Du lịch nông thôn: Nhiều ưu đãi nhưng cũng không ít vướng mắc

Tại kỳ họp HĐND tỉnh Bình Thuận mới đây, các đại biểu đã thông qua Nghị quyết về quy định nội dung, mức hỗ trợ thực hiện Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025.

Hỗ trợ vốn, kinh phí

Theo đó, tỉnh Bình Thuận thống nhất mức chi hỗ trợ từ ngân sách nhà nước tối đa không quá 70% kinh phí thực hiện một mô hình/dự án phát triển điểm du lịch nông thôn tại huyện miền núi và 50% kinh phí tại các địa bàn khác. Tổng kinh phí thực hiện 1 mô hình/dự án không vượt mức 2 tỉ đồng.

Ngoài hỗ trợ kinh phí, tỉnh Bình Thuận còn khuyến khích phát triển các khu, điểm du lịch nông thôn bảo đảm kết nối các tuyến du lịch của vùng, địa phương; thiết kế, cải tạo cảnh quan, kiến trúc và môi trường vừa bảo tồn bản sắc truyền thống, vừa bảo đảm hệ sinh thái. Đồng thời, tại các khu, điểm du lịch nông thôn tổ chức xây dựng các điểm trưng bày, giới thiệu sản phẩm nông nghiệp, sản phẩm OCOP, sản phẩm làng nghề truyền thống.

Bên cạnh đó, tỉnh Bình Thuận dự kiến phát triển các dịch vụ dừng nghỉ, điểm trưng bày sản phẩm đặc sản nông thôn dọc các tuyến giao thông nông thôn gắn với các điểm du lịch để phục vụ tối đa du khách.

Theo Hiệp hội Du lịch Bình Thuận, nghị quyết này là làn gió mới, thúc đẩy phát triển mạnh du lịch sinh thái nông thôn đầy tiềm năng. Du lịch Bình Thuận đã và đang hướng tới hình thành các tour "lên rừng xuống biển" kết nối giữa TP Phan Thiết với các địa phương như: Hàm Thuận Bắc, Tánh Linh, đặc biệt tuyến du lịch trekking (đi bộ dã ngoại đường dài) nổi tiếng Phan Dũng (Bình Thuận) - Tà Năng (Lâm Đồng) để góp phần đa dạng sản phẩm, loại hình phục vụ du khách ở vùng nông thôn. Đặc biệt hơn, khi được khuyến khích về mặt kinh phí, cơ chế, người nông dân có thể quảng bá các sản phẩm nông nghiệp của mình và qua đó nâng cao thu nhập từ nông nghiệp, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn một cách bền vững.

Tuy nhiên, theo ông Dato'HJ.Sahariman Bin Hamdan, Chủ tịch Hiệp hội Homestay Malaysia, muốn phát triển các loại hình du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng nông thôn thì tỉnh Bình Thuận cần có sự kết nối với cộng đồng địa phương bản địa. Điều quan trọng nhất là sự phát triển của cộng đồng địa phương và bình đẳng kinh tế trong cộng đồng.

Hướng dẫn chung chung, lúng túng thực hiện

Hiện nay, nông thôn ở Bình Thuận đang là điểm đến được nhiều người chọn lựa với những điểm du lịch sinh thái nổi bật như: hồ Đa Mi, thác Chín Tầng, hồ Hàm Thuận, Suối Tiên… Tuy nhiên cái khó hiện nay là vướng mắc về quy định sử dụng đất nông nghiệp vào dịch vụ du lịch cũng như thiếu hướng dẫn xây dựng, kiểm soát hoạt động cho các cơ sở triển khai du lịch sinh thái nông thôn.

Ông Cao Văn Ngọc, chủ Khu Sinh thái nhà vườn Tiến Đạt (xã Hàm Trí, huyện Hàm Thuận Bắc), cho biết sau khi Luật Đất đai có hiệu lực từ ngày 1-8-2024, ông nhiều lần liên hệ địa phương để có thể xin sử dụng đất đa mục đích với diện tích không quá 50% đất sử dụng xây dựng các công trình du lịch dễ tháo dỡ. Tuy nhiên, khi liên hệ thì địa phương cũng lúng túng khi chưa được hướng dẫn cụ thể điều kiện cấp phép, xây dựng. "Đến nay thì việc xin giấy phép xây dựng hoặc chuyển đổi đất đa mục đích đều chưa thực hiện được, dù cơ sở chúng tôi đã đủ các chứng chỉ khác" - ông Ngọc nói

Ông Nguyễn Văn Hùng, Phó Chủ tịch UBND huyện Hàm Thuận Bắc, cho biết ngay sau khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã có hướng dẫn về việc sử dụng đất đa mục đích thay vì chuyển đổi mục đích sử dụng khi xây dựng cơ sở vật chất du lịch trên đất nông nghiệp. Tuy nhiên, các hướng dẫn cũng chỉ chung chung, chưa cụ thể hóa, khiến địa phương ít nhiều lúng túng. "Hầu hết các điểm, khu du lịch nông thôn đều là các hộ kinh doanh nhỏ lẻ, chưa phải là doanh nghiệp nên việc hoàn thiện giấy tờ pháp lý khá khó. Bên cạnh đó, việc hướng dẫn cho phép xây dựng dưới 50% diện tích để phục vụ du lịch mà sở ban hành vẫn còn chưa cụ thể. Vì vậy mà hồ sơ xin xây dựng điểm du lịch nông thôn đều gặp lúng túng trong thực hiện từ cấp xã tới huyện" - ông Hùng nói.

Theo Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Bình Thuận, hiện nay tiềm năng và thế mạnh du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng nông nghiệp ở Bình Thuận vẫn chưa được khai thác đúng mức và hiệu quả. Việc phát triển loại hình này còn gặp phải nhiều khó khăn trong việc định hình mô hình, sản phẩm; vướng mắc trong thủ tục. Vì vậy rất cần các sở, ngành liên quan ban hành hướng dẫn cụ thể để các địa phương, người làm du lịch khai thác hết tiềm năng du lịch nông thôn.