Người thầy kính yêu: Hết lòng với học sinh vùng cao

Đó là cô Huỳnh Thị Thu (40 tuổi; giáo viên Trường Tiểu học và THCS Trà Phú, huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi). Cô Thu là giáo viên duy nhất bậc THCS ở Quảng Ngãi được Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) tỉnh này báo cáo, đề xuất Bộ GD-ĐT khen thưởng vào dịp ngày Nhà giáo Việt Nam 20-11 tới vì có thành tích tiêu biểu, xuất sắc trong giảng dạy năm 2022. Khi chúng tôi đến, bắt gặp cô đang tất tả đội mưa tới trường trong một buổi học ngoài giờ để kèm một nhóm học sinh (HS) chuẩn bị thi hết học kỳ I. Dù là tiết học ngoài giờ nhưng cô Thu vẫn dạy hăng say, còn cùng các HS ra sân trường… chơi bóng chuyền.

Từng... suýt chết

Nghe chúng tôi giới thiệu là nhà báo, cô Thu rụt rè nói mình không có thành tích gì lớn lao, chỉ may mắn được HS yêu quý, gần gũi vì thế mà mến trò, tích cực dạy bảo, nhờ đó nhiều em đạt thành tích tốt… Sau khi được hiệu trưởng và hiệu phó nhà trường động viên, cô Thu mới chịu kể cho chúng tôi về chuyện "trồng người" của mình.

Cơ duyên đến với nghề giáo của cô Thu xuất phát từ hoàn cảnh gia đình nghèo, đông anh em nên tuổi thơ luôn mong ước sau này sẽ đi học và làm nghề gì đó nhưng nhất định không phải làm nông. Bởi không có tiền đóng học phí nên Thu phải tìm những ngành học được miễn học phí hoàn toàn. Thế là Thu quyết định nộp hồ sơ thi vào ngành sư phạm.

Sau khi ra trường, hỏi khắp nơi dưới đồng bằng nhưng vẫn không có được chỗ dạy, đầu năm 2007, Thu quyết định nộp đơn lên Phòng GD-ĐT huyện Tây Trà (cũ) xin đi dạy hợp đồng. Mấy hôm sau, Phòng GD-ĐT huyện phân công Thu về dạy tại điểm Trường Tiểu học xã Trà Quân. "Thời điểm đó, đường chưa làm nên từ nhà tôi đến trung tâm huyện Tây Trà phải đi bộ hơn 2 ngày đường mới tới nơi. Còn từ trung tâm huyện vào điểm trường Trà Quân phải đi thêm 20 km, mất gần nửa ngày nữa. Lúc tới nơi, vắt rừng bám đầy người, áo quần rách tả tơi" - cô Thu kể.

Cô giáo Huỳnh Thị Thu trong giờ lên lớp, tại một lớp 9 Trường Tiểu học và THCS Trà Phú

Những ngày đầu tiên về điểm trường Trà Quân, xung quanh rừng núi bao phủ, vượn hú, chim kêu suốt ngày đêm khiến cô giáo trẻ vừa sợ vừa nhớ nhà, nhớ người thân… Thế nhưng, nhìn học trò nơi đây mặt mày nhem nhuốc, thiếu thốn, cô quyết tâm ở lại với các em.

"Hằng ngày, ngoài dạy chữ, tôi còn dạy các em cách vệ sinh, ăn uống sạch sẽ. Những lúc cha mẹ các em đi rẫy 3-4 ngày mới về, đưa các em đến gửi cô giáo, tôi thay cha mẹ cho các em ăn uống, tắm rửa. Cuối tuần thì cùng cha mẹ các em đi tuốt lúa, trồng rau. Cuộc sống lúc nào cũng bận rộn, cứ thế trôi đi, quên bẵng bao khó nhọc. Nhận được tháng lương đầu tiên 735.000 đồng, tôi mừng rơi nước mắt" - cô Thu nhớ lại.

Sau năm đầu tiên giảng dạy ở Trà Quân, Phòng GD-ĐT huyện Tây Trà quyết định điều động cô Thu về điểm trường xã Trà Khê. Cũng như ở Trà Quân, điểm trường Trà Khê khá heo hút, phần lớn HS là con em người dân tộc thiểu số. Các em thường xuyên nghỉ học, giáo viên phải đến tận nhà "bắt" HS, vận động gia đình cho các em đi học trở lại...

Cô Thu kể thêm: "Có lần lớp tôi và lớp của một cô giáo khác có HS bỏ học. Hai chị em tìm đến tận nhà HS. Lúc vừa đến nơi, phụ huynh nhất định không gặp vì không muốn con đi học. Tôi thuyết phục mãi, cuối cùng em đó cũng được cha mẹ cho đi học trở lại. Bây giờ, em đó đã làm cán bộ, nhớ chuyện cũ nên rất quý tôi".

Trong suốt nhiều năm giảng dạy tại Trường Tiểu học Trà Khê, cô Thu từng nhiều lần phải ngủ giữa đường vì sạt lở, lũ ống. Thậm chí có lần còn chứng kiến đồng nghiệp bị núi sạt, vùi lấp tử vong; bản thân cũng suýt chết. Cô nhớ lại: "Vì đường sá thời đó đi lại quá khó nên tầm 2-3 tháng, những giáo viên như tụi tôi mới về thăm nhà một lần. Hôm đó cuối tuần, tôi đang mang thai nên nhờ chồng lấy xe máy chở về quê thăm nhà. Đi được một đoạn, một trận lũ từ khe núi bất ngờ tuôn ra, cuốn cả người và xe xuống vực. May mắn lúc đó tôi và chồng cố bám vào một bụi cây và được đồng nghiệp đi cùng kéo lên kịp thời, nếu không thì đã chết rồi. Bây giờ, tôi đã được về dạy ở điểm trường gần nhà hơn".

Người mẹ, người bạn của học trò

Cô Nguyễn Thị Mỹ Hạnh, Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học và THCS Trà Phú - người gắn bó nhiều năm với cô giáo Huỳnh Thị Thu, cho biết chính nhờ lòng yêu nghề, tận tâm với HS vùng cao nên cô Thu mới làm được những điều ý nghĩa khi có 2 năm liền bồi dưỡng HS Trường Tiểu học Trà Khê đoạt giải HS giỏi cấp huyện. Từ khi cô Thu về điểm trường Trà Phú và được phân công bồi dưỡng HS môn vật lý, có rất nhiều em giành giải HS giỏi cấp huyện, cấp tỉnh và bản thân cô Thu đã được UBND tỉnh Quảng Ngãi tặng bằng khen.

"Đối với những điểm trường còn rất nhiều khó khăn như Trà Khê, Trà Phú, có nhiều HS con em đồng bào thiểu số, vận động các em đến trường đã khó, dạy cho các em có kiến thức vững vàng càng khó hơn. Vậy mà trong nhiều năm liền, cô Thu đã làm được điều phi thường khi kèm cặp, tận tình chỉ bảo giúp nhiều HS học lực bình thường trở thành xuất sắc. Cô ấy còn là nhân tố hoạt động phòng trào và công tác xã hội rất tốt tại địa phương" - cô Hạnh đánh giá.

Chia sẻ bí quyết giảng dạy, bồi dưỡng HS giỏi, cô Thu nói quan trọng nhất là phải làm sao để HS cảm thấy cô giáo như mẹ hiền, luôn biết thấu cảm. "Với những em tiểu học, phải cùng ăn, cùng ở với các em, chỉ bảo các em học. Với các em lớn hơn, ngoài phương pháp giảng dạy hay, dễ hiểu còn phải làm sao giúp các em cảm nhận cô giáo như người bạn gần gũi, hòa đồng và dễ sẻ chia. Ngay cả lúc giải lao, thấy các em chơi môn gì, mình cũng tham gia, để vừa rèn luyện sức khỏe vừa tạo cảm giác thân thiện, nhờ đó các em học yếu không còn tự ti mà mạnh dạn hỏi cô những điều chưa hiểu; các em khá giỏi thì cảm thấy thoải mái, hứng thú trong buổi học hơn" - cô Thu cho hay.