Ami - Ami là gì?

Để trả lời câu hỏi này cần phải trở lại câu chuyện từ năm 1993. Khi đó một chuyên gia của Công ty Ajinomoto Việt Nam, đem một mẫu vật có màu nâu lỏng đến Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp Miền Nam (KHKTNNMN), đề nghị hợp tác nghiên cứu để ứng dụng nó như là một loại phân bón cho cây trồng. Khi được hỏi bản chất mẫu vật này là gì, vị chuyên gia của Ajinomoto trả lời: Đây là phân hữu cơ sinh học có tên gọi là Ami - Ami. Thuật ngữ Ami - Ami đặt theo tiếng Pháp là “người bạn” nghĩa là một loại sản phẩm làm phân bón an toàn cho cây trồng. Indonesia, Malaysia,Thái Lan, Trung Quốc, Mỹ, Brazil, Peru,... là những nước sử dụng chế phẩm này rất có hiệu quả.

Một loại phân bón “thân thiện”

Ami - Ami được hình thành từ quy trình sản xuất bột ngọt. Nguyên liệu chủ yếu hoặc là rỉ đường hoặc là bột khoai mì. Sau khi ủ, lên men rồi ly tâm, dịch men được tách thành 2 phần: axít glutamic, đây là chất để chế ra bột ngọt, là sản phẩm chính của nhà máy. Phần khác gọi là “nước cái”. Nước cái được trung hòa bằng NH3 và bổ sung các khoáng vi lượng theo công nghệ tiên tiến của Nhật Bản để trở thành chế phẩm Ami - Ami, đó là phân hữu cơ sinh học. Trong sản phẩm có chứa từ 23% - 25% chất hữu cơ. Còn từ sinh học là do có quá trình lên men, quá trình này biến chất hữu cơ (bột đường) thành chất vô cơ. Đó là 4% - 5% đạm, 0,13% - 0,15% lân và 0,80% - 0,88% kali tổng số. Ngoài ra, chế phẩm còn có các axít humíc và fulvíc ta gọi là các xít mùn, khoảng 18 axít amin và một lượng đường còn dư, nên khi bón vào đất sẽ trở thành những loại thức ăn tốt cho cây. Trong chế phẩm Ami - Ami chưa phát hiện thấy có dư lượng các

kim loại nặng. Vì vậy, Viện KHKTNNMN đã đồng ý ký kết hợp tác nghiên cứu chế phẩm Ami - Ami trên một số loại cây trồng bao gồm: lúa, đậu phộng, đậu nành, bông vải, mía đường, khoai lang, chôm chôm và xoài. Khảo nghiệm đã thực hiện từ 1993-1995. Kết quả thử nghiệm được tóm tắt là: Ami - Ami hoàn toàn có thể sử dụng để bón phối hợp với phân khoáng như là một loại phân bón cho cây trồng. Nếu sử dụng đúng kỹ thuật thì sẽ không có gì nguy hại mà còn làm tăng năng suất cho cây. Mức độ bón phối hợp khoảng 30% -50%, tùy loại cây và loại đất. Với các cây rau ăn lá có thể bón phối hợp 50% hoặc hơn. Nhưng những cây lấy hạt, lấy củ, cây lấy đường thì tỉ lệ phối hợp khoảng 25% - 30% là vừa. Khi bón phối hợp với phân khoáng, cần chú ý bón cân đối P và K, tùy theo từng loại cây và từng loại đất cụ thể. Khuyến cáo cũng nhấn mạnh nên ưu tiên bón Ami - Ami cho vùng đất xám, đất cát hoặc đất đang bị thoái hóa để bổ sung chất hữu cơ cho đất. Đồng thời, nhấn mạnh cần tuân thủ đúng về liều lượng, thời kỳ và phương pháp bón để không gây ảnh hưởng xấu lên cây trồng.

Ami - Ami được công nhận là tiến bộ kỹ thuật

Từ các kết quả thử nghiệm có bài bản nói trên, Bộ NN-PTNT đã công nhận chế phẩm Ami - Ami là một tiến bộ kỹ thuật được phép lưu hành trong sản xuất theo quyết định số 38/NN-KHCN/QĐ ngày 13-1-1997. Từ đấy phân hữu cơ sinh học Ami – Ami ngày càng được nhiều bà con, nhất là bà con các tỉnh miền Đông Nam Bộ sử dụng cho nhiều loại cây như khoai mì, mía, dứa, cao su, điều, lúa và cây ăn trái và đã mang lại hiệu quả khá khích lệ.Trong quá trình áp dụng ra diện tích rộng, cũng có người cho rằng phân Ami - Ami có thể như là một chất thải công nghiệp. Khi đem bàn cãi với các nhà doanh nghiệp thì khái niệm này được hiểu một cách có lý như là luật “nhân quả”. Khái niệm này phụ thuộc vào khả năng khai thác sản phẩm của từng xí nghiệp quyết định. Ví dụ, nhà máy sản xuất đường sản sinh một lượng bã mía khá lớn. Nếu không dùng vào việc gì thì đó là phế thải công nghiệp. Vì vậy, ngoài việc làm chất đốt, người ta còn chế ra ván ép, ủ thành thức ăn gia súc, chế biến phân hữu cơ... Lúc đó bã mía trở thành đầu vào của nhiều loại sản phẩm có giá trị. Một nhà máy chế biến khoai mì, lượng tinh bột thu lại rất ít. Nhưng lại thải ra một lượng xác bã khoai mì khá lớn. Xác bã này chỉ cần để lại trong vài ba ngày sẽ trở thành nguồn ô nhiễm rất nguy hại. Nhưng nếu ta sử dụng làm phân bón hay ủ thành thức ăn gia súc thì bã khoai mì sẽ trở thành nguyên liệu của nhiều chế phẩm có giá trị khác. Ta cũng sẽ hiểu như vậy trong trường hợp nước cái được sản sinh khi sản xuất bột ngọt. Nhà máy, xí nghiệp nào từ một nguyên liệu ban đầu mà chế ra được nhiều sản phẩm hữu ích cho xã hội thì nhà máy hay xí nghiệp đó hoạt động sản xuất có hiệu quả hơn cả.