Ngày 1-6, tại phiên thảo luận kinh tế xã hội, đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Nguyễn Thị Kim Thúy (đoàn Đà Nẵng) đề cập đến việc xây dựng Chương trình giáo dục phổ thông 2018 và chỉ đạo biên soạn, xuất bản, phát hành sách giáo khoa (SGK).
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Kim Thúy, đoàn Đà Nẵng. Ảnh: Phạm Thắng
ĐB Thúy bày tỏ chia sẻ với những vướng mắc về nhân sự và tài chính mà ngành giáo dục nói chung khó một mình giải quyết, làm một việc được cả nước đặt kỳ vọng rất lớn là đổi mới giáo dục mà cả 2 yếu tố quan trọng nhất là người và tiền đều không chủ động được thì khó có thể làm tốt.
"Tuy nhiên, nếu Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) kiểm tra, thanh tra sâu sát, phát hiện khó khăn, vướng mắc, sai phạm và kịp thời trao đổi với lãnh đạo địa phương, báo cáo Thủ tướng có biện pháp tháo gỡ, xử lý thì những khó khăn, vướng mắc, sai phạm ấy không phải không có cách giải quyết"- ĐB nói.
Về những sai phạm ở Nhà xuất bản (NXB) Giáo dục Việt Nam, ĐB Thúy cho rằng đây là doanh nghiệp trực thuộc Bộ, phải xử lý hình sự, có phần trách nhiệm của cơ quan chủ quản, tức Bộ GD-ĐT bổ nhiệm nhân sự lãnh đạo không đúng và thiếu kiểm tra, thanh tra sâu sát.
Về sai sót trong một số cuốn SGK và khả năng thiếu SGK trong năm học sắp tới, ĐB Thúy cho rằng thái độ của Bộ và các nhà xuất bản trong việc tiếp thu ý kiến phê bình mới là điều khiến cử tri lo lắng, dư luận không đồng tình.
Hiện nay hầu hết các ý kiến phê bình, góp ý không được các NXB và Bộ trả lời. Một số trường hợp được trả lời thì không đúng thực tế. ĐB Thúy nêu ví dụ trong văn bản trả lời chất vấn của ĐB, Bộ trưởng GD-ĐT khẳng định NXB Giáo dục Việt Nam đã thu hồi để sửa chữa 110.000 cuốn, đồng thời hủy và in lại 38.000 cuốn sách Khoa học tự nhiên lớp 6 của Bộ, kết nối tri thức với cuộc sống. Nhưng theo phản ánh của giáo viên nhiều trường thì sách chưa được thay bằng sách mới.
ĐB Thúy cho rằng muốn biết thông tin nào đúng, thông tin nào sai chỉ cần kiểm tra hồ sơ thẩm định sách là rõ. Nếu sách được sửa chữa thì việc sửa chữa diễn ra vào thời gian nào. Quyết định thành lập Hội đồng thẩm định và biên bản của Hội đồng thẩm định quyết định phê duyệt của Bộ trưởng có hay không?
"Trong thư trả lời chất vấn mới đây của tôi, Bộ trưởng tái khẳng định ý kiến của đại diện NXB Giáo dục Việt Nam trong buổi làm việc với Phó Thủ tướng vào chiều ngày 10-5-2023. Tính đến ngày 30-4-2023, tỉ lệ in SGK của NXB Giáo dục Việt Nam theo chương trình giáo dục phổ thông 2018 cho các khối lớp 4, 8, 11 đạt 79%, trong khi đó trên thực tế ngày 5-5-2023, NXB này mới có công văn mời thầu in SGK lớp 4, lớp 8 và lớp 11 để nhập các kho sách ở Hà Nội, TP HCM, Cần Thơ và Đà Nẵng. Thời gian mở thầu là 9 giờ ngày 21-5-2023. Như vậy, có nghĩa là số lượng 79% SGK mà NXB báo cáo với Phó Thủ tướng đã được in trước khi đấu thầu" - ĐB Thúy nêu.
Ngoài ra, ĐB Thúy cho biết tình trạng thiếu minh bạch, khách quan, thiếu tôn trọng ý kiến của giáo viên, của nhà trường và phụ huynh học sinh trong việc chọn SGK mà báo chí thường phản ánh bắt nguồn từ Thông tư số 25 ngày 26-8-2020 của bộ hướng dẫn lựa chọn SGK. Thông tư tuy có đề ra quy trình chọn sách từ cấp cơ sở trở lên nhưng trao quyền bỏ phiếu quyết định chọn sách của mỗi môn học cho một hội đồng 15 người mà không hề có quy định là khi một cuốn SGK được các cơ sở giáo dục lựa chọn với tỉ lệ như thế nào thì hội đồng có trách nhiệm chọn cuốn sách ấy.
ĐB Thúy cho cho hay bà được nhiều giáo viên và cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phản ánh trong việc chọn SGK ý kiến của giáo viên và nhà trường không được tôn trọng, thậm chí nhiều tổ chuyên môn, nhiều trường còn phải làm lại biên bản chọn sách cho phù hợp với ý kiến cấp trên. Bà có địa chỉ cụ thể của những giáo viên và cán bộ quản lý này.
ĐB Thúy nêu ví dụ về bản thuyết minh báo cáo tài chính của Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển giáo dục Phương Nam, là một trong những công ty con của NXB Giáo dục Việt Nam thì chỉ chưa đầy 2 năm công ty này đã chi gần 100 tỉ đồng để phát triển thị trường và tập huấn, không rõ Bộ GD-ĐT đã thanh tra nội dung chi này chưa.
"Nếu chúng ta không kiên quyết phát hiện, xử lý những hiện tượng chạy chọt, đi đêm trong việc này rồi có ngày hối không kịp, giống như vụ Việt Á hoặc như các vụ án hình sự về đấu thầu trang thiết bị trong chính ngành giáo dục" - ĐB Thúy bày tỏ.
Theo ĐB Thuý, điều đáng lo ngại nhất là việc lựa chọn sách thiếu minh bạch, khách quan, chẳng những không khuyến khích được sự thi đua giữa các tổ chức, cá nhân biên soạn, xuất bản, phát hành SGK nhằm không ngừng nâng cao chất lượng SGK, có lợi cho người dạy và học mà còn có khả năng khuyến khích cạnh tranh không lành mạnh, dần dần làm sai lệch chủ trương xã hội hóa, thậm chí xóa bỏ việc xã hội hóa trong lĩnh vực này, trở lại tình trạng độc quyền như cũ.
ĐB Nguyễn Thị Kim Thúy kiến nghị Chính phủ chỉ đạo tổ chức thanh tra, kiểm tra, phát hiện và xử lý kịp thời các sai phạm. Đồng thời, yêu cầu Bộ GD-ĐT khẩn trương rà soát, sửa đổi ngay quy định bất hợp lý của Thông tư 25.
ĐB kiến nghị QH và Chính phủ xem xét việc sửa đổi Luật Giáo dục để tiếp tục thực hiện chủ trương đa dạng hóa tài liệu học tập đã được nêu trong Nghị quyết 29 của Trung ương và xã hội hóa việc biên soạn SGK đã được quy định trong Nghị quyết 88 của QH.
Bình luận (0)