Sữa nào tốt nhất?

Tất nhiên, không có loại sữa nào tốt hơn sữa mẹ về dinh dưỡng, tiện dụng và... thẩm mỹ, đặc biệt là sự gắn kết thâm tình mẫu tử từ việc cho con bú. Tuy nhiên, chỉ mỗi nguồn sữa này thì chưa đủ dưỡng chất cho trẻ, nhất là trẻ nhỏ khi cơ thể chúng cần nhiều hơn hàm lượng các vitamin và khoáng chất. Đó chính là lý do có khuyến cáo sử dụng sữa động vật, chủ yếu là sữa bò như là nguồn thay thế.

Nguy cơ tiềm ẩn từ sữa bò

Dù vậy, hiện đang xuất hiện nguy cơ từ sữa bò, chủ yếu là loại sữa đã qua chế biến từ các dây chuyền tổng hợp, được thêm các dưỡng chất bổ sung và chất bảo quản. Theo các chuyên gia, sữa bò không hẳn luôn tốt và lúc nào cũng thích hợp cho tất cả mọi người. Xét về mặt dinh dưỡng, đây quả là một nguồn protein giá trị, đặc biệt là can-xi – dưỡng chất thiết yếu giúp tạo tế bào xương và giữ cho bộ khung cơ thể luôn khỏe mạnh. Một số nhà nghiên cứu còn tin rằng việc uống sữa bò thường xuyên sẽ giúp giảm nguy cơ sỏi thận, ung thư ruột kết và nhiều vấn đề sức khỏe khác...

Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng chính lượng chất béo bão hòa trong sữa bò là nhân tố góp phần chủ yếu vào vấn đề mất kiểm soát thể trọng của cư dân Mỹ, là nguyên nhân của chứng cao cholesterol và tắc nghẽn động mạch... Theo tiến sĩ nhi khoa Benjamin Spock, tác giả cuốn Common Sense Book of Baby and Child Care, một cuốn sách thuộc dạng bán chạy nhất tại Mỹ hiện nay, “không thể phủ nhận vai trò dinh dưỡng của sữa bò đối với trẻ em, đặc biệt đây còn là một nhân tố ngăn ngừa hữu hiệu sự bắt đầu đáng ngại của chứng tiểu đường ở trẻ em và các vấn đề về đường hô hấp và thính giác của trẻ”. Nhưng ông lại khuyến khích các bà mẹ nên xem xét khả năng bổ sung sữa đậu nành và sữa ngũ cốc cho trẻ nhỏ bên cạnh việc cho bé bú sữa mẹ.

Sữa đậu nành rất tốt

Tại sao các chuyên gia lại khuyến cáo chọn sữa đậu nành và còn coi đây là cách bổ sung thông minh nhất lượng can-xi tự nhiên cho cơ thể? Vì sữa đậu nành hoàn toàn đủ khả năng thay thế sữa bò, trong đó có hàm lượng protein tương đương, đặc biệt là chứa lượng chất xơ cao hơn. Chưa hết, sữa đậu nành mới thực sự là nguồn dưỡng chất làm giảm cholesterol trong máu và còn chứa nhiều isoflavones - một loại hormone tự nhiên với tính năng chống ô-xy hóa mạnh mẽ, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như xoa dịu các triệu chứng khó ở của kỳ kinh, phòng ngừa ung thư tuyến tiền liệt, giúp duy trì sự khỏe mạnh cho xương và giảm các vấn đề về tim mạch cũng như nguy cơ ung thư...

Nhiều chuyên gia còn cho biết sữa đậu nành chứa lượng can-xi ít hơn, chỉ khoảng 1/6 so với sữa bò. Nhưng điều này sẽ được khắc phục khá đơn giản bằng việc bổ sung can-xi vào sữa đậu nành; đặc biệt khi các nghiên cứu mới đây cho thấy cơ thể con người hấp thu can-xi từ sữa đậu nành cao hơn 75% so với sữa bò...

Điều quan trọng hơn hết là các lợi ích về sức khỏe từ sữa đậu nành là có thật, chỉ có điều loại sữa thực vật này lại không phải dành cho tất cả mọi người. Theo bác sĩ Joseph Mercola, chủ quản của một trong những trang web về sức khỏe tự nhiên có số lượng truy cập nhiều nhất, sữa đậu nành có thể ức chế hoạt động tuyến giáp, vì vậy những người có vấn đề về tuyến nội tiết này nên tránh. Và, một số nhà nghiên cứu khác còn cho thấy trong một số trường hợp, sữa đậu nành có thể ức chế cơ thể hấp thu protein và khoáng chất...

Những nguồn thay thế khác

Những nguồn sữa dinh dưỡng thay thế khác cũng rất có lợi cho sức khỏe, gồm loại sữa gạo, sữa quả hạnh và yến mạch, thậm chí cả sữa từ hạt gai dầu (hemp) cũng được các chuyên gia đầu ngành khuyến cáo. Theo Sixwise.com, một website về y tế và chăm sóc sức khỏe thì sữa quả hạnh rất giàu magne, kali (potassium), manganese, đồng, can-xi và các chất chống ô-xy hóa quan trọng như vitamin E và selen, ít calorie và đặc biệt không chứa cholesterol.

Vẫn theo trang web này, sữa ngũ cốc cũng là một nguồn quan trọng về carbohydrates, nhưng không được coi là nguồn thay thế sữa bò vì hàm lượng khoáng chất thấp và dễ phân hủy do nhiệt. Chỉ có sữa yến mạch (oat) là rất giàu chất sợi, không chứa lactose và cholesterol, song lại sung túc về vitamin E, axít folic, khoáng chất và những thành tố rất tốt cho sức khỏe...

Một nguồn sữa tự nhiên hết sức đặc biệt khác là sữa gai dầu (được làm từ hạt gai dầu). Đây là nguồn protein, can-xi và axít béo omega rất tốt, đặc biệt chứa nhiều vitamin và khoáng chất...