TP HCM "phác thảo" chân dung học sinh giai đoạn mới

Nhiều ý kiến tâm huyết từ các thế hệ nhà giáo, giáo viên (GV), nhà quản lý giáo dục đã gửi đến lãnh đạo TP HCM, lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) tại hội thảo "Góp ý cho chiến lược phát triển giáo dục từ nay đến năm 2030, định hướng đến năm 2045" do sở này vừa tổ chức.

Xã hội hóa giáo dục còn mờ nhạt

TS Nguyễn Văn Hiếu, Giám đốc Sở GD-ĐT TP HCM, cho biết hiện thành phố có hơn 4.000 cơ sở giáo dục từ bậc mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên, giáo dục chuyên nghiệp với hơn 1,7 triệu người học cùng hơn 500.000 sinh viên đang theo học tại các cơ sở giáo dục ĐH, CĐ, trung cấp. Nhiều năm qua, thành phố thực hiện chủ trương tất cả trẻ em trong độ tuổi đi học đều được đến trường, huy động 100% trẻ em trong độ tuổi ra lớp, giữ vững kết quả phổ cập mầm non cho trẻ 5 tuổi, phổ cập tiểu học đúng độ tuổi, phổ cập giáo dục THCS và phổ cập giáo dục trung học theo định hướng của thành phố.

Người đứng đầu ngành GD-ĐT thành phố cũng cho biết chất lượng đội ngũ nhà giáo không ngừng nâng cao, bảo đảm yêu cầu đạt chuẩn và trên chuẩn. "Tuy nhiên, hiện nay còn thiếu về số lượng và chưa đồng bộ về cơ cấu, chưa có định biên một số chức danh theo yêu cầu giáo dục toàn diện. Ngoài ra, một bộ phận GV chưa đáp ứng được yêu cầu về trình độ ngoại ngữ, tin học dẫn đến chưa theo kịp yêu cầu đổi mới trong giáo dục và hội nhập quốc tế" - ông Nguyễn Văn Hiếu nhìn nhận.

Thẳng thắn góp ý tại hội thảo, TS Huỳnh Công Minh, nguyên Giám đốc Sở GD-ĐT TP HCM, cho rằng dự thảo chiến lược phát triển giáo dục đặt ra các mục tiêu thực hiện rất rõ ràng nhưng cần cụ thể hơn. Lý giải cho nhận định này, theo ông Minh, chúng ta luôn nói giáo dục phát triển trong bối cảnh 4.0 nhưng cụ thể có những yêu cầu gì, cần thực hiện các thay đổi gì để đáp ứng bối cảnh đó thì chưa xác định rõ. "Tôi cho rằng đó là những nội dung phụ huynh và học sinh (HS) cần biết chứ không phải những chủ trương chung chung, chỉ đạo của thông tư, nghị quyết" - TS Huỳnh Công Minh đặt vấn đề.

Ông Minh cũng cho rằng đất nước nói chung, ngành GD-ĐT nói riêng đã và đang đổi mới rất nhiều so với giai đoạn trước. Vì vậy, việc định hình chân dung HS trong giai đoạn mới rất cần thiết, trong đó, cụ thể là những tố chất, năng lực, phẩm chất gì đáp ứng sự phát triển của xã hội.

"TP HCM có thể nói là nơi đầu sóng ngọn gió nhưng vì sao năm nào cũng nói thiếu GV, thành phố còn thiếu thì các địa phương khác thế nào? Vấn đề xây trường học, vì sao thiếu trường, lớp? Ngoài những nguyên nhân khách quan thì rõ ràng chúng ta cứ nói xã hội hóa giáo dục nhưng để cho xã hội hóa mờ nhạt quá. Đã đến lúc xã hội hóa là giải pháp để chăm lo thêm cho giáo dục thành phố. Trong khi đó, nếu không tạo điều kiện cho các nhà đầu tư xây trường thì rất lãng phí. Thành phố cần xây dựng cơ chế, chính sách về đất đai, đầu tư để xây được trường nhiều hơn…" - ông Minh nêu.

Việc xác định rõ học sinh, sinh viên TP HCM có những đặc tính, ưu thế gì trên thị trường lao động rất có ý nghĩa. Ảnh: TẤN THẠNH

Chiến lược cần có tầm nhìn

Phó Chủ tịch UBND TP HCM Dương Anh Đức cho biết trải qua nhiều thời kỳ, lãnh đạo thành phố luôn quan tâm phát triển GD-ĐT. Từ nhiều năm qua, thành phố là nơi khởi nguồn của nhiều sáng kiến, mô hình sáng tạo trong lĩnh vực GD-ĐT. Với chiến lược phát triển GD-ĐT từ nay đến năm 2030, định hướng đến năm 2045, thành phố cần xác định tầm nhìn, quan điểm xuyên suốt để từ đó có những biện pháp, kế hoạch, chương trình hiện thực hóa tầm nhìn đó, góp phần giữ vững vai trò là đầu tàu cả nước không chỉ về kinh tế mà còn giáo dục, văn hóa, khoa học - công nghệ, có vị trí và vai trò ở khu vực và quốc tế. Đồng thời, việc xác định rõ HS, sinh viên TP HCM có những đặc tính, ưu thế gì trên thị trường lao động rất có ý nghĩa.

Nhà giáo Trương Song Đức, nguyên Giám đốc Sở GD-ĐT TP HCM, bày tỏ rất nhiều vấn đề muốn làm nhưng thật ra phải có nghị quyết, trong mục tiêu xây trường học cũng vậy, muốn có nhiều trường phải có nghị quyết của Đảng, không thể nói chung chung. Song song với các chính sách phát triển giáo dục phổ thông, cần tập trung nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp, xác định cụ thể tỉ lệ bao nhiêu người học trình độ ĐH, CĐ, trung cấp. "Ở bậc mầm non, cần ưu tiên phát triển hệ thống trường công lập vì tỉ lệ người nghèo, công nhân - lao động trong xã hội còn rất lớn. Hiện nay, mỗi phường, xã được xác định có ít nhất một trường mầm non công lập chưa thể giải quyết hết nhu cầu gửi con của người dân" - ông Đức thông tin.

Trong khi đó, nhiều ý kiến khác cho rằng các chỉ tiêu đặt ra trong dự thảo cần có sự tính toán riêng đối với từng khu vực đặc thù như quận ở trung tâm thành phố, hạn chế về quỹ đất hoặc các quận vùng ven, tập trung đông dân nhập cư nhưng khó khăn về điều kiện xã hội hóa.