Giành lại vỉa hè: Đánh trống có bỏ dùi?

"Chiến dịch" giành lại vỉa hè được nêu ra trong Kế hoạch số 01 của Ban Chỉ đạo 197 TP Hà Nội về tổng kiểm tra, xử lý, giải quyết vi phạm về trật tự, an toàn giao thông, trật tự đô thị, trật tự công cộng trên địa bàn TP Hà Nội năm 2023. Theo đó, các cơ quan chức năng thành phố sẽ kiểm tra quyết liệt, đồng bộ, toàn diện nhằm phát hiện, xử lý 100% hành vi vi phạm trên lĩnh vực trật tự, an toàn giao thông, đô thị, công cộng để tạo tính răn đe. Đồng thời, kiên quyết xóa bỏ các điểm hè phố, lòng đường bị chiếm dụng trái phép để làm nơi kinh doanh buôn bán, trông giữ phương tiện, trả lại nguyên trạng hè phố với phương châm "giành lại vỉa hè phong quang, sạch - đẹp cho người đi bộ".

Chuyện vỉa hè bị lấn chiếm, chiếm dụng biến công thành tư để kinh doanh, đẩy người đi bộ xuống lòng đường… là vấn đề nóng, nan giải lâu nay ở TP Hà Nội. Thành phố đã đưa ra những yêu cầu, chỉ đạo rồi mở các đợt ra quân nhằm giành lại vỉa hè cho người đi bộ.

Mới đây, giữa tháng 12-2022, chủ tịch UBND TP Hà Nội đã chỉ đạo tạm dừng ngay việc sử dụng hè phố làm các điểm đỗ ôtô, tập kết vật liệu xây dựng gây hư hỏng, lún nứt hè phố. Người đứng đầu chính quyền thành phố yêu cầu các cơ quan chức năng tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm đối với ôtô tải trọng lớn đi trên hè phố, hành vi dừng, đỗ xe trên hè phố không đúng quy định, công trình xây dựng có hoạt động thi công làm hỏng kết cấu hè phố, điểm tập kết vật liệu xây dựng trên hè phố… Chủ tịch UBND thành phố yêu cầu báo cáo kết quả thực hiện trong tháng 12-2022. Nay, nhìn thực trạng vỉa hè ở Hà Nội đã thấy rõ yêu cầu của chủ tịch UBND TP Hà Nội được thực hiện ra sao.

Cách đây khoảng 6 năm, vào tháng 3-2017, Hà Nội đã ra quân rầm rộ trên toàn thành phố nhằm thiết lập lại trật tự, an toàn giao thông trên vỉa hè để "trả lại vỉa hè cho người đi bộ". Lúc đó, phong trào cũng rất khí thế, "trống giong cờ mở", song thời gian sau thì đâu lại vào đấy. Vỉa hè lại bị lấn chiếm, nhiều nơi người đi bộ phải đi xuống lòng đường, nơi mật độ giao thông đông vào giờ cao điểm thì xe máy "phi" lên vỉa hè là chuyện thường.

Khó khăn nhất trong việc đòi lại vỉa hè được cho là vì nó gắn quá chặt, quá lâu với lợi ích, sinh kế của rất nhiều người. Không "bấu" vào vỉa hè, cho dù điều này là vi phạm trật tự đô thị hay vi phạm trật tự an toàn giao thông, thì rất nhiều người không có việc làm, thu nhập. Giành lại vỉa hè vì thế trước hết cần sự quyết liệt, song lại rất kiên trì với thời gian không tính bằng tháng mà phải hàng năm. Cùng với đó là những giải pháp tổng thể, khả thi. Nếu không làm được như vậy, chiến dịch giành lại vỉa hè có khi lại thành chuyện "đánh trống bỏ dùi".