Căn nguyên từ bệnh thành tích

Theo GS-TSKH Đào Trọng Thi: Có thể hành vi đáng lên án trên là phụ huynh học sinh có quan hệ với hội đồng thi và thầy cô giáo nên người ta làm điều đó (ném “phao' cho thí sinh - TS). Còn nếu không có động lực và quan hệ nào khác mà các giáo viên tự làm điều đó thì chỉ có thể xuất phát từ bệnh thành tích. Không ai tự dưng vi phạm quy chế thi mà không vì một lợi ích nào khác có lợi cho họ hoặc lợi ích của nhà trường.

* Người quay clip là TS và Bộ GD-ĐT cho rằng phải xử lý cả người quay clip. Vậy TS tố cáo có được bảo vệ, thưa ông?

- GS Đào Trọng Thi: Bản thân TS dùng điện thoại quay clip trong phòng thi là vi phạm quy chế thi vì thế phảixử lý. Còn thông tin từ clip, nếu được xác định là thật thì người ta lấy thông tin từ clip chứ không ai đánh giá TS đó hành động tích cực, tố cáo sai phạm. Anh vi phạm kỷ luật rồi bảo vì mục đích tốt đẹp thì không chấp nhận được. Vì nếu chấp nhận cái đó sẽ nhiều người lợi dụng.

* Vậy kết quả trong phòng thi đó sẽ xử lý như thế nào?

- Kết quả đó sẽ phải nghiên cứu một cách đầy đủ vì nó sẽ ảnh hưởng đến số đông các TS khác. Không thể vì một vài người vi phạm mà để ảnh hưởng đến quyền lợi của nhiều người khác. Bởi vậy phải nghiên cứu xem ảnh hưởng của hiện tượng đó đến kết quả làm bài của các em như thế nào để có hình thức xử lý hợp lý. Tinh thần là phải bảo vệ quyền lợi của các em. Do đó, khi chấm bài, nếu thấy nhiều bài trùng hợp một cách bất thường với “phao” thì có thể xử lý theo đúng quy chế, tức là những loại bài ấy sẽ bị trừ điểm hoặc bị hủy kết quả, tùy mức độ.

* Không chỉ có các dấu hiệu thiếu nghiêm túc, với việc đề thi năm nay được đánh giá là dễ, nhẹ nhàng với TS, dư luận cũng cho rằng ngành giáo dục đang hướng tới một kỳ thi có kết quả “đẹp”, thưa ông?

- Nguyên tắc của việc ra đề thi là phải bám sát chương trình. Với chủ trương để phần lớn các em tốt nghiệp THPT thì đề thi không nên khó, vì đây chỉ là kỳ thi mang tính chất kiểm tra chất lượng học sinh, không có tính chất cạnh tranh như thi vào ĐH-CĐ. Về cơ bản, dư luận ủng hộ đề thi năm nay tốt, mở. Còn bảo đề dễ hay không thì phải có đánh giá một cách khoa học.

* Nhiều ý kiến cho rằng nếu chỉ để kiểm tra chất lượng học sinh THPT, lại trong tình trạng kỳ thi còn nhiều dấu hiệu tiêu cực như vậy, ngành giáo dục nên bỏ kỳ thi này?

* Có nên giao kỳ thi tốt nghiệp THPT về cho địa phương tổ chức quản lý không khi mối lo buông lỏng có thể lớn hơn, thưa ông?

- Trong tương lai, việc tổ chức một kỳ thi để kết thúc giai đoạn học THPT cũng vẫn cần thiết vì thi là để cấp bằng cho các em. Nhưng theo tôi, không cần thiết thành kỳ thi quốc gia. Vì bản chất kỳ thi này là để chứng nhận việc học sinh đã hoàn thành bậc học phổ thông.

Về lâu về dài, sẽ tiến tới phổ cập giáo dục THPT nên giao cho các địa phương là đúng. Thậm chí, sau này việc thi để chứng nhận học sinh tốt nghiệp THPT còn có thể giao cho cấp trường. Bởi sau khi học sinh tốt nghiệp THPT, chúng ta có nhiều con đường khác để phân luồng các em. Em nào khá giỏi thì vào ĐH-CĐ, còn không thì học nghề.