Vừa qua, 2 chung cư ở Hà Nội thông báo tạm dừng tiếp nhận xe máy điện và xe đạp điện xuống hầm gửi xe. Quy định này không chỉ gây bức xúc cho cư dân ở 2 chung cư mà còn vi phạm pháp luật dân sự.
Xe điện có là nguy cơ?
Theo thông báo gửi cư dân, từ ngày 20-12, bãi xe của chung cư CT1 Thạch Bàn (phường Long Biên) sẽ không nhận thêm phương tiện điện mới. Những xe đã đăng ký trước đó chỉ được gửi tạm tại tầng 1, trong khi các yêu cầu bổ sung sẽ được xem xét tùy theo năng lực hạ tầng thực tế.
Đơn vị vận hành tòa nhà là Công ty CP Cung cấp Dịch vụ và Giải pháp (SASP) cho biết tòa nhà hiện chưa có khu vực riêng đạt chuẩn để sạc và lưu giữ xe điện sử dụng pin Lithium-ion, loại pin có nguy cơ cháy cao nếu xảy ra chập điện hoặc va chạm. Hệ thống thiết bị chữa cháy chuyên dụng cho loại phương tiện này cũng chưa được trang bị đầy đủ, nên việc để chung xe điện trong tầng hầm kín được đánh giá là "nguy cơ lớn".

Khu vực để xe điện dưới hầm chung cư HH Linh Đàm. Ảnh: NGUYỄN HƯỞNG
Tương tự, trước đó, chung cư HH Linh Đàm (phường Hoàng Liệt) thông báo tạm dừng tiếp nhận trông giữ mới xe máy điện, xe đạp điện từ ngày 1-12-2025 và ngừng hoàn toàn việc nhận trông giữ xe điện từ ngày 1-2-2026 tại tầng hầm các tòa nhà.
Sau đó, UBND phường Hoàng Liệt đã yêu cầu đơn vị quản lý chung cư HH Linh Đàm không được từ chối nhận xe điện của cư dân; đồng thời xây dựng phương án bố trí khu vực để xe phù hợp. "Nếu đơn vị quản lý cố tình không tiếp nhận xe điện của cư dân, gây mất an ninh trật tự hoặc vi phạm quy định pháp luật, chủ đầu tư và đơn vị quản lý sẽ phải hoàn toàn chịu trách nhiệm" - UBND phường Hoàng Liệt nhấn mạnh.
Có thể khởi kiện
Luật sư Nguyễn Trung Hiếu, Giám đốc Công ty Luật Chân Thiện Mỹ, cho rằng việc các bãi giữ xe hay chung cư coi xe điện là "nguồn nguy hiểm" để từ chối phục vụ là hành vi mang tính phân biệt đối xử và hạn chế quyền sở hữu tài sản của công dân. Chưa kể, pháp luật hiện hành liên quan đến phòng cháy chữa cháy không có quy định nào về cấm nhận giữ xe điện tại hầm chung cư hay bãi xe.
Theo quy định của Luật Nhà ở, khu vực để xe thường thuộc phần sở hữu chung hoặc quyền sử dụng chung của cư dân. Để một quyết định, nội quy được thay đổi hoặc bổ sung thì phải được biểu quyết thông qua hội nghị tòa nhà chung cư theo nguyên tắc đa số phiếu biểu quyết. "Vì vậy, việc ban quản lý chung cư đơn phương cấm cư dân mang xe điện vào khu vực sở hữu chung là hành vi vượt quá thẩm quyền, có dấu hiệu vi phạm hợp đồng mua bán căn hộ và quy chế quản lý tòa nhà" - luật sư Hiếu nhận định.
Đồng quan điểm, luật sư Diệp Năng Bình, Trưởng Văn phòng luật sư Tinh Thông Luật, cảnh báo việc cấm xe điện ở bãi đỗ xe của các chung cư sẽ kéo theo nhiều hệ lụy. Nhiều cư dân, đặc biệt là nhóm thu nhập thấp vốn chọn xe điện vì chi phí rẻ, sẽ bị buộc gửi xe bên ngoài với giá cao và đối mặt nguy cơ mất an toàn do bãi gửi thiếu tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy.
Nguy hiểm hơn, khi bị cấm, một số người có thể lén sạc xe tại hành lang, cầu thang - những điểm dễ phát sinh rủi ro cháy nổ hơn cả khu vực hầm.
"Trong trường hợp quyền lợi bị ảnh hưởng, cư dân hoàn toàn có quyền khiếu nại lên UBND phường, Sở Xây dựng hoặc khởi kiện" - luật sư Bình tư vấn.
Bổ sung quy định lắp trạm sạc xe điện ở chung cư
Để giải quyết bất cập trong việc lắp đặt trạm, trụ sạc xe điện tại chung cư, Sở Xây dựng TP HCM vừa có Công văn gửi Bộ Xây dựng, góp ý xây dựng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn nhà chung cư.
Theo Sở Xây dựng, quy chuẩn hiện hành chưa có định nghĩa và quy định chi tiết về trạm/trụ sạc điện cho xe điện. Cụ thể, chưa hướng dẫn không gian bố trí trụ sạc trong tầng hầm, yêu cầu thông gió, thoát khói, khoảng cách an toàn với xe xăng dầu, dây dẫn điện, chống rò rỉ hay tiếp địa. Quy chuẩn cũng chưa quy định số lượng, vị trí trụ sạc trong bãi xe chung cư, hay tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy riêng cho thiết bị này - đặc biệt là nguy cơ cháy nổ pin lithium-ion trong hầm kín.
Tình trạng thiếu hướng dẫn rõ ràng gây khó khăn trong thẩm định thiết kế, nghiệm thu và giải quyết việc lắp đặt bổ sung trạm/trụ sạc cho cư dân. Để tránh tranh chấp giữa chủ đầu tư, ban quản lý và cư dân, Sở Xây dựng TP HCM kiến nghị bổ sung quy định về sửa chữa, cải tạo, thay đổi thiết kế bên trong chung cư, bao gồm việc lắp đặt trạm sạc điện.
Nêu giải pháp, kỹ sư Trần Văn Tường đề nghị TP HCM nghiên bổ sung hơn 1.500 trạm sạc nhanh cho ô tô điện tại các khu vực công cộng, kết hợp với việc bố trí hợp lý tại chung cư.
Hướng dẫn an toàn khi sử dụng xe máy điện
Theo Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn (PC07) Công an TP HCM, nguyên nhân các vụ cháy liên quan đến xe điện chủ yếu do sạc điện ắc quy, pin. Đặc biệt là việc sử dụng ắc quy, pin kém chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ hoặc đã bị sửa chữa, làm thay đổi thông số kỹ thuật của nhà sản xuất; lắp đặt thêm hoặc thay thế thiết bị tiêu thụ điện so với thiết kế.
Để ngăn ngừa nguy cơ cháy, nổ, người dân nên sử dụng xe điện bảo đảm chất lượng, đã được kiểm định; tuân thủ tuyệt đối hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất.
Không sạc điện khi phát hiện thiết bị sạc hoặc phương tiện bị lỗi; ắc quy, pin có dấu hiệu phù, nứt...
Sạc điện ở nơi khô ráo thoáng mát, khi sạc trong phòng cần tránh nơi kín, bảo đảm điều kiện thông thoáng gió tốt, nhiệt độ từ 0-35 độ C.
Nếu lâu không dùng xe, nên sạc ắc quy, pin đầy rồi tháo rời khỏi xe; không để ắc quy, pin ở khu vực nóng, ẩm; bảo quản bình điện ở nơi khô ráo, thoáng mát...
A.Vũ
Ông NGUYỄN HỮU PHƯỚC NGUYÊN, CEO Selex Motors:
Giải pháp đổi pin
Trong bối cảnh thiếu hạ tầng sạc điện tại các khu vực đông dân cư, khu chung cư, giải pháp đổi pin là phù hợp.
Theo đó, mỗi chung cư có thể phát triển các trạm đổi pin ở trên mặt đất phục vụ nhu cầu xe điện, với thời gian cho mỗi lần đổi là 2-3 phút. Trạm đổi pin là giải pháp năng lượng phân tán, không ảnh hưởng tới hạ tầng điện, không lo chập cháy, nổ.
GS-TS HOÀNG XUÂN CƠ:
Xây dựng trạm sạc xanh
Để giải quyết những vướng mắc liên quan đến xe điện, nhà nước cần xây dựng quy chuẩn thiết kế chung cư gắn với trạm sạc xe điện. Bên cạnh đó, phát triển thêm các trạm sạc công cộng tại cửa hàng xăng dầu, quán cà phê...
Đặc biệt, Việt Nam có thể xây dựng mô hình trạm sạc xe điện sử dụng nguồn năng lượng mặt trời để bảo đảm xe điện sử dụng nhiên liệu hoàn toàn sạch, không phát thải khí nhà kính; đồng thời giảm áp lực lên hệ thống điện quốc gia.
L.Thúy ghi
Kinh nghiệm quản lý rủi ro từ các nước
Là quốc gia có lượng xe máy điện lớn nhất thế giới, Trung Quốc có quy định cấm hoàn toàn việc đỗ hoặc sạc xe điện tại hành lang, lối thoát hiểm và bên trong căn hộ. Để giải quyết nhu cầu sạc, các khu dân cư phải xây dựng các trạm sạc ngoài trời hoặc sử dụng tủ đổi pin thông minh, tách biệt hoàn toàn với tòa nhà sinh hoạt.
Nhật Bản không cấm ô tô điện xuống hầm nhưng đặt ra các tiêu chuẩn kỹ thuật rất khắt khe. Nước này yêu cầu các chung cư phải nâng cấp hệ thống thông gió và chữa cháy tự động trước khi lắp đặt trạm sạc.
Tại Tokyo, các tòa nhà chung cư mới xây dựng từ năm 2025 phải trang bị sẵn hạ tầng sạc an toàn. Đối với chung cư cũ, chính quyền cung cấp các gói trợ cấp lớn để lắp đặt các bộ sạc thông minh có khả năng ngắt điện khi quá nhiệt.
Singapore từ lâu đã áp dụng tiêu chuẩn an toàn chủ động và "nút ngắt khẩn cấp" tại mọi khu vực sạc xe điện trong nhà. Nút này phải được đặt ở vị trí dễ tiếp cận cách trạm sạc không quá 30 m, cho phép bất kỳ ai cũng có thể ngắt toàn bộ nguồn điện ngay lập tức khi phát hiện khói.
Nước này cũng triển khai gói hỗ trợ bộ sạc xe điện dùng chung (ECCG), tài trợ tới 50% chi phí cho các chung cư để lắp đặt hệ thống sạc đạt chuẩn an toàn.
X.Mai
Bình luận (0)