Cơ hội đào tạo thành những “công dân toàn cầu”

Học sinh Việt Nam quan tâm đến du học tại một chương trình triển lãm du học. Ảnh: H. Lân

Theo Viện Lao động Xã hội, hiện nay có gần 178.000 cử nhân, thạc sĩ thất nghiệp, trong khi nền kinh tế đang có sự hồi phục về nhu cầu lao động tri thức với tốc độ phát triển cao nhất trong 3- 4 năm trở lại đây. Số liệu đáng báo động này cũng bao gồm nhiều du học sinh về nước sau tốt nghiệp, kể cả các quốc gia vốn có năng lực cạnh tranh giáo dục cao như Úc và Mỹ. Theo các chuyên gia trong ngành giáo dục, phương thức giáo dục truyền thống-trong phạm vi cộng đồng hạn hẹp của một quốc gia hay một thành phố, chưa phát huy được lợi thế kỹ năng, trong khi xu hướng tìm kiếm của các công ty hiện đại đòi hỏi phải là “phẩm chất của công dân toàn cầu”.

Từ giữa thập niên trước, khái niệm “công dân toàn cầu” đã dần trở thành quen thuộc ngay cả trong các kỳ thảo luận giáo dục của quốc gia. Vì lợi thế của những phẩm chất quốc tế đối với sinh viên trong tuyển dụng nhân sự sau khi tốt nghiệp cao đẳng, cử nhân hay thạc sĩ là rất quan trọng. Để có những phẩm chất đó, sinh viên cần ít nhất 03 yếu tố cốt lõi là: tư duy quốc tế-vượt khỏi phạm vi cộng đồng học tập; nền tảng tri thức được chấp nhận trên phạm vi toàn cầu và khả năng ngoại ngữ tốt.

Với sự phát triển của nền giáo dục và sự bùng nổ của tri thức internet trong những năm qua, sinh viên Việt Nam ngày nay có nhiều cơ hội nắm bắt được 2 yếu tố cốt lõi về nền tảng tri thức và khả năng ngoại ngữ. Tuy nhiên, không có nhiều cơ hội cho các bạn tìm kiếm trải nghiệm học tập nhiều nơi trên thế giới nhằm phát triển tầm nhìn và tư duy quốc tế - yếu tố then chốt đầu tiên.

Nhìn ra thế giới, các trường đại học danh tiếng thường tạo điều kiện trao đổi sinh viên (student exchange) trong mạng lưới liên kết, với mong muốn phát triển trải nghiệm học tập tại nhiều cộng đồng khác nhau. Theo thống kê của Viện Giáo dục Quốc tế (IIE), số lượng sinh viên và các chương trình trao đổi đã nhiều lần vượt kỳ vọng của trường tổ chức, và đang phát triển ổn định ở mức 8-10% mỗi năm, đặc biệt tại các quốc gia Châu Âu và Mỹ… Báo cáo của tổ chức này cũng đánh giá xu hướng “du học đa quốc gia” mới chính là giải pháp thực sự cho việc định hình “công dân quốc tế” trong giáo dục, bởi định hướng hợp tác của các trường đại học ngay từ khi thiết kế chương trình, mang lại cơ hội trải nghiệm tại nhiều quốc gia ngay trong quá trình học tập hoặc thực tập. Vì thế, các chương trình đào tạo sẽ mang ý nghĩa quốc tế hơn, bằng việc tích hợp du học và thực tập bắt buộc, đòi hỏi trường phải chuẩn bị các kỹ năng du học ngay từ đầu cho sinh viên.

Trở lại Việt Nam, điểm qua các chương trình do một số công ty tư vấn du học cung cấp, hiện nay hầu hết chỉ có các chương trình du học tại một quốc gia xuyên suốt như du học Úc, Anh, Mỹ…và chương trình “Cử nhân BBA Thụy Sĩ-Anh-thực tập Bỉ/Hoa Kỳ” tại trường Đại học UBIS (Geneva- London) mang lại cho sinh viên Việt Nam (thông qua tổ chức tư vấn giáo dục TSSAC-là có tầm “du học đa quốc gia” như trên. Chương trình đặc biệt này có chi phí cao do phải bao hàm hai quốc gia thuộc hàng “top” về chi phí du học. Tuy nhiên, cơ hội cho sinh viên Việt Nam hiện đang rất rộng mở, vì 100 suất học bổng AEDP(ASEAN Education Development Programme) đang được mở ra để trao cho sinh viên xét tuyển thành công đối với chương trình du học đa quốc gia này.

Chương trình du học đa quốc gia, mục tiêu là đưa học viên tiếp cận với hệ thống giáo dục tiên tiến, môi trường tiếng Anh, giao tiếp đa văn hóa, trang bị kỹ lưỡng tư duy và tâm thế hội nhập trở thành “công dân quốc tế”. Học viên sẽ thực tập bắt buộc ngay trong quá trình du học, trải nghiệm môi trường thực tế và qua đó tiếp thu kiến thức tốt hơn. Đây là sự chuẩn bị tốt cho sự nghiệp tương lai của sinh viên Việt Nam trong nền kinh tế hội nhập, giúp học viên khẳng định năng lực trong môi trường tuyển dụng ngày một cạnh tranh.