Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ: Sẽ bất ổn nếu để giáo dục, y tế “tự chủ” hoàn toàn theo thị trường

Sáng 5-10, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đã tới dự Lễ khai khóa 2019 của ĐHQG TP HCM.

Tại đây, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã chia sẻ về chủ đề "Tự chủ đại học - Đổi mới và sáng tạo", một xu hướng tất yếu ở các quốc gia trên thế giới và cũng như ở Việt Nam hiện nay.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ phát biểu tại Lễ khai khoá của ĐHQG TP HCM

Theo Phó Thủ tướng, nếu để giáo dục, y tế "tự chủ" hoàn toàn theo thị trường sẽ gây ra những bất ổn lâu dài trong cung cấp dịch vụ này. Trung Quốc đã mắc phải sai lầm này, gây ra tình trạng tăng giá dịch vụ, lạm thu quá sức chi trả của người dân và Nhà nước và đang phải khắc phục. 

Tuy nhiên, xu hướng chung trong giáo dục đại học (GDĐH) toàn cầu hiện nay là chuyển dịch dần từ mô hình Nhà nước kiểm soát sang các mô hình có mức độ tự chủ cao hơn, từ Nhà nước kiểm soát sang Nhà nước giám sát.

Ngay cả trong mô hình Nhà nước kiểm soát thì cơ sở GDĐH vẫn được hưởng một mức độ tự chủ nhất định. Đồng thời, ngay trong mô hình độc lập thì vẫn có những "mặc định ngầm" về quyền của Nhà nước nắm giữ một số kiểm soát về mặt chiến lược và có quyền yêu cầu giải trình đối với các cơ sở GDĐH.

Phó Thủ tướng cũng nêu rõ: Tự chủ đại học không có nghĩa là các trường đại học phải hoàn toàn "tự túc", "tự bơi" về mặt tài chính mà là các trường được chủ động hơn về mọi mặt, trong đó có các quyết định về tài chính. Đồng thời Nhà nước vẫn có chính sách đặt hàng đào tạo, đầu tư, hỗ trợ phát triển cùng với các chính sách xã hội hóa và đóng góp nguồn lực từ các doanh nghiệp, cựu giáo chức, cựu sinh viên.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị ĐHQG -TPHCM rà soát quy định của pháp luật, lập và trình Chính phủ xem xét Đề án về tự chủ cho các trường thành viên theo hai loại: Bảo đảm được chi thường xuyên và bảo đảm một phần chi thường xuyên, bảo đảm không trái quy định của Luật sửa đổi, bổ sung Luật GDĐH và Nghị quyết 77/NQ-CP ngày 24-10-2014 về thí điểm đổi mới cơ chế hoạt động đối với một số cơ sở GDĐH công lập.

Phó Thủ tướng cũng đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư xem xét bố trí bổ sung ngân sách theo kế hoạch để tiếp tục phát triển ĐHQG TP HCM; ĐHQG TP HCM củng cố Hội đồng và Hội đồng các trường thành viên bảo đảm quyền và nghĩa vụ thực chất theo Luật mới.