Học bán trú: Còn nhiều gian nan

Từ lâu, Bộ GD- ĐT đã có chủ trương, văn bản hướng dẫn tổ chức dạy 2 buổi/ ngày, bán trú ở bậc tiểu học, đáp ứng khá tốt yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện và nhu cầu chăm sóc trẻ buổi trưa của phụ huynh học sinh. Được học 2 buổi/ngày, học sinh tiểu học không bị nhồi nhét kiến thức trong 1 buổi. Ngoài việc được học các kiến thức khung chương trình theo quy định của Bộ GD-ĐT, các em còn được học thêm các môn ngoại ngữ, tin học, kỹ năng sống… Nhờ vậy, tình trạng chèn ép dạy thêm, học thêm của một số giáo viên phần nào được khắc phục, giảm thiểu. Các bậc phụ huynh có phần yên tâm hơn, đỡ lo lắng, vất vả về việc trông nom, quản lý và đưa đón con em…

Lợi ích, hiệu quả của mô hình này không thể phủ nhận trong thực tiễn, qua một thời gian dài triển khai, áp dụng. Tuy nhiên, việc tổ chức học 2 buổi/ ngày, học bán trú đối với học sinh bậc tiểu học trên phạm vi toàn quốc đang vấp phải một số khó khăn, bất cập.

Thứ nhất, điều kiện cơ sở vật chất, phòng ốc, trang thiết bị ở nhiều địa phương vẫn chưa bảo đảm. Ngay cả các thành phố lớn như Hà Nội, TP HCM cũng khó đáp ứng được khi số lượng học sinh tiểu học ở các quận nội đô, trung tâm tăng quá nhanh, sĩ số một lớp học lên đến 50-60 em. Ở các địa phương miền núi, vùng khó khăn, cơ sở vật chất trường lớp lại càng thiếu thốn, tạm bợ hơn.

Trong nội dung, chương trình giáo dục phổ thông mới, dự kiến sẽ áp dụng đại trà năm học 2018-2019, khi bậc tiểu học được thiết kế dạy 2 buổi/ ngày thì bài toán về phòng ốc, cơ sở vật chất để đáp ứng cho mục tiêu đó cũng hết sức nan giải đối với các địa phương, nhà quản lý giáo dục.

Thứ hai, Thông tư 35/2006 của Bộ GD-ĐT quy định trường tiểu học dạy 2 buổi/ngày phải bảo đảm 1,5 giáo viên/lớp. Tuy nhiên, hiện tại, nhiều trường chỉ bố trí 1,2 giáo viên/lớp (định mức áp dụng cho trường dạy 1 buổi/ngày). Việc quy định tỉ lệ giáo viên còn mang tính "cào bằng". Các trường có số lớp, học sinh ít lại đủ giáo viên các môn mỹ thuật, âm nhạc, tin học, tiếng Anh... nhưng những giáo viên này lại không bảo đảm số tiết theo quy định. Vì vậy, nhiều trường có tỉ lệ giáo viên trên 1,5 nhưng vẫn thiếu giáo viên dạy 2 buổi/ngày theo chương trình quy định.

Thứ ba, chất lượng dạy học 2 buổi/ngày vẫn chưa thật đồng đều, hiệu quả. Mục tiêu của dạy 2 buổi/ngày là tạo cơ hội cho hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, hoạt động tập thể, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, kỹ năng cho học sinh. Tuy nhiên, hiện nhiều trường vẫn còn nặng về dạy các môn văn hóa; việc giáo dục kỹ năng sống, hoạt động ngoại khóa… tuy đã được quan tâm song kết quả còn thấp, chưa hấp dẫn, lôi cuốn, tạo hứng thú cho học sinh.

Việc giữ vững và mở rộng quy mô dạy 2 buổi/ngày, học bán trú là hết sức cần thiết, một chủ trương đúng đắn, phù hợp với nguyện vọng của đông đảo phụ huynh học sinh. Tuy nhiên, với những khó khăn, hạn chế nêu trên thì con đường đến bán trú của tất cả học sinh còn rất gian nan.