Hàng loạt dự án khu dân cư làm mãi… không xong

Trong số những dự án khu dân cư (KDC) "khủng" được triển khai bằng nguồn vốn ngân sách, phải kể đến dự án KDC trục đường Mỹ Trà - Mỹ Khê (tại phường Trương Quang Trọng, TP Quảng Ngãi). Dự án được coi là "đất vàng", bởi vị trí thuận lợi, một bên giáp núi, bên giáp sông. Thế nhưng, sau gần 10 năm triển khai, nơi đây vẫn là khu đất bỏ hoang.

Nhiều hạng mục xuống cấp

Ghi nhận tại dự án KDC trục đường Mỹ Trà - Mỹ Khê, hiện nhiều hạng mục như đường giao thông, gạch vỉa hè, cây xanh, đèn điện chiếu sáng… đã được đầu tư. Thế nhưng, do quá lâu không sử dụng khiến nhiều thiết bị điện hư hỏng, xuống cấp; vỉa hè bong tróc; các cống thoát nước được tập kết đến công trình trở thành bãi đáp cho dân nghiện hút.

Theo tìm hiểu, năm 2015, UBND tỉnh Quảng Ngãi có chủ trương thực hiện dự án KDC trục đường Mỹ Trà - Mỹ Khê với quy mô dự án gần 33 ha, trong đó giai đoạn 1 có diện tích 19,42 ha, tổng mức đầu tư gần 340 tỉ đồng, giao Công ty TNHH MTV Đầu tư xây dựng và kinh doanh dịch vụ Quảng Ngãi (QISC) làm chủ đầu tư. Dự kiến, cuối năm 2018, dự án này sẽ hoàn thành đưa vào khai thác.

Tuy nhiên, đến nay dự án mới chỉ thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng 14,88/19,42 ha; phần đất sạch đã hoàn thành bồi thường không liền mạch. Đáng chú ý, trong quá trình thực hiện dự án, vào đầu năm 2022, Công ty QISC có thông báo gửi cơ quan chức năng xin chấm dứt hoạt động dự án và cam kết chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính hợp pháp, chính xác, trung thực của hồ sơ và các văn bản.

Sau đó, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã ban hành quyết định chấm dứt hiệu lực pháp lý chủ trương đầu tư dự án KDC trục đường Mỹ Trà - Mỹ Khê… Đồng thời, giao các đơn vị chuyên môn tiếp nhận hồ sơ pháp lý, hiện trạng và phối hợp với các cơ quan liên quan tiếp tục triển khai dự án…

Bà Nguyễn Thị Hạnh, một người dân sống kế bên dự án KDC trục đường Mỹ Trà - Mỹ Khê, cho biết gia đình bà thuộc diện bị ảnh hưởng bởi dự án nhưng đợi ròng rã gần chục năm vẫn chưa được đền bù, bố trí tái định cư.

Tương tự, tại dự án hạ tầng kỹ thuật KDC Đồng Miễu (tại trung tâm huyện Sơn Tịnh) được chủ tịch UBND huyện Sơn Tịnh phê duyệt đầu tư năm 2015 do UBND huyện Sơn Tịnh làm chủ đầu tư. Thời gian thực hiện 2015-2018. Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức thực hiện, chủ đầu tư đã điều chỉnh 5 lần gia hạn đến năm 2023. Hiện đến cuối năm 2024, chủ đầu tư chỉ giải phóng mặt bằng với diện tích 2,82/4,9 ha, mới thi công san nền hoàn thiện được 136/197 lô đất (đã bố trí 76 lô phục vụ tái định cư), các hạng mục còn lại đều dở dang, chưa được kết nối đồng bộ.

Cũng tại huyện Sơn Tịnh, dự án Khu thương mại - dịch vụ và KDC Tịnh Phong do UBND huyện Sơn Tịnh làm chủ đầu tư cũng thi công dang dở rồi bỏ hoang 6 năm qua.

"Đứng bánh" do vướng giải phóng mặt bằng

Theo Sở Xây dựng tỉnh Quảng Ngãi, nguyên nhân các dự án KDC từ ngân sách đều ì ạch là do trong quá trình triển khai thực hiện đã phát sinh nhiều khó khăn, vướng mắc dẫn đến chậm tiến độ. Trong đó vướng mắc chính là bồi thường, giải phóng mặt bằng và quy định về giao đất. Một số dự án, chủ đầu tư thiếu phối hợp với các cơ quan chức năng và chưa cương quyết trong tổ chức thực hiện, dễ thì làm - khó thì bỏ...

Đơn cử, tại dự án Khu thương mại dịch vụ và KDC Tịnh Phong, Thanh tra tỉnh Quảng Ngãi xác định, dự án này thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của HĐND huyện Sơn Tịnh nhưng Ban Quản lý dự án và Hội đồng thẩm định chủ trương đầu tư các dự án do huyện quản lý không tham mưu UBND huyện trình HĐND huyện phê duyệt chủ trương đầu tư mà trình chủ tịch UBND huyện Sơn Tịnh phê duyệt chủ trương đầu tư dự án là chưa đúng thẩm quyền, vi phạm Luật Đầu tư công năm 2014.

Thanh tra tỉnh Quảng Ngãi kết luận là trong quá trình thực hiện hợp đồng, chủ đầu tư thiếu đôn đốc nên kết quả chỉ mới thi công một số hạng mục nhưng đều dở dang, chưa hoàn thiện, chưa được kết nối đồng bộ, bị bỏ hoang nhiều năm có nguy cơ xuống cấp, khuôn viên dự án cây cỏ mọc um tùm.

Còn tại Dự án hạ tầng kỹ thuật KDC Đồng Miễu tại trung tâm huyện Sơn Tịnh, trong quá trình thi công dự án, các nhà thầu không thực hiện đúng cam kết theo hợp đồng nhưng chủ đầu tư không xem xét xử lý.

Theo ông Phạm Xuân Duệ, Chánh Thanh tra tỉnh Quảng Ngãi, qua thanh tra một số dự án đầu tư công trong giai đoạn từ năm 2016-2024 cho thấy còn dàn trải, chỉ chú trọng lập thủ tục dự án để xin chủ trương đầu tư và phê duyệt dự án, nhất là các dự án KDC, dự án giao thông nhưng không xác định khả năng nguồn vốn để bố trí đầu tư xây dựng. Khi xảy ra mất khả năng về nguồn vốn, chủ đầu tư không rà soát, trình cấp có thẩm quyền xem xét xử lý, cắt giảm, dừng dự án theo quy định. Việc lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện dự án chưa quyết liệt, có biểu hiện buông lỏng, chưa kịp thời xử lý các vướng mắc phát sinh trong công tác đầu tư, xây dựng trên địa bàn…, dẫn đến nhiều dự án đầu tư chậm tiến độ.

Ông Nguyễn Hoàng Giang, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, cho biết UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương liên quan trong thời gian tới tiếp tục đôn đốc nhà đầu tư khẩn trương hoàn thiện việc đầu tư cơ sở hạ tầng, dự án theo quy hoạch được duyệt; kiểm tra, rà soát từng dự án có vướng mắc hoặc chậm tiến độ để xác định rõ nguyên nhân; kịp thời tháo gỡ ngay các khó khăn, vướng mắc thuộc thẩm quyền. Ngoài ra, đẩy nhanh việc giải quyết các thủ tục về giải phóng mặt bằng, đầu tư, giao đất, xác định giá đất để dự án sớm hoàn thành.