FIFA Club World Cup 2025: Cải cách hay vắt kiệt sức?

Quỹ thưởng kếch sù lên đến hàng trăm triệu euro, trong đó, riêng nhà vô địch có thể nhận được ngót nghét 100 triệu euro là lý do khiến nhiều đội bóng thay đổi quan điểm, không còn đả kích mà quay sang bày tỏ sự ủng hộ đối với FIFA Club World Cup, giải đấu có thể mang lại nguồn thu cực lớn cho các bên tham dự.

Hành trình 25 năm

Được tổ chức lần đầu tiên cách đây tròn 1/4 thế kỷ, FIFA Club World Cup khi đó chỉ là sự kiện bóng đá của riêng các nhà vô địch châu Âu và Nam Mỹ với tên gọi Cúp Liên lục địa (hay còn được biết đến rộng rãi với tên gọi Cúp châu Âu-Nam Mỹ).

Năm 2005, Cúp Liên lục địa được hợp nhất với FIFA Club World Championship, trở thành sân chơi của 7 đội bóng vô địch các châu lục (châu Âu, châu Á, châu Phi, Nam Mỹ, Bắc-Trung Mỹ, châu Đại Dương) cùng với đội đại diện quốc gia đăng cai. Mười chín mùa giải trôi qua, FIFA quyết tâm thay đổi thể thức tranh tài của giải đấu một lần nữa, không ngoài mục tiêu biến sân chơi này trở thành nguồn thu khổng lồ hệt như World Cup dành cho các đội tuyển quốc gia.

FIFA Club World Cup 2025 sẽ là lần đầu tiên sự kiện này có sự tham gia của 32 đội bóng trên toàn thế giới. Giải kéo dài trong gần một tháng, bắt đầu từ ngày 15-6 và kết thúc vào ngày 13-7 tại nhiều địa điểm trên khắp nước Mỹ. Đây cũng sẽ là khởi đầu cho chu kỳ và thời điểm tranh tài mới khi FIFA Club World Cup kể từ năm 2025 sẽ được tổ chức vào mùa hè, thay vì diễn ra vào đầu năm như các "phiên bản" cũ, và chu kỳ tổ chức là mỗi 4 năm một lần.

Do thể thức tranh tài được mở rộng với sự góp mặt của 32 đội bóng, FIFA quyết định trao cho châu Âu (UEFA) tổng cộng 12 suất, gồm 4 nhà vô địch Champions League gần nhất và 8 đội khác được xác định theo bảng xếp hạng các CLB châu Âu trong khung thời gian 4 năm tương ứng; Nam Mỹ (CONMEBOL) được giành 6 suất, gồm 4 nhà vô địch Libertadores và 2 đội theo bảng xếp hạng CLB.

Các khu vực còn lại gồm châu Á (AFC), khu vực Bắc, Trung Mỹ & Caribbean (CONCACAF) và châu Phi (CAF), mỗi nơi có 4 suất, chính là 4 nhà vô địch châu lục. Riêng châu Đại dương (OFC) chỉ có 1 suất, là đội vô địch châu lục có thứ hạng cao nhất trong bảng xếp hạng 4 năm của khu vực này. Suất tham dự cuối cùng dành cho đội chủ nhà, năm 2025 là Inter Miami.

Khác biệt về các suất tham dự, đương nhiên liên quan đến sự chênh lệch trình độ giữa các nền bóng đá, đặc biệt là giữa châu Âu, Nam Mỹ và phần còn lại. Người hâm mộ ai cũng muốn xem Real Madrid, Chelsea, Man City, hay ít nhất là Palmeiras, Flamengo, Fluminense thi đấu hơn là các đội bóng ít tên tuổi ở châu Á hay châu Phi... 

Đừng quên rằng, các trận chung kết FIFA Club World Cup theo phiên bản cũ cũng thường là sự cạnh tranh giữa hai nền bóng đá này, hiếm khi phần còn lại có thể chen chân vào.

Ngoài ra, việc mở rộng quy mô giải lên 32 đội còn xuất phát từ mong muốn tối ưu hóa lợi nhuận ở các giải đấu cấp CLB. Điều này càng được thúc đẩy sau ý tưởng bất thành về giải đấu mang tên UEFA Super League của nhóm các CLB lớn ở châu Âu. Việc FIFA tạo nên một giải đấu toàn cầu hứa hẹn mang lại lợi nhuận cao cấp độ CLB, hứa hẹn dập tắt các ý định ly khai.

Cải cách hay vắt sức?

Chủ tịch FIFA Gianni Infantino không ít lần bày tỏ mong muốn tổ chức một giải đấu có quy mô tầm cỡ thế giới ở cấp độ CLB, với tất cả sự tin tưởng rằng sự góp mặt của những ngôi sao hàng đầu sẽ giúp tăng sức hút của giải đấu. Tuy vậy, quy định các đội phải sử dụng lực lượng tốt nhất đã và đang tạo nên luồng dư luận phản đối mạnh mẽ. 

Không chỉ các hiệp hội cầu thủ và liên đoàn bóng đá quốc gia, nhiều huấn luyện viên và ngay cả các đội bóng lớn cũng phản ứng FIFA ra mặt.

Nhiều cầu thủ hàng đầu lo ngại về số lượng trận đấu họ phải tham dự kể từ năm 2024. Nhiều chiến lược gia nổi tiếng như Pep Guardiola của Man City hay Carlo Ancelotti của Real Madrid cũng lên tiếng cảnh báo về số lượng trận đấu khổng lồ mà các đội phải góp mặt. 

Theo giới chuyên môn, việc tham dự giải hoàn toàn có thể khiến các cầu thủ bị quá tải một khi ở thời điểm đó, họ mới hoàn thành mùa giải 2024-2025 chưa được bao lâu.

Nếu các cầu thủ có tên trong danh sách dự vòng loại World Cup 2026 (trong khoảng thời gian từ ngày 6 đến 10-6), nhóm này gần như không có ngày nghỉ và phải di chuyển liên tục để kịp góp mặt ở FIFA Club World Cup. 

Mặt khác, nếu tính từ trận chung kết Champions League 2024-2025 diễn ra vào ngày 31-5, các cầu thủ dự FIFA Club World Cup có thể phải tập luyện, di chuyển và thi đấu liên tục cho đến giữa tháng 7, thời điểm giải kết thúc trên đất Mỹ.

FIFA "chữa cháy"

FIFA quyết định cho phép thực hiện "một kỳ chuyển nhượng đặc biệt" trong khoảng thời gian từ ngày 1 đến 10-6, nhằm giúp các đội bóng chiêu mộ cầu thủ để đủ quân và có lực lượng tốt nhất tham dự giải. 

Điều này sẽ tạo ra một số trường hợp đặc biệt, đơn cử các cầu thủ thi đấu cho một đội trong trận chung kết Champions League vào ngày 31-5, sau đó chơi cho một đội khác tại FIFA Club World Cup!

Đội bóng được tạo điều kiện tốt nhất đến với giải đã đành, tuy vậy, điều khiến dư luận chung có vẻ lắng xuống thời gian qua chính là việc FIFA quyết định tổng quỹ thưởng giải đấu lên đến hàng trăm triệu euro, trong đó, nhà vô địch FIFA Club World Cup sẽ nhận được ngót nghét 100 triệu euro, ngang bằng với khoản thưởng của danh hiệu UEFA Champions League.

Theo ước tính của ESPN, mỗi đội tham gia FIFA Club World Cup 2025 sẽ nhận được 30 triệu euro. Nếu toàn thắng vòng bảng, tài khoản đội bóng sẽ tăng lên 35 triệu euro. 

Nếu lọt vào bán kết, con số này sẽ là 60 triệu euro, và nếu vào chung kết, họ sẽ có 80 triệu euro. Nếu giành chức vô địch, số tiền thưởng của đội chiến thắng sẽ lên tới khoảng 100 triệu euro.

Mức tiền thưởng này tương đương với số tiền mà một đội bóng hàng đầu châu Âu có thể kiếm được nếu vô địch Champions League. FIFA Club World Cup lại chỉ diễn ra trong vòng một tháng chứ không kéo dài ròng rã 8,9 tháng và không nhiều đối thủ "xương xẩu" như tại UEFA Champions League.

Chính vì thế, lãnh đạo hai đội bóng hàng đầu gồm Real Madrid và Man City đã "quay xe", xem xét lại khả năng dồn sức cho việc đua tranh ngôi vô địch giải đấu quy mô nhất thế giới ở cấp độ CLB lần đầu được tổ chức giữa năm nay.