Ông Kiều Đinh Kiểm, Trưởng Phòng Kỹ thuật Xăng dầu thuộc Tổng công ty xăng dầu Việt Nam đã tiết lộ như trên qua cuộc trao đổi với phóng viên.
. Phóng viên: Tại một Hội thảo gần đây tổ chức ở TP.HCM, nhiều nhà khoa học đã báo động nồng độ benzen trong không khí cao gần gấp... 7 lần tiêu chuẩn thế giới. Mặc dù không nói thẳng ra, nhưng các ý kiến tại Hội thảo tỏ ý hoài nghi, chính xăng dầu mà ta đang sử dụng là nguồn gốc gây nên tình trạng ô nhiễm này. Với tư cách là Trưởng Phòng Kỹ thuật Xăng dầu thuộc Tổng công ty xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), ông có đánh giá thế nào về nhận định này?
-Ông Kiều Đinh Kiểm: Hiện nay, VN đang nhập khẩu các loại xăng RON 90, RON 92 và RON 95 theo tiêu chuẩn Việt Nam - TCVN 6776: 2000. Theo tiêu chuẩn này, tỷ lệ benzen trong xăng được khống chế ở mức dưới 5% và nó hoàn toàn phù hợp với tiêu chuẩn hiện hành ở khu vực châu Á.
Tiêu chuẩn mới (TCVN 6776:2005) đã được ban hành trong năm 2005 và khống chế benzen ở mức tối đa là 2,5%. Tuy nhiên, tiêu chuẩn này vẫn chưa được áp dụng bởi nếu áp dụng thì giá xăng trên thị trường sẽ tăng lên nhiều lần so với hiện nay và cũng rất khó đảm bảo nguồn cho các nhà nhập khẩu Việt Nam.
Điều mà chúng tôi trăn trở rất nhiều đó chính là xăng RON 83 được pha chế ở VN.
Từ năm 2000 khi triển khai việc bỏ xăng pha chì, Chính phủ chỉ cho phép xăng RON 83 tồn tại tạm thời ( từ 1 đến 2 năm để các nhà sản xuất kịp thay đổi công nghệ ). Tuy nhiên, đến nay đã hơn 5 năm xăng RON 83 vẫn chưa được loại bỏ cho dù Petrolimex đã nhiều lần kiến nghị. Trong một hội nghị liên tịch giữa Bộ Thương Mại và Bộ KH&CN (lúc đó còn là Bộ KHCN và Môi trường) đã thống nhất kiến nghị Chính phủ chậm nhất tới ngày 1/1/2006 sẽ chính thức phải loại bỏ xăng RON 83. Mặc dù vậy, cho tới nay chưa có một cơ quan nào đứng ra chịu trách nhiệm loại bỏ loại xăng này trên thị trường.
Tính năng sử dụng của xăng RON 83 do VN pha chế hiện không còn phù hợp vì đa phần các loại ôtô, xe máy hiện nay đều có tỷ số nén cao, nếu vẫn tiếp tục phải sử dụng xăng RON 83 thì sẽ gây hư hại động cơ. Ngoài ra, nó còn có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường.
Nguyên nhân là xăng RON 83 hiện nay ở VN được sản xuất chủ yếu từ khí đồng hành condensate của VN. Trị số ốc tan của loại khí này chỉ đạt mức tối đa 60-65 RON. Muốn nâng trị số ốc tan lên 83 RON thì phải pha nó với các loại xăng nguyên liệu có trị số ốc tan cao (từ 95 đến 100RON), làm giá đội lên nhiều lần so với hiện nay hoặc pha với các loại phụ gia khác nhau như MTBE (thuộc nhóm phu gia có chứa oxy), các hợp chất có chứa mangan, benzen, sắt, cồn... Nếu pha với phụ gia thì hàm lượng phụ gia đưa vào phải rất cao, do vậy ô nhiễm do phụ gia xảy ra sẽ là tất yếu.
Hiện có một vài cơ sở sản xuất kinh doanh dầu khi ở phía Nam vẫn đang được Chính phủ cho phép sản xuất loại xăng RON 83 này (thuộc Sài Gòn Petro và Petro Việt Nam) và phần lớn xăng RON 83 sau khi được pha chế đều tập trung lưu thông ở miền Nam. Thực ra xăng 83 được bán dưới tên gọi xăng ROM 83 là rất ít vì không mấy người mua. Nhưng do siêu lợi nhuận nên không ít tổng đại lý hoặc các đại lý đã mua xăng RON 83 về để pha thành xăng 90, 92 để bán, thậm chí bán thẳng xăng RON 83 nhưng dưới tên khác...
Về mặt thương mại thì đây là hành động gian lận.
Về mặt môi trường, nếu vẫn để xăng RON 83 này tồn tại thì nguy cơ gây ô nhiễm lớn do các loại phụ gia độc hại là có thật.
Theo quan điểm của tôi, một trong những nguồn gốc chính của ô nhiễm không khí do xăng dầu hiện nay ở TP HCM và các tỉnh phía nam là xăng 83 pha chế ở VN, không phải xăng nhập khẩu. Để ngăn chặn tình trạng này, cách tốt nhất là sớm ngừng sản xuất và lưu thông xăng 83.
. Như vậy, theo ông, xăng 83 do một vài cơ sở trong nước đang sản xuất là một trong những nguồn gốc gây ô nhiễm môi trường... Nhưng không chỉ có benzen, các nhà khoa học còn nghi ngờ chính một số chất phụ gia trong xăng dầu nhập khẩu cũng độc hại không kém.
-Trong xăng thì phụ gia nào cũng độc... Tuy nhiên cấp độ có thể khác nhau.
. Người ta không rõ, phụ gia đang có trong xăng dầu nhập khẩu là chất gì. Ông có thể cho biết rõ tên chất phụ gia đó, được không?
-Xăng nhập khẩu hiện sử dụng methylter-butyl ether (MTBE), benzen và các phụ gia khác để thay thế chì...
. MTBE là chất phụ gia trong xăng dầu nhưng đã bị một số bang ở Mỹ cấm sử dụng do nguy cơ gây ung thư?
- MTBE là một trong các hợp chất chứa oxy và cả thế giới vẫn đang dùng loại phụ gia này, ngoại trừ một bang của Mỹ. Vấn đề là phải duy trì hàm lượng nó là bao nhiêu.
Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 6776:2000 không quy định hàm lượng phụ gia là các hợp chất chứa oxy.
Tuy nhiên, TCVN6776:2005 quy định phụ gia này ở mức 2,7% sau khi nghiên cứu tiêu chuẩn của các nước khác trên thế giới.
Các cuộc kiểm tra xăng nhập khẩu của chúng tôi cho thấy hàm lượng các hợp chất chứa oxy dao động từ 2,5 tới 3%. Nếu kiểm tra phát hiện phụ gia đó vượt ngưỡng này, chúng tôi sẽ từ chối nhận hàng.
. Vậy tới khi nào thì Petrolimex mới áp dụng tiêu chuẩn 2005?
-Chúng tôi sẽ cố gắng thực hiện theo chỉ đạo của Nhà nước, tôi nghĩ sớm nhất cũng phải từ ngày 1-1-2007 sẽ áp dụng tiêu chuẩn này. Lúc đó, giá xăng trên thị trường sẽ tăng rất cao và chúng tôi phải báo cáo để Chính phủ xem xét.
. Xin cảm ơn ông!
Bình luận (0)