Giải pháp giảm gánh nặng y tế từ thuốc generic

Một nghiên cứu công bố tại tọa đàm "Giá trị tương lai của thị trường thuốc generic chất lượng cao", do Báo Đại biểu Nhân dân tổ chức sáng 5-11, cho thấy thị trường dược phẩm Việt Nam đang tăng trưởng mạnh, từ 4 tỉ USD năm 2019 dự kiến đạt 9,2 tỉ USD vào năm 2029. Trong đó, thuốc generic giữ vai trò chủ đạo, liên tục mở rộng thị phần.

Thuốc generic là thuốc có cùng dược chất, hàm lượng và dạng bào chế với biệt dược gốc sau khi hết hạn bản quyền, thường được dùng thay thế để giảm chi phí điều trị. Nhờ có hiệu quả tương đương nhưng giá rẻ hơn đáng kể, thuốc generic giúp người bệnh dễ tiếp cận hơn và giảm áp lực tài chính.

Ông Luke Treloar, Giám đốc khối tư vấn chiến lược ngành y tế và khoa học đời sống, KPMG Việt Nam, cho biết trong giai đoạn 2024–2029, chi tiêu y tế tại Việt Nam dự kiến tăng 17,6%/năm, trong khi thu nhập khả dụng chỉ tăng 11%/năm. Tỉ trọng chi tiêu y tế trong thu nhập cá nhân có thể tăng từ 8,1% năm 2020 lên 13,3% năm 2029, tạo áp lực lớn cho người dân và ngân sách.

Theo ông, phát triển thuốc generic chất lượng cao là hướng đi chiến lược giúp giảm gánh nặng chi phí mà vẫn đảm bảo khả năng tiếp cận thuốc cho người dân. "Tại nhiều quốc gia châu Âu, việc sử dụng thuốc generic giúp giảm từ 49% đến 69% chi phí chăm sóc sức khỏe mỗi ngày điều trị"- ông Luke Treloar nói.

Ông Gregory Charitonos, Chủ tịch Tiểu ban thuốc tiêu chuẩn châu Âu, nhận định việc tuân thủ chuẩn EU-GMP là nền tảng tối thiểu để ngành dược phát triển và xây dựng niềm tin nơi người bệnh.

Thị trường thuốc generic Việt Nam được đánh giá là một trong những thị trường năng động nhất châu Á. Giai đoạn 5 năm qua, tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 9%, xếp thứ ba khu vực, sau Trung Quốc (13%) và Singapore (9%). Dự báo, giai đoạn 2024–2029, tốc độ này sẽ tăng lên 9,7%.

Tại tọa đàm, PGS-TS Nguyễn Công Hoàng, Đại biểu Quốc hội khóa XV, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên, nhấn mạnh thuốc generic chất lượng cao từ châu Âu, nếu được phát triển và sử dụng rộng rãi, có thể giúp giảm đáng kể chi phí điều trị, qua đó giảm gánh nặng tài chính cho người dân và quỹ BHYT.

Nhiều ý kiến tại tọa đàm cũng đề cập, Luật Dược 2024 và Chiến lược phát triển ngành dược đến năm 2030, tầm nhìn 2045, đặt mục tiêu chủ động cung ứng thuốc chất lượng, an toàn, hiệu quả, giá hợp lý. Các bộ, ngành cần tiếp tục rà soát, đơn giản hóa thủ tục kiểm định, phê duyệt hồ sơ thuốc, bảo đảm minh bạch, rút ngắn thời gian đánh giá nhưng vẫn tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế.

Thực tế, thuốc nhập khẩu hiện chiếm gần 60% tổng giá trị tiền thuốc sử dụng tại Việt Nam, phần lớn là biệt dược, thuốc đặc trị và thuốc hiếm có giá thành cao. Trong khi đó, dù tỉ lệ bao phủ BHYT đã vượt 94% song người dân vẫn phải chi trực tiếp hơn 40% tổng chi phí khám chữa bệnh từ tiền túi.