Vịnh Hạ Long-tập hợp hiếm các hệ sinh thái đá vôi và biển

Nơi trú ngụ của tập hợp đong, thực vật khác thường

Theo các chuyên gia của FFI,  Vịnh Hạ Long không phải là nơi duy nhất ở Đông Nam Á có núi đá vôi ngập nước nhưng với môi trường địa mạo đặc biệt và diện tích rộng lớn, Hạ Long  là nơi trú ngụ cho các nhóm động thực vật khác thường, chứa đựng một tập hợp rất hiếm các hệ sinh thái đá vôi và biển và là một trong những vùng giàu nhất về hệ động vật hang động trên thế giới. Nhiều loài được xếp trong danh mục đỏ của Cites và có những loài chưa ai biết tên.

Hạ Long rất phong phú về các nhóm loài động vật không xương sống, trong đó hệ động vật hang động bao gồm ốc trên cạn và ốc nước ngọt còn có  giá trị đa dạng sinh học đặc biệt về sự đặc hữu, sự phong phú của loài và giá trị về mặt khoa học.  Một vài loài ốc có sự biến đổi quá mức về hình dáng của vỏ ốc làm cho vùng này có giá trị đối với các nhà khoa  học chuyên về tiến hoá. Các nhà khoa học cho rằng, sự đặc hữu có tính cục bộ giữa các hang là một kết quả đáng chú ý, các loài  đặc hữu đã tìm thấy ở vịnh Hạ Long dường như sẽ không thấy ở các vùng khác trong tương lai.

Biển Hạ Long có trên 200 loài san hô kết thành rạn và hệ sinh thái của nó chứa hơn 1.200  loài có giá trị quan trọng về mặt khoa học và kinh tế thuỷ sản và du lịch. Nhiều  loài quí hiếm, có giá trị kinh tế cao đang bị đe doạ như cá ngựa, các loài đồi mồi và bò biển dường như vẫn xuất hiện ở vùng này.

Hạ Long có một hệ động vật  trên cạn thuộc loại hiếm và đặc hữu như khỉ đầu vàng, một trong  số 10 loài linh trưởng hiếm nhất  đang có nguy cơ bị tiệt chủng trên thế giới; 8 loài lưỡng cư và bò sát trong danh mục Sách Đỏ Việt Nam và thế giới . Ngoài ra, người ta còn tìm thấy ở Cát Bà các loài như sơn dương, mèo báo, cầy hương Ấn nhỏ, sóc đen lớn, sóc bụng đỏ và một hệ dơi phong phú.

Hệ sinh cảnh chim và thực vật vùng đá vôi chưa biết hết

Vùng Vịnh Hạ Long hiện đang sở hữu một vùng sinh cảnh chim có tầm quan trọng quốc gia còn nguyên sơ và khó tiếp cận  như các quần thể lớn diều hâu đen và chim ưng biển bụng trắng. Sự có mặt của chim mỏ sừng lông đen trắng phương Đông, đại diện của loài chim ăn quả  kích thước lớn khiến cho giá trị bảo tồn của Hạ Long đáng được quan tâm nhiều hơn nữa.

Hệ thực vật vùng đá vôi của Vịnh Hạ Long mặc dầu chưa được khảo sát đầy đủ nhưng cũng đã chứng tỏ sự phong phú về loài và có tính đặc hữu cao. Ước tính có hơn 1000 loài thực vật có giá trị kinh tế và dược liệu có mặt trên các đảo đá vôi của Hạ Long, trong đó có một số loài có giá trị kinh tế và đa dạng sinh học cao chỉ mới ghi nhận  trong năm 2002  tại khu di sản Hạ Long. Những cây này bao gồm một loài phong lan mới, một loài gừng, 4 loài trong họ viôlét châu Phi và một loài cọ cao 10mét với lá hình quạt dài với chồi hoa đặc biệt.

Theo các nhà khoa học, còn nhiều loài đặc hữu có ở trong khu vực Vịnh Hạ Long này sẽ được phát hiện trong tương lai.