Cho nên nhiều người vẫn cố đẻ một cậu con trai để nhờ cậy khi sống, hương khói khi chết. điều này đã trở thành một vấn đề lớn của xã hội, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chiến lược dân số của quốc gia:
Để thấy hết tầm quan trọng của vấn đề, trước hết chúng ta cần có một cái nhìn rộng ra thế giới. Nửa đầu thế kỷ 20, thế giới lâm vào tình trạng trai thiếu gái thừa, nguyên nhân chủ yếu do chiến tranh. Thế nhưng nửa sau thế kỷ 20, do các biện pháp kiểm soát sinh sản có hiệu quả và quan niệm trọng nam khinh nữ ở nhiều nơi, hiện tượng đảo ngược gái thiếu trai thừa đã trở thành một vấn nạn lớn, nhất là tại Trung Quốc và Ấn Độ, hai nước đông dân nhất thế giới, chiếm 38% dân số toàn cầu.
Tại Trung Quốc, trong những thập niên cuối thế kỷ vừa qua, để làm giảm áp lực tăng dân số, chính phủ nước này đã đề ra một chiến lược hạn chế sinh sản nghiêm khắc.
Mỗi cặp vợ chồng chỉ được có một con nếu không muốn đánh mất những quyền lợi cơ bản trong sinh hoạt cộng đồng. Trong khi đó, quan niệm “nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô” (một trai cũng là có, 10 gái cũng là không) vẫn thịnh hành trong xã hội. Không có con trai để nối dõi tông đường là một “đại họa” bởi vì chỉ con trai mới có thể thờ phụng ông bà, trông coi nhà cửa đất đai do tổ tiên để lại.
Với những tiến bộ trong kỹ thuật siêu âm chẩn đoán giới tính thai nhi, các cặp vợ chồng dễ dàng quyết định phá thai khi phát hiện đang có mang con gái. Kết quả là nam giới càng nhiều hơn và nữ ngày càng ít đi.
Ở Trung Quốc, tỷ lệ trẻ sơ sinh nam nữ từ 111/100 vào năm 1989 đã tăng lên đến 117/100 vào năm 2000. Ở tỉnh Hồ Nam, tỷ lệ này lên đến mức kỷ lục 132/100. Về mặt xã hội, xuất hiện nhiều sự bất ổn, khi hàng chục triệu đàn ông đã qua tuổi tứ tuần, ngũ tuần mà vẫn chưa tìm được mái ấm gia đình.
Một nghiên cứu của các nhà tội phạm học cho thấy, xác suất tội sát nhân ở những người đàn ông có gia đình luôn thấp hơn đàn ông độc thân. Bởi chính trách nhiệm với vợ con đã buộc những người có gia đình luôn phải cân nhắc trong mọi hành động.
Để giải quyết tình trạng mất cân bằng giới tính Trung Quốc đã cấm các bệnh viện siêu âm xác định giới tính thai nhi, nhưng biện pháp này cũng chỉ đem lại phần nào hiệu quả khi siêu âm đã trở thành một kỹ thuật rất phổ biến. Quan trọng hơn là biện pháp giáo dục cho mọi người từ bỏ dần tâm lý trọng nam khinh nữ.
Khi con trai cũng sẵn sàng đi ở rể như con gái đi làm dâu thì nhu cầu đẻ con trai sẽ giảm đi. Tại Hàn Quốc, năm 1999, chỉ số giới tính là 117/100, ngang với Trung Quốc.
Tuy nhiên, ngay vào thời điểm đó, nước này đã mở rộng các chiến dịch vận động con trai ở rể, đồng thời đề cao vài trò người phụ nữ trong đời sống cộng đồng, con gái cũng có thể thờ cúng cha mẹ. Nên đến nay, chỉ số giới tính của Hàn Quốc đã giảm còn 110/100, xấp xỉ với nước ta. Nếu chúng ta không có các biện pháp ngăn chặn kịp thời thì Trung Quốc và Ấn Độ là cái gương tày liếp.
Trở lại hoàn cảnh xã hội Việt Nam, tại sao nhiều người con trai coi việc ở rể chỉ là bất đắc dĩ? Nguyên nhân chính là do quan niệm lỗi thời của xã hội. Có gia đình nhà cửa rộng rãi, khang trang, lại chỉ sinh toàn con gái, nhưng các con rể chẳng ai muốn đến ở nhà vợ, cứ buộc vợ phải về nhà mình làm dâu.
Một cô gái tâm sự: “Bố mẹ em đã già yếu, cần sự chăm nom, săn sóc của con cái mà hai chị em đi lấy chồng cả thế này, em không yên tâm một chút nào”. Anh chồng có vẻ thông cảm: “Thực ra, anh cũng muốn đến nhà em ở rể nhưng chỉ ngại dư luận xã hội.
Anh chỉ vừa mới tâm sự với thằng bạn thân, nó đã bảo: “Thế mày định đến “nằm gầm chạn” thật đấy à?”. Thôi em ạ, chịu khó sang nhà anh ở chật một tí cũng được, rồi hàng ngày về thăm ông bà!”.
Thì ra, chúng ta đang sống trong thời đại mới nhưng những tư tưởng của một thời xưa cũ đã thành “thâm căn cố đế” trong đầu óc nhiều người. Trước hết, chúng ta cần tìm hiểu gốc gác của vấn đề.
Cái quan niệm coi thường, thậm chí có ý khinh miệt những người đàn ông ở rể thực ra có cội nguồn sâu xa từ ý thức hệ phong kiến. Thời đó, giai cấp phong kiến quan niệm chỉ có con trai mới nối dõi được tông đường. Vì thế nếu con trai sang nhà vợ ở rể thì không thể lập bàn thờ ở đó để thờ cúng gia tiên nhà mình. Bố mẹ già cũng chỉ trông vào con trai phụng dưỡng khi sống, chống gậy khi chết, cũng như thờ cúng sau này, chứ không trông mong gì con gái. Vì con gái lấy chồng sẽ theo về nhà chồng để làm dâu và phụng dưỡng cha mẹ chồng.
Rõ ràng thời đó, bản thân người con gái còn chẳng có chỗ đứng trong chính gia đình mình, không được thờ cúng cha mẹ, không được thừa kế tài sản, huống hố lại còn đem chồng về ở rể nữa. Cho nên thời xưa, chỉ có ai bần cùng mới đi ở rể và người đó sẽ bị dư luận xã hội coi thường.
Sống trong gia đình nhà vợ, họ cũng không có quyền gì cả, như người đi ăn nhờ ở đậu, ai cũng có thể “bắt nạt” được. Vì thế, nếu đẻ toàn con gái khác nào “đàn vịt giời” bay đi hết, tuổi già biết nương tựa vào đâu?
Cho nên, nếu đàn ông thời nay vẫn còn ngại ngùng với chuyện ở rể và dư luận xã hội không thay đổi cách nhìn nhận người đi ở rể thì tư tưởng “khát” con trai không thể nào xóa bỏ được.
Chính vì thế mà có nơi, nhất là ở nông thôn vẫn có những gia đình cố tình đẻ thêm bằng được con trai mới thôi. Có nhà sinh đến mấy con gái vẫn còn “khát nước”. Thậm chí có người còn dấm dúi lấy vợ lẽ “chui” hy vọng đẻ con trai, bất chấp luật hôn nhân và gia đình và pháp luật.
Có người cho rằng, có nên ở rể hay không còn tùy thuộc vào hoàn cảnh. Nếu gia đình nhà vợ chỉ toàn con gái mà bố mẹ vợ lại già yếu, nhà lại có điều kiện ăn ở rộng rãi, thì việc anh ta đến ở rể là thuận lợi. Trong trường hợp có thể thấy tất cả các thành viên trong gia đình đều cần nhau.
Bố mẹ vợ cần có người đàn ông khỏe mạnh trong nhà. Vợ cũng cần có chồng để cùng chăm sóc cha mẹ già yếu và chính người con rể cũng cần chỗ dựa ở gia đình nhà vợ. Khi mọi thành viên đều cần nhau như thế thì dĩ nhiên họ sẽ có tâm lý gắn bó với nhau.
Điều kiện thứ hai là tùy thuộc vào con người cụ thể. Nếu người con rể bản chất hiền lành chịu khó, yêu vợ và kính trọng bố mẹ vợ. Mặt khác, gia đình nhà vợ cũng là những người thực lòng yêu thương anh ta. Người vợ là người phụ nữ tế nhị, khéo điều hòa các mối quan hệ trong gia đình thì có khi người con rể còn được gia đình nhà vợ yêu quý hơn cả con đẻ.
Tuy nhiên, trong hai yếu tố trên, nếu hỏi yếu tố nào quan trọng hơn thì có thể nói, yếu tố con người đóng vai trò quyết định. Nếu mọi thành viên trong gia đình thật lòng yêu thương nhau thì dù hoàn cảnh có không thuận lợi cũng vẫn khắc phục được. Trái lại, nếu con người không biết điều, thậm chí đố kỵ, coi thường, ghét bỏ nhau thì hoàn cảnh dẫu có thuận lợi đến thế nào cũng sẽ gặp rất nhiều khó khăn.
Nhưng con người như thế nào lại do cái tư tưởng của họ quyết định.
Nếu tư tưởng không đổi mới đi, vẫn mặc cảm thân phận ở rể thì dẫu có đối xử với nhau tốt đến thế nào, chỉ một câu nói vô tình cũng có thể gây ra lục đục. Trong thực tế hiện nay, nhất là những năm gần đây, đã có khá nhiều đàn ông “đi tiên phong” trong việc ở rể và được gia đình nhà vợ yêu quý, nể trọng, được bố mẹ vợ thương yêu như con trai và chàng rể cũng yêu quý, kính trọng bố mẹ vợ như bố mẹ mình.
Trong khi đó, không ít người có trình độ học vấn cao, thông thạo hai ba ngoại ngữ, lúc nào cũng vỗ ngực là con người tiên tiến của thời đại, biết truy cập cả mạng internet để lấy thông tin nhưng vẫn không sao thoát ra được khỏi cái vòng luẩn quẩn của tư tưởng đề cao nam quyền, coi thường phụ nữ. Vẫn coi những nhà toàn con gái là đẻ ra “một đàn vịt giời”. Hỏi như thế có nên ngộ nhận mình là con người tiên tiến của thời đại hay không?
và quét mã QR
Bình luận (0)