Hút thuốc lá trong bệnh viện: Vì sao khó xử phạt?

Tại lễ phát động cuộc thi "Cơ sở y tế không khói thuốc lá" lần thứ nhất, ngày 17-9, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết 13 năm trước, Quốc hội ban hành Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, giao Bộ Y tế làm cơ quan đầu mối triển khai. Từ đó đến nay, công tác phòng, chống tác hại thuốc lá đã đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận.

Theo Thứ trưởng Thuấn, thuốc lá là một trong những tác nhân gây tử vong hàng đầu liên quan đến ung thư phổi, tim mạch, đột quỵ…

Mỗi năm, thuốc lá cướp đi 8 triệu sinh mạng trên thế giới, tương đương 22.000 người mỗi ngày. Riêng tại Việt Nam, gánh nặng ước tính 84.500 ca tử vong mỗi năm, hơn 230 người mỗi ngày. "Mỗi làn khói thuốc trong bệnh viện không chỉ vi phạm quy định mà còn đi ngược lại sứ mệnh cứu người" – ông Thuấn nhấn mạnh.

Lãnh đạo Bộ Y tế cũng cho rằng xây dựng cơ sở y tế không khói thuốc là yêu cầu bắt buộc, đồng thời là thước đo văn hóa bệnh viện và cam kết đạo đức của thầy thuốc.

Cuộc thi lần này nhằm khuyến khích các đơn vị so tài bằng chất lượng quản trị, sự thân thiện trong phục vụ, từ đó nhân rộng mô hình bệnh viện xanh, sạch, an toàn.

Tiến sĩ – bác sĩ Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh, Giám đốc Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá (Bộ Y tế), cho biết những năm qua, phong trào xây dựng cơ sở y tế không khói thuốc được triển khai trên toàn quốc.

Nhiều bệnh viện, trung tâm y tế, trạm y tế đã thực hiện nghiêm quy định, gắn biển cấm và tuyên truyền cho bệnh nhân, cán bộ y tế.

Sau 10 năm thực hiện Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá, tỉ lệ phơi nhiễm khói thuốc thụ động giảm từ 23,6% (2010) xuống còn 21,3% (2023) tại cơ sở y tế. Tỉ lệ người dân được tư vấn bỏ thuốc tại cơ sở y tế tăng từ 40,5% (2015) lên 90% (2023).

Tuy vậy, theo ông Đức, mặc dù Luật có quy định xử phạt vi phạm hành chính khi hút thuốc nơi công cộng, đặc biệt trong cơ sở y tế, nhưng nhiều hành vi vẫn khó xử lý.

Tại nhiều cơ sở y tế vẫn còn tình trạng bệnh nhân, người nhà, thậm chí cả nhân viên y tế hút thuốc. Thực trạng này không chỉ ảnh hưởng môi trường khám chữa bệnh mà còn đi ngược mục tiêu xây dựng bệnh viện xanh – sạch – không khói thuốc.

"Cần có các biện pháp chế tài mạnh hơn, đồng thời tăng cường tuyên truyền, giám sát để người dân nâng cao ý thức và chấp hành nghiêm quy định cấm hút thuốc tại nơi công cộng, đặc biệt trong bệnh viện" – ông Đức nhấn mạnh.