Sức hút vào lớp 10 chuyên sụt giảm

Chị M.H, một phụ huynh tại TP HCM, chia sẻ năm học này, chị quyết định không cho con tham gia thi học sinh (HS) giỏi và cũng không đăng ký nguyện vọng vào lớp 10 chuyên, lý do là quy chế không cộng điểm ưu tiên cho HS đoạt giải, khiến các em chịu nhiều thiệt thòi.

Thiệt thòi vì quy chế không cộng điểm

Theo quy chế tuyển sinh lớp 10 chuyên được Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) TP HCM công bố, điểm xét tuyển vào lớp chuyên là tổng điểm: ngữ văn + ngoại ngữ + toán + (điểm môn chuyên x 2). Chỉ xét tuyển đối với thí sinh được tham gia thi tuyển, đã dự thi đủ các bài thi quy định, không vi phạm quy chế trong kỳ thi tuyển sinh và các bài thi đều đạt điểm lớn hơn 2.

Học sinh dự thi môn chuyên vào lớp 10 tại Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong (TP HCM).Ảnh: TẤN THẠNH

Theo giải thích của một cán bộ Sở GD-ĐT TP, quy chế tuyển sinh này do Bộ GD-ĐT quy định từ nhiều năm nay, chỉ duy nhất năm học trước (2021-2022) do ảnh hưởng của dịch bệnh, TP HCM phải chuyển sang xét tuyển toàn bộ lớp 10, kể cả hệ lớp 10 chuyên. "Chuyển từ thi sang xét tuyển nên thành phố được cho phép chủ động trong phương án xét tuyển. Vì vậy, chỉ trong năm học này, HS thi lớp 10 chuyên nếu trong diện được cộng điểm khuyến khích thì được cộng" - vị này thông tin.

Là quy chế tuyển sinh do Bộ GD-ĐT quy định nhưng quy định này theo lãnh đạo nhiều trường THCS là gây thiệt thòi cho nhiều HS. Hiệu trưởng một trường THCS tại quận 1 cho biết số HS đăng ký nguyện vọng thi lớp 10 chuyên giảm dần qua các năm, lý do là các em không còn mặn mà vì cảm thấy thiệt thòi. Trong quá trình tư vấn nguyện vọng, theo phản hồi của các giáo viên, những em thi lớp 10 chuyên chỉ là để thử sức học của mình, chứ không phải vì đam mê một hướng đào tạo chuyên sâu thật sự.

"Khi một HS đam mê môn học nào đó, em phải trải qua kỳ thi chọn HS giỏi ở trường, xong ở trường sẽ đến kỳ thi chọn HS giỏi ở quận, sau đó mới đến kỳ thi chọn HS giỏi của thành phố. Trải qua quá trình ôn luyện, thi cử căng thẳng, thậm chí có em học lệch, bỏ những môn học khác chỉ để học chuyên một môn vì yêu thích nhưng khi thi tuyển sinh lớp 10 chuyên lại không được cộng điểm ưu tiên nào. Điều này khiến các em không còn mặn mà" - vị hiệu trưởng lý giải.

Đang có những chồng chéo

Toàn cảnh chỉ tiêu tuyển sinh lớp 10 các trường chuyên, trường có lớp chuyên mà Sở GD-ĐT TP HCM vừa công bố, cho thấy năm học 2022-2023, tuyển sinh lớp 10 chuyên năm học này giảm 70 chỉ tiêu so với năm trước.

Thống kê tuyển sinh vào lớp 10 ở 2 trường THPT chuyên là THPT Lê Hồng Phong, Trần Đại Nghĩa và các trường có lớp chuyên tại TP HCM trong 3 năm gần đây cho thấy chỉ tiêu tuyển sinh có nhiều thay đổi. Năm học 2020-2021, chỉ tiêu tuyển sinh lớp 10 chuyên tại các trường này là 1.645. Năm học 2021-2022 là 1.680 chỉ tiêu, tuy nhiên số chỉ tiêu tăng năm học này nằm ở lớp tích hợp. Trong khi đó, năm học 2022-2023: THPT chuyên Lê Hồng Phong, Trần Đại Nghĩa và các trường có lớp chuyên sẽ tuyển 1.610 chỉ tiêu.

Trước đó, từ năm học 2018-2019, TP HCM đã phải dừng tổ chức tuyển sinh lớp 10 chuyên tại 3 trường THPT Nguyễn Hữu Cầu, THPT Củ Chi và THPT Trung Phú. Trường THPT chuyên khu vực ngoại thành thường xuyên trong tình trạng tuyển sinh lớp 10 chuyên không đủ chỉ tiêu, HS không mặn mà.

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, một chuyên gia về tuyển sinh lớp 10 cho biết hiện nay, TP HCM chỉ còn 7 trường THPT tuyển HS lớp 10 chuyên. Trong số này, chỉ có 2 trường chuyên và các trường THPT hệ thường. Tuy nhiên, việc đào tạo lại đang có những chồng chéo, trường chuyên tuyển hệ không chuyên, trong khi trường thường lại tuyển hệ chuyên. "Theo lý giải khi ban hành quy chế tuyển sinh, các trường thường được tuyển hệ chuyên nhằm tạo điều kiện cho HS đi lại, học tập. Chẳng hạn như HS khu vực TP Thủ Đức sẽ học tại Trường THPT Nguyễn Hữu Huân thay vì dồn về quận 5, quận 1… nhưng về lâu dài, việc đào tạo sẽ có nhiều bất cập vì liên quan đến quy hoạch trường chuyên. Đã là trường chuyên thì chỉ đào tạo hệ chuyên và ngược lại" - vị này cho biết.