Khuyến khích trẻ... tưởng tượng

Trí tưởng tượng có quan trọng không?

Một số chuyên gia tâm lý cho rằng, ở độ tuổi trước tiểu học, phát triển trí tưởng tượng còn quan trọng hơn cả đào tạo cho bé các kỹ năng để học các môn chính khóa tại trường. Khả năng tưởng tượng sẽ giúp trẻ có lợi thế khi trẻ đi học vì sự tưởng tượng có vai trò rất quan trọng trong việc phát triển các kỹ năng nhận thức và xử lý tình huống. Về lâu dài chính khả năng suy nghĩ một cách sáng tạo và thích ứng với môi trường mới sẽ quyết định sự thành công trong cuộc sống và những kỹ năng này luôn gắn liền với việc phát triển trí tưởng tượng của trẻ.

Trí tưởng tượng phát triển một cách tự nhiên

Các chuyên gia cũng lưu ý đến hai sai lầm phổ biến sau:

Thứ nhất, dạy trẻ các kỹ năng một cách quá hệ thống! Cứng nhắc buộc trẻ học theo sách vở sẽ làm ảnh hưởng xấu đến việc phát triển trí tưởng tượng của trẻ. Thay vào đó hãy để trẻ có thể học những kỹ năng này từ những hoạt động hằng ngày. Bằng cách cho trẻ tiếp xúc với nhiều hoạt động khác nhau, trẻ sẽ học một cách độc lập. Ví dụ như, để nhận thức khái niệm to-nhỏ, trẻ chỉ cần nhìn những chú chó to và nhỏ và qua đó người lớn giúp bé nhận thức sự khác biệt to- nhỏ.

Thứ hai, cho trẻ tiếp xúc quá nhiều với truyền hình và máy vi tính! Khi xem truyền hình và máy vi tính trẻ chỉ cần ngồi mà không cần hành động vì thế trở nên thụ động hơn trong khi trí tưởng tượng ở trẻ chỉ phát triển được thông qua hành động. Nếu trẻ xem một chương trình giới thiệu về xe đạp, trẻ không cần di chuyển; nhưng nếu trẻ học chạy xe đạp, trẻ phải nghĩ làm cách nào để đạp xe, điều khiển xe.

Giúp trẻ có đầy đủ dinh dưỡng

Lẽ hiển nhiên là cần phải có đủ dinh dưỡng để trẻ có thể phát triển tốt về thể chất và trí não và có như thế trẻ mới có điều kiện tốt để phát triển trí tưởng tượng, dinh dưỡng trong độ tuổi này có ảnh hưởng cơ bản đến mức độ phát triển về thể chất và tâm sinh lý ở những giai đoạn sau. Ở độ tuổi này, bố mẹ cần tập trung bổ sung dinh dưỡng cho trẻ có điều kiện phát triển cao, khỏe và thông minh. Cơ thể trẻ rất cần các vi chất dinh dưỡng như canxi, vitamin D, i-ốt, sắt và kẽm. Canxi, vitamin D, sắt và kẽm có tác dụng lớn trong việc tăng chiều cao của trẻ. Kẽm, vitamin A giúp cải thiện hệ miễn dịch trong khi i-ốt và sắt đóng vai trò lớn trong sự phát triển não bộ. Vì thế bố mẹ cần phải lựa chọn các loại thực phẩm giàu những vi chất dinh dưỡng này trong các bữa ăn hằng ngày của trẻ. Canxi có nhiều trong thịt, trứng, tôm và cua trong khi vitamin A, sắt và kẽm có nhiều trong thịt bò, cá và các loại rau quả có màu đậm (cà-rốt, bí đỏ, rau đay, rau muống...). Sữa chứa đầy đủ các dưỡng chất trên và uống sữa có bổ sung thêm các vi chất dinh dưỡng này là cách hiệu quả nhất bảo đảm trẻ có đủ dinh dưỡng.

Bố mẹ hãy cùng tham gia với trẻ để khuyến khích trẻ tưởng tượng

Các chuyên gia tâm lý khuyên rằng để trẻ có thể phát huy trí tưởng tượng thì hãy cho trẻ cơ hội và không gian để tưởng tượng. Cụ thể, giúp và khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động hằng ngày trong nhà như nấu ăn, dọn dẹp nhà cửa, sắp xếp quần áo. Các trò vui chơi cũng không nên quá ư ''máy móc''. Nếu trẻ thích chơi ô-tô, hãy cho trẻ xếp các bộ phận thành chiếc ô-tô theo ý trẻ thay vì mua một chiếc ô-tô nhựa đã lắp sẵn. Hay như nếu trẻ thích búp bê, bố mẹ không cần có những khuôn mặt xinh xắn mà hãy cho trẻ có cơ hội vẽ khuôn mặt vui, buồn, giận dữ trên những búp bê đó.

Tuy nhiên, cho phép trẻ có không gian tưởng tượng không có nghĩa là cho trẻ tự quyết định mọi vấn đề mà bố mẹ phải cùng tham gia vào các hoạt động của trẻ để giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng tốt hơn. Nếu trẻ vẽ tranh, hãy ngồi chung và vẽ tranh cho riêng mình. Nếu trẻ ăn bánh, hãy ngồi nói chuyện với trẻ.

Hãy đọc những mẫu chuyện về những miền đất xa lạ, những nhân vật lạ để giúp trẻ mở rộng tầm mắt và tưởng tượng đến cuộc sống ở nơi đó. Nếu trẻ ở độ tuổi 6 - 12, bố mẹ nên cùng đọc với trẻ các câu chuyện phiêu lưu mạo hiểm của các nhân vật cùng lứa tuổi; có thể yêu cầu trẻ dừng đọc và hỏi "con thử tưởng tượng xem bạn Hùng sẽ phải làm gì nếu ở nhà một mình và bị cúp điện nào?''.