Dự kiến trong tháng 10-2025, TP HCM và sàn chứng khoán NASDAQ (Mỹ) sẽ ký kết bản ghi nhớ hợp tác - một khởi đầu quan trọng cho đầu việc cụ thể hơn trong lộ trình hiện thực hóa xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại thành phố. Tại hội thảo "TP HCM - Tầm nhìn mới, khát vọng mới" do Báo Người Lao Động tổ chức ngày 9-10, các chuyên gia, nhà quản lý cũng đã đưa ra đề xuất, kiến nghị tâm huyết liên quan đến phát triển trung tâm tài chính quốc tế này.
NASDAQ đồng hành cùng TP HCM
Tại buổi đón tiếp và làm việc với ông Robert H. McCooey - Phó Chủ tịch kiêm Trưởng Phòng Thị trường vốn toàn cầu của NASDAQ, Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Văn Được cho biết NASDAQ là một trong những sàn giao dịch chứng khoán lớn nhất của Mỹ. Thành phố muốn hợp tác toàn diện để xây dựng trung tâm tài chính quốc tế, tập trung vào những lĩnh vực NASDAQ có thế mạnh như công nghệ, kết nối quốc tế. Thành phố đang trong quá trình thành lập Trung tâm tài chính quốc tế Việt Nam - đã được Quốc hội thông qua theo Nghị quyết 222, tạo khung pháp lý quan trọng cho bước đi này.
Theo ông Robert H. McCooey, thế mạnh của NASDAQ chủ yếu ở công nghệ, con người và khả năng xây dựng niềm tin với cộng đồng đầu tư quốc tế. TP HCM có lợi thế là một đô thị trẻ, năng động, dân số đông và là trung tâm kinh tế hàng đầu của Việt Nam, có nhiều tiềm năng để trở thành trung tâm tài chính - công nghệ của khu vực. "NASDAQ cam kết đồng hành cùng Trung tâm tài chính quốc tế tại TP HCM qua những đầu việc cụ thể như đào tạo nhân sự, chuyển giao công nghệ tài chính, kêu gọi đầu tư... Trước mắt, hai bên sẽ ký kết bản ghi nhớ hợp tác trong tháng 10 này, nhân chuyến thăm và làm việc của Chủ tịch UBND TP HCM tại Mỹ" - ông Robert H. McCooey nói.

Hội nghị triển khai nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, định hình cho việc ra đời trung tâm tài chính quốc tế tại TP HCM. Ảnh: HOÀNG TRIỀU
PGS-TS Trần Hoàng Ngân, chuyên gia kinh tế, cho biết khoảng 2 tuần trước, ông tới thăm một trung tâm tài chính quốc tế ở Kazakhstan và thấy có sự đồng hành của sàn NASDAQ. Sẽ rất tốt nếu Trung tâm tài chính quốc tế tại TP HCM cũng có thể được sự hỗ trợ mạnh mẽ từ sàn chứng khoán Mỹ.
Theo PGS-TS Trần Hoàng Ngân, dự thảo báo cáo chính trị trình Đại hội Đại biểu Đảng bộ TP HCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, thành phố đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ có vị thế nổi trội ở Đông Nam Á, nằm trong tốp 100 thành phố toàn cầu đáng sống. Tầm nhìn đến năm 2045, TP HCM phấn đấu vươn vào nhóm 100 thành phố tốt nhất thế giới, trở thành siêu đô thị quốc tế của khu vực, trung tâm kinh tế - tài chính - dịch vụ - giáo dục - y tế của châu Á.
"TP HCM hiện xếp thứ 102/156 thành phố toàn cầu, 101/146 thành phố thông minh, 133/173 thành phố đáng sống. Thành phố cũng vừa tăng 3 bậc, từ 98 lên 95 theo kết quả xếp hạng vừa công bố của Chỉ số Trung tâm tài chính toàn cầu lần thứ 38 (GFCI 38), vượt qua cả Bangkok. Đây là tín hiệu cho thấy thành phố đang đi đúng hướng" - ông Ngân nói.
Chọn mô hình phù hợp để tạo cú hích
Tại hội thảo "TP HCM - Tầm nhìn mới, khát vọng mới" do Báo Người Lao Động tổ chức, TS Trần Du Lịch, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn triển khai Nghị quyết 98/2023 của Quốc hội, cho rằng để TP HCM vươn tầm trong giai đoạn sắp tới cần triển khai 5 trụ cột. Một trong những trụ cột đó là xây dựng trung tâm tài chính quốc tế, gắn liền với phát triển thị trường tài chính số, thị trường hàng hóa phái sinh và khu thương mại tự do (FTZ) - nơi có thể thử nghiệm các cơ chế mới, tạo môi trường thu hút dòng vốn toàn cầu.
Còn theo ThS-KTS Ngô Anh Vũ, Viện trưởng Viện Quy hoạch Xây dựng TP HCM, thành phố nên tham khảo kinh nghiệm quốc tế về hình thành Trung tâm tài chính thế giới Thượng Hải (Trung Quốc). Đây được mệnh danh là "Phố Wall của phương Đông" nhờ khu tài chính Lujiazui - chỉ sau hơn 2 thập kỷ đã vươn thành trung tâm tài chính hàng đầu. Điểm sáng thu hút các nhà đầu tư lớn đến với Lujiazui nhờ khu thương mại tự do (FTZ) có chính sách thu hút dòng vốn ngoại qua cơ chế thực nghiệm (sand box) mở cửa dịch vụ, tự do hóa tài chính, thương mại điện tử xuyên biên giới, logistics quốc tế. Đồng thời, siêu đô thị này cũng có cơ chế để rút ngắn thủ tục, miễn giảm thuế và tạo điều kiện thuận lợi cho chuyên gia tài chính toàn cầu cư trú dài hạn.
"TP HCM đang xây dựng trung tâm tài chính quốc tế, kỳ vọng hình thành hệ sinh thái tài chính - công nghệ, giúp thu hút vốn đầu tư trực tiếp và gián tiếp, tăng cường khả năng huy động vốn trong nước và quốc tế. Khi doanh nghiệp tiếp cận được nguồn vốn, năng suất lao động và tốc độ tăng trưởng GRDP của thành phố sẽ tăng nhanh" - ông Ngô Anh Vũ nói.
Trong khi đó, TS Đỗ Thiên Anh Tuấn, Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, đề xuất cần sớm thành lập một ban quản lý trung tâm tài chính quốc tế chuyên trách, hoạt động theo cơ chế đặc thù, độc lập với bộ máy hành chính thông thường. Cơ quan này phải đóng vai trò đầu mối trong việc thiết kế, cấp phép, giám sát và điều phối toàn bộ hoạt động trong trung tâm tài chính, tương tự mô hình các cơ quan quản lý đặc khu tài chính tại Dubai, Qatar hay Thượng Hải.
Một trong những bài toán khó hiện nay là nguồn vốn. Theo TS Đỗ Thiên Anh Tuấn, với ước tính 7 tỉ USD để xây dựng trung tâm tài chính quốc tế thì đây là khoản đầu tư rất lớn. Tuy nhiên, nếu có chiến lược huy động vốn thông minh, linh hoạt và tận dụng được cơ chế đặc thù mà Quốc hội đã trao thì vẫn giải quyết được.
Theo TS Đỗ Thiên Anh Tuấn, thành phố nên triển khai chiến lược huy động vốn theo mô hình đối tác công - tư (PPP). Các tập đoàn tài chính, công nghệ và bất động sản có thể tham gia hình thức hợp tác này nếu được trao quyền đồng đầu tư - đồng vận hành - đồng chia sẻ lợi ích.
Các chuyên gia cho rằng nếu kiên định với lộ trình cải cách thể chế, đầu tư hạ tầng và xây dựng niềm tin với nhà đầu tư toàn cầu, TP HCM hoàn toàn có thể hiện thực hóa khát vọng trở thành "Phố Wall của châu Á" - biểu tượng mới của năng lực hội nhập và bản lĩnh Việt Nam trên bản đồ tài chính thế giới.
TS VŨ THỊ HỒNG NHUNG, Đại học RMIT Việt Nam:
Lộ trình 3 giai đoạn
Trong hành trình trở thành trung tâm tài chính quốc tế, TP HCM cần một lộ trình rõ ràng, có khả năng đo lường và thực thi nhất quán. Theo đó, cần có 3 giai đoạn: giai đoạn ngắn hạn (năm 2025 - 2030) củng cố thể chế; giai đoạn trung hạn (năm 2030 - 2040) đầu tư hạ tầng và nhân lực; giai đoạn dài hạn (sau năm 2040) khẳng định thương hiệu quốc tế.
Ở giai đoạn ngắn hạn, trọng tâm là xây dựng niềm tin pháp lý. TP HCM cần sớm thành lập một cơ quan quản lý trung tâm tài chính quốc tế độc lập, hoạt động minh bạch theo thông lệ quốc tế. Các cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực fintech, crypto và token hóa tài sản phải được triển khai để vừa khuyến khích đổi mới vừa bảo đảm an toàn hệ thống. Cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính theo cơ chế "một cửa điện tử" và áp dụng chính sách thuế cạnh tranh sẽ là nền tảng để thu hút nhà đầu tư toàn cầu…
Nếu kiên định với lộ trình 3 giai đoạn, từ củng cố thể chế, xây dựng hạ tầng và nhân lực đến khẳng định thương hiệu quốc tế, TP HCM hoàn toàn có thể vươn lên trở thành một cực tài chính mới của châu Á.
PGS-TS NGUYỄN HỮU HUÂN, thành viên Tổ Công tác Tham mưu xây dựng và phát triển Trung tâm tài chính quốc tế Việt Nam tại TP HCM:
Quy hoạch để trở thành trung tâm tài chính đa năng
Trung tâm tài chính quốc tế TP HCM được thiết kế như một hệ sinh thái tài chính toàn diện, với các lĩnh vực từ ngân hàng quốc tế, thị trường vốn (cổ phiếu, trái phiếu, phái sinh...) đến tài sản số, quản lý tài sản, quỹ đầu tư, bảo hiểm. Đặc biệt là công nghệ tài chính (fintech) với các sàn giao dịch số hóa hiện đại.
Ngay cả những dịch vụ mới như sàn giao dịch hàng hóa, sàn giao dịch kim loại quý, tín chỉ carbon, tài chính xanh, logistics tài chính cũng sẽ hiện diện, nhằm tận dụng lợi thế Việt Nam là cường quốc xuất khẩu nông sản. Mô hình này được quy hoạch để trở thành một trung tâm tài chính đa năng - nơi các dịch vụ tài chính truyền thống gặp gỡ những xu hướng công nghệ mới nhất.
T.Phương ghi
Hỗ trợ start-up tài chính quy mô nhỏ
Theo các chuyên gia, trong bối cảnh trung tâm tài chính quốc tế được định vị không chỉ theo mô hình truyền thống mà còn bao gồm cả fintech, tài sản số, blockchain, AI tài chính, TP HCM có thể hình thành quỹ đầu tư mạo hiểm công - tư, hỗ trợ start-up tài chính quy mô nhỏ, tạo sức sống cho hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.
Hiện các quỹ đầu tư quốc tế chuyên về công nghệ tài chính, nhất là từ Singapore, Hàn Quốc, Mỹ và Trung Đông, đang tích cực tìm kiếm thị trường mới nổi có tiềm năng chuyển đổi số mạnh mẽ để đầu tư. TP HCM có thể xúc tiến, mời gọi các quỹ đầu tư này cùng tham gia đầu tư và khai thác các hạng mục của trung tâm tài chính quốc tế.
Bình luận (0)