Kể chuyện bằng công nghệ để cứu loài cá voi quý hiếm

Trong khuôn khổ Tuần lễ Đại dương diễn ra từ ngày 6 đến 9-6 tại TP Victoria, British Columbia - Canada, khách tham quan được trải nghiệm chương trình Critical Distance.

Người dùng đeo kính thực tế ảo (VR), lặn xuống đáy biển, bơi cùng đàn cá voi sát thủ và tận mắt chứng kiến chúng vật lộn với tiếng ồn từ những chiếc tàu chở hàng khổng lồ. Tiếng ồn được xác định là mối đe dọa nghiêm trọng với loài cá này, khiến chúng căng thẳng, khó săn mồi và gián đoạn khả năng giao tiếp.

Một sáng kiến cộng đồng do Hiệp hội Nghiên cứu và Giáo dục biển đảo Saturna triển khai, mang tên Spyhopper, cũng tạo ra bước ngoặt tích cực với việc bảo vệ loài cá voi sát thủ. Thông qua mạng lưới quan sát cá voi, người dân có thể báo cáo ngay khi phát hiện cá voi sát thủ và dữ liệu được chuyển đến các cơ quan liên bang nhằm hỗ trợ bảo tồn. Nhờ sự tham gia tích cực của cộng đồng, dự án Spyhopper được đánh giá là một mô hình khoa học cộng đồng hiệu quả, có thể nhân rộng trong tương lai.

Theo bà Washington-Smyth, người đưa chương trình VR đến thủ đô Ottawa (Canada), yếu tố quyết định để thay đổi chính sách chính là "sức mạnh mềm" của việc kể chuyện bằng công nghệ, kết hợp với tiếng nói từ cộng đồng. "Quan chức và chính trị gia sẽ lắng nghe khi có bằng chứng cụ thể và tiếng nói của người dân" - bà khẳng định.

Dưới áp lực ngày càng lớn từ biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường, sự kết hợp giữa công nghệ VR và khoa học cộng đồng đã mở ra hy vọng mới cho việc bảo tồn loài cá voi sát thủ quý hiếm - khi giúp nâng cao nhận thức của công chúng và tạo sức ép tích cực lên các chính sách bảo vệ môi trường.