Du lịch không thể xanh khi còn rác thải nhựa

Phát biểu tại diễn đàn "Phát triển điểm đến xanh - Nâng tầm du lịch Việt Nam" được Hiệp hội Du lịch Việt Nam tổ chức ngày 11-4 tại Hà Nội, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam Vũ Thế Bình nhận định trong bối cảnh toàn cầu đang đối mặt với những thách thức chưa từng có như biến đổi khí hậu, suy giảm đa dạng sinh học, ô nhiễm môi trường và tài nguyên cạn kiệt, ngành du lịch cũng buộc phải chuyển mình.

"Chuyển đổi xanh trong du lịch không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu bắt buộc nếu chúng ta muốn phát triển lâu dài, có trách nhiệm và có tương lai"- ông Bình nhấn mạnh.

Ông Patrick Harvemann, Phó trưởng đại diện thường trú Chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam, nhìn nhận ngành du lịch đã trở thành một ngành kinh tế quan trọng của Việt Nam với doanh thu ấn tượng 840.000 tỉ đồng năm 2024. Sự năng động này cho thấy tiềm năng to lớn của ngành và UNDP Việt Nam tin tưởng rằng du lịch đóng vai trò là một động lực mạnh mẽ, thúc đẩy đạt được các Mục tiêu Phát triển Bền vững.

Phó trưởng đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam cũng cho rằng con đường nâng tầm du lịch Việt Nam thông qua phát triển các điểm đến xanh không chỉ là một khát vọng mà còn là một đòi hỏi tất yếu và một cơ hội chiến lược.

Chủ tịch LuxGroup Phạm Hà nhìn nhận trong bối cảnh toàn cầu đang đối mặt với những thách thức nghiêm trọng như biến đổi khí hậu, suy giảm tài nguyên thiên nhiên và hệ lụy ngày càng rõ nét từ du lịch đại trà, khái niệm "du lịch xanh" không đơn thuần là một lựa chọn mang tính thời điểm, mà đã trở thành một yêu cầu bắt buộc.

Tuy nhiên, theo Chủ tịch LuxGroup, khó khăn lớn trên con đường "chuyển đổi xanh" là bài toán kinh tế đầu tư vào thiết bị tiết kiệm năng lượng, xử lý rác thải, vật tư thân thiện môi trường… đòi hỏi chi phí cao và thời gian hoàn vốn dài. Bên cạnh đó, nhận thức chưa đồng đều trong chuỗi cung ứng và thị trường cũng là trở ngại lớn.

Việc thuyết phục các đối tác, đặc biệt ở vùng sâu vùng xa, cùng cam kết hành động vì tiêu chuẩn xanh vẫn đang là bài toán khó cần giải bằng các hình thức đối thoại, đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật. Trong khi sản phẩm du lịch xanh khó cạnh tranh, giá thành cao khiến sản phẩm du lịch bền vững khó tiếp cận thị trường đại chúng, đòi hỏi chiến lược định vị giá trị và truyền thông rõ ràng.

Chuyển đổi xanh là yêu cầu bắt buộc

Tổng thư ký Hiệp hội du lịch Việt Nam Vũ Quốc Trí khẳng định không thể nói xanh khi chưa giảm thiểu được rác thải nhựa, giảm thiểu rác thải nhựa phải là yêu cầu tiên quyết để du lịch Việt Nam chuyển đổi xanh.

Chính vì thế, buộc phải giảm thiểu tác động đến môi trường, đóng góp tích cực cho bảo vệ đa dạng sinh học, sử dụng năng lượng tái tạo, phát huy giá trị các di sản thiên nhiên và văn hóa, phát triển các sản phẩm thân thiện với môi trường.

GS-TS Nguyễn Văn Đính, Viện trưởng Viện kinh tế du lịch, bày tỏ quan điểm để giảm phát thải carbon đòi hỏi ngành du lịch nên sử dụng phương tiện giao thông thân thiện với môi trường (xe điện, xe đạp, giao thông công cộng). Khuyến khích du lịch gần gũi thiên nhiên. Tuy nhiên để chuyển đổi xanh trong du lịch đòi hỏi phát triển du lịch cộng đồng và kinh tế tuần hoàn, trong đó hỗ trợ các làng nghề truyền thống, tạo việc làm cho người dân địa phương ưu tiên các sản phẩm, thực phẩm hữu cơ và hàng thủ công địa phương. Đồng thời, nâng cao nhận thức và trách nhiệm du lịch theo hướng giáo dục du khách về du lịch bền vững.

Phó Trưởng đại diện UNDP Việt Nam Patrick Haverman cho rằng quá trình chuyển đổi xanh trong du lịch ở Việt Nam cần tập trung vào 4 vấn đề: Quy hoạch xanh; quản lý điểm đến hiệu quả; du lịch không rác thải nhựa và carbon thấp; du lịch bền vững dựa vào thiên nhiên.

"Tầm nhìn của chúng tôi về các điểm đến xanh không chỉ giới hạn ở các nỗ lực bảo tồn của cộng đồng tại các khu vực biển và khu bảo tồn. Chúng tôi cũng nhận thấy vai trò quan trọng của giao thông xanh. Việc khuyến khích du khách ưu tiên các lựa chọn di chuyển thân thiện với môi trường không chỉ làm sâu sắc trải nghiệm của họ mà còn trực tiếp góp phần vào bầu không khí trong lành hơn và hướng tới các mục tiêu phát thải ròng bằng 0 đầy tham vọng của Việt Nam" - ông Patrick Haverman nhấn mạnh.

Ông Patrick Haverman cam kết UNDP sẵn sàng hỗ trợ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Hiệp hội Du lịch Việt Nam và các bên liên quan khác trong quá trình chuyển biến Việt Nam trở thành một điểm đến du lịch có trách nhiệm và có tính cạnh tranh.