Vụ tiêu cực thi cử tại Bắc Giang: Làm gì có chuyện “chìm xuồng” !

Một giám thị đang chỉ bài cho thí sinh. (Ảnh cắt từ clip)

- Ông Nguyễn Huy Bằng: Theo thông tin ban đầu, vụ việc này có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Cụ thể thế nào thì Sở GD-ĐT Bắc Giang đã chuyển sang cơ quan công an làm rõ.

* Khi thấy dấu hiệu vi phạm hình sự thì bộ có khuyến khích Bắc Giang có các động thái để truy cứu trách nhiệm hình sự không?

- Ở đây không phải khuyến khích mà là trách nhiệm của thanh tra. Theo Luật Thanh tra, khi có dấu hiệu vi phạm hình sự thì phải chuyển chứ không thể giữ lại. Nếu giữ lại là sai. Họ đã làm đúng theo luật.

* Dư luận quan tâm nhiều đến việc nếu chấm thanh tra các bài thi mà phát hiện sai phạm thì kết quả thi có bị hủy hay không?

- Hủy hay không phải phụ thuộc vào nội dung cụ thể. Ví dụ những bài giống nhau hoàn toàn thì không được tính, còn những bài giống nhau mà dấu hiệu bất thường chỗ nào thì không chấm chỗ đó. Quan điểm của chúng tôi là xử lý theo hướng giữ được quyền lợi tối đa cho người học.

* Báo cáo kết quả ban đầu về các bài thi tự luận như thế nào, thưa ông?

- Tôi chưa có báo cáo chính thức bằng văn bản. Có dấu hiệu một số bài có những đoạn giống nhau. Như vậy, sẽ theo hướng là không tính điểm chỗ đấy.

* Ngoài việc chấm thanh tra bài thi, hiện tại, Thanh tra Sở GD-ĐT Bắc Giang còn tiến hành biện pháp gì với hội đồng thi Trường THPT Dân lập Đồi Ngô?

- Sở GD-ĐT Bắc Giang đã tổ chức kiểm điểm từng người một. Đây là một khâu để thầy giáo phải tự trọng, nghiêm túc nhìn nhận khuyết điểm của mình.

* Vụ tiêu cực ở Bắc Giang được đánh giá là nghiêm trọng nhưng Sở GD-ĐT cho biết Thanh tra Bộ GD-ĐT chưa về làm việc cụ thể mà chỉ chỉ đạo bằng văn bản?

- Chỉ đạo của bộ hay các cơ quan Nhà nước với nhau có nhiều cách, không cứ phải bộ trưởng phải ở đấy mới là chỉ đạo.

* Nhưng nếu có sự chỉ đạo trực tiếp của lãnh đạo bộ thì sẽ quyết liệt hơn là chỉ bằng văn bản hành chính?

- Sự việc được phản ánh buổi sáng thì ngay chiều hôm đó, bộ có văn bản, thế là mạnh mẽ rồi. Chỉ đạo của Nhà nước không phải qua văn bản là quan liêu. Văn bản có sức mạnh của nó.

* Nhưng người ta vẫn chờ sự quyết liệt hơn, quan tâm đặc biệt hơn?

- Bộ trưởng, thứ trưởng, chánh thanh tra đều đã lên truyền hình nói về vụ việc, như vậy là đặc biệt rồi.

* Đặt giả thiết nếu Bắc Giang xử lý theo hướng nương nhẹ, liệu bộ  xử lý thế nào?

- Đến giờ, theo tôi là Bắc Giang đã kiểm điểm rất nghiêm túc, không bao che. Thấy có dấu hiệu hình sự, họ chuyển công an. Làm gì có chuyện “chìm xuồng” ở đây! Giả dụ nếu có chuyện này, bộ sẽ có cách vào cuộc theo quy định của pháp luật.

* Theo ông, bài học phân cấp cho địa phương trong việc thi cử là gì?

- Phân cấp, đồng thời tăng thêm trách nhiệm của người được phân cấp.

* Với vụ việc này, ông có thấy cần bổ sung, điều chỉnh quy chế thi tốt nghiệp THPT theo hướng khuyến khích thí sinh tham gia tố cáo gian lận trong thi cử không?

- Tất nhiên là có chứ. Tôi cho là nên khuyến khích tố cáo gian lận thi cử một cách hợp pháp. Thực tế, nếu ngay trong buổi đầu tiên, nếu có cháu nào gọi điện đến đường dây nóng, tôi sẽ xuống tận nơi kiểm tra.

* Nếu gọi vào đường dây nóng và cung cấp bằng chứng thì thí sinh có bị cho là vi phạm quy chế hay không ?

- Một hành vi tham gia nhiều quan hệ khác nhau, đối với luật này thì thế này nhưng đối với luật kia thì thế khác nên phải cân nhắc. Ngay từ hôm đầu tiên, chúng tôi  khẳng định phải xem động cơ, mục đích rồi mới quyết định, không thể vội vàng. Không phải cứ nhìn thấy sự việc như thế là kết luận ngay.

* Dư luận đặt câu hỏi rằng nếu không vi phạm thì làm thế nào thí sinh có đủ chứng cứ để tố cáo tiêu cực một cách hợp pháp?