hãy lựa chọn thời điểm phù hợp, ngôn ngữ tích cực và nói về cảm xúc của bản thân thay vì đổ lỗi.

Rút ra bài học từ câu chuyện của mình, anh Hữu đúc kết: "Im lặng không phải là cách để mọi chuyện qua đi. Hãy tập nói "cảm ơn", "xin lỗi", bày tỏ sự cảm thông, biết ơn... thay vì quay mặt đi".