Học Bác về cách phê bình, góp ý

"Ngay sau hôm mới tới Tân Lập, Bác đi thăm luôn chỗ ăn, chỗ ở của đơn vị Giải phóng quân đóng ở đó. Chúng tôi vẫn giữ bí mật, ngay cả với đồng chí chỉ huy đơn vị.

Bác thấy chỗ ăn, chỗ ở của bộ đội không được trật tự cho lắm, bèn gặp đồng chí chỉ huy góp ý kiến. Đồng chí chỉ huy vốn là người nóng nảy, thấy vậy có ý không bằng lòng: "Phê bình chúng tôi, chuyện ấy thì có cấp trên của chúng tôi".

Bác vẫn hồn hậu tươi cười đáp: "Tôi là người dân, tôi cũng có quyền phê bình, góp ý với bộ đội chứ... Bộ đội cách mạng là bộ đội của dân cơ mà". Đồng chí chỉ huy đơn vị nghe ra ngay, không dám nói nữa.

Hôm sau gặp tôi, đồng chí lắc đầu: "Có một ông cụ không biết ở xã nào đến nói năng cừ lắm, phê bình mà tôi cũng phải chịu". Tôi cười, nói nhỏ: "Lãnh tụ của phong trào cách mạng nước ta hiện nay đấy!". Đồng chí chỉ huy tròn mắt: "Có thật không?"... Từ đó, mỗi khi nhắc lại câu chuyện ấy, đồng chí vẫn không khỏi đỏ mặt".

Câu chuyện để lại cho chúng ta nhiều bài học có ý nghĩa sâu sắc. Thứ nhất, tinh thần khiêm tốn và cởi mở trong lãnh đạo. Việc Bác phê bình khi thấy chỗ ăn, chỗ ở của bộ đội chưa ngăn nắp cho thấy Người luôn thẳng thắn đưa ra ý kiến đóng góp, dù trong điều kiện cần giữ bí mật thì có thể không cần phải làm vậy. Đây là bài học về khiêm tốn trong lãnh đạo, rằng lãnh đạo cần biết lắng nghe và sẵn sàng đóng góp ý kiến dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào, miễn là điều đó cần thiết và có ích cho nhiều người.

Thứ hai, tôn trọng nhân dân và bộ đội. Người khẳng định mối quan hệ cá - nước giữa quân đội và nhân dân. Vì tôn trọng bộ đội cách mạng nên Người muốn các chiến sĩ phải được sinh hoạt trong một môi trường ngăn nắp, sạch sẽ. Mặc dù là lãnh tụ, Bác vẫn coi mình là một người dân bình thường, có quyền góp ý và khẳng định rõ điều ấy với người chỉ huy. Điều này thể hiện sự tôn trọng nhân dân và gắn kết giữa lãnh đạo với quần chúng.

Thứ ba, người cán bộ luôn gương mẫu và gần gũi. Bác thể hiện phẩm chất lãnh đạo qua cách ứng xử nhẹ nhàng, không sử dụng quyền lực để áp đặt mà qua sự gần gũi và hòa nhã. Khi đồng chí chỉ huy có thái độ không hài lòng với sự phê bình của Bác, Người vẫn cười tươi, không tức giận hay lên tiếng phản đối mà nhẹ nhàng giải thích về quyền phê bình của người dân.

Thứ tư, bài học về sự khiêm nhường. Dù là lãnh tụ nhưng Bác nhẹ nhàng giải thích cho đồng chí chỉ huy nghe về sự cần thiết của việc góp ý cho bộ đội của dân - một minh chứng cho khả năng lãnh đạo bằng sự bao dung và bình tĩnh, đồng thời giúp người này nhận ra sự thiếu sót mà không cảm thấy bị xúc phạm.

Từ chuyện nêu trên, mỗi người - nhất là cán bộ, đảng viên, lãnh đạo - cần khiêm tốn và gần gũi với mọi người; tôn trọng cấp dưới, tôn trọng nhân dân và luôn coi mình là một phần của nhân dân. Điều này giúp tạo ra sự đồng cảm và đoàn kết, cũng như tránh tạo khoảng cách hay sự quan liêu. Phê bình và góp ý phải được thực hiện tinh tế và có lý, có tình. Người lãnh đạo không nhất thiết phải dùng quyền lực để tạo ảnh hưởng, mà có thể tạo dựng tầm ảnh hưởng, thuyết phục qua sự chân thành, cởi mở và gương mẫu.