Gỡ vướng dự án 451 ha ở Quảng Nam

Tại buổi kiểm tra dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh cơ sở hạ tầng khu công nghiệp (KCN) THACO Chu Lai (gọi tắt là dự án KCN THACO Chu Lai) vào cuối tháng 8-2024, ông Lê Văn Dũng, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, yêu cầu huyện Núi Thành khẩn trương giải phóng mặt bằng (GPMB), sớm bàn giao đất để THACO thi công dự án nhân dịp kỷ niệm 50 năm giải phóng Quảng Nam (24-3-2025).

Nút thắt đất công ích 5%

Đầu năm 2019, Công ty CP Tập đoàn Trường Hải và UBND tỉnh Quảng Nam triển khai dự án KCN THACO Chu Lai trên diện tích 451 ha, nằm trên địa phận xã Tam Anh Nam, huyện Núi Thành và dự kiến năm 2022 đưa vào hoạt động. Tuy nhiên, đến nay địa phương vẫn chưa bàn giao hết mặt bằng cho nhà đầu tư.

Theo báo cáo của Công ty TNHH Đầu tư KCN chuyên nông lâm nghiệp THACO Chu Lai, ngày 23-8, huyện Núi Thành đã phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ trên diện tích 392,24 ha trong tổng số 451,6 ha của dự án, đạt 86,86%; còn lại 59,36 ha chưa phê duyệt. Đáng chú ý, trong tổng số 59,36 ha chưa phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ có đến 29,04 ha đất công ích 5%. Đây là một trong những điểm nghẽn lớn nhất khiến công tác GPMB dự án bị đình trệ. Hiện nay, các đơn vị bồi thường không trình được phương án bồi thường, hỗ trợ vì phải chờ hướng dẫn của Sở Tài nguyên và Môi trường trong việc triển khai Luật Đất đai mới.

Theo UBND huyện Núi Thành, do yếu tố lịch sử quản lý đất đai trước đây, nhiều diện tích đất của người dân địa phương đã sử dụng ổn định, lâu dài nhưng được UBND xã đưa vào "đất 5%" nên việc giải quyết quyền lợi cho người dân khi GPMB gặp khó. Tại địa bàn xã Tam Anh Nam có đến 59% diện tích đất được khoanh vùng "đất công ích 5%".

Tại buổi kiểm tra dự án và làm việc với Ban Thường vụ Huyện ủy Núi Thành ngày 24-8, ông Lê Văn Dũng yêu cầu sớm giải quyết vướng mắc liên quan việc bồi thường, hỗ trợ đối với đất 5% trên địa bàn tỉnh. Trước hết, thực hiện thí điểm tại dự án 451 ha của THACO. Ông Lê Văn Dũng giao UBND huyện Núi Thành chỉ đạo UBND xã xác định nguồn gốc đất. Nếu đất có nguồn gốc do người dân quản lý, sử dụng trong thời gian dài trước đây thì đưa ra khỏi loại "đất 5%" để đền bù thỏa đáng cho người dân. Quy trình là xã rà soát, báo cáo huyện, huyện báo cáo Sở Tài nguyên và Môi trường, sở báo cáo UBND tỉnh để tỉnh trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy quyết định.

Xác định nguồn gốc đất để đền bù chính xác

Ông Trần Văn Trường, Chủ tịch UBND xã Tam Anh Nam, cho biết trên địa bàn xã có nhiều dự án với khoảng 1.200 ha vướng GPMB, chiếm 50% diện tích toàn xã, trong đó có nhiều diện tích "dính" đất công ích 5%. Ông Trường cho biết xã đã rà soát diện tích đất 5% từ năm 2021 đến nay và đã báo cáo nhiều lần với huyện, tỉnh. Quan điểm của xã là cần công nhận và bồi thường cho người dân. "Nếu tỉnh thống nhất chủ trương cho thí điểm thì xã sẽ triển khai vì trước đây đất 5% do xã đưa vào nên để xã đưa ra" - ông Trường nói.

Ông Trương Văn Trung, Phó Chủ tịch UBND huyện Núi Thành, cho rằng trong 29,04 ha đất 5% thuộc dự án của THACO không phải trường hợp nào cũng đủ điều kiện bồi thường. Vì vậy, giao quyền chủ động cho UBND xã xác định nguồn gốc đất để loại ra, đền bù cho dân là chính xác, khoa học nhất. Ông Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, cũng cho rằng phải giải quyết hồ sơ từ xã, không nhất thiết phải lệ thuộc vào hồ sơ cũ vì quá vô lý. Việc này sẽ làm thí điểm để Sở Tài nguyên và Môi trường thực hiện chung cho toàn tỉnh.

Theo Công ty TNHH Đầu tư KCN chuyên nông lâm nghiệp THACO Chu Lai, ngoài vướng diện tích đất 5%, còn 19,78 ha đất dự án đến nay người dân không thống nhất về nguồn gốc đất. Cụ thể, các hộ dân không đồng ý với phương án bồi thường loại đất rừng sản xuất, yêu cầu bồi thường đất trồng cây lâu năm. Ngoài ra, có khoảng 5,8 ha đất dồn điền đổi thửa đã được UBND xã Tam Anh Nam đề nghị công nhận và thu hồi đất cho hộ gia đình, cá nhân nhưng đến nay chưa thực hiện xong.

Ông Lê Văn Sinh, Chủ tịch UBND huyện Núi Thành, cho biết ngoài 29,04 ha đất 5% đang vướng mắc, phần diện tích còn lại cơ bản huyện đã triển khai hoàn thiện phương án bồi thường, GPMB. Đối với các hộ dân không thống nhất về nguồn gốc đất, huyện sẽ tiếp tục tuyên truyền, vận động, nếu không bàn giao mặt bằng thì địa phương sẽ tiến hành cưỡng chế theo quy định. Ông Sinh cho hay những trường hợp này huyện đã thực hiện hồ sơ kỹ lưỡng, nhiều trường hợp không đồng tình gửi đơn khiếu nại đến UBND huyện, tỉnh và khởi kiện ra tòa đều bị bác đơn yêu cầu.