Tia lạ từ vũ trụ kích thích người cổ đại đi bằng 2 chân

Nghiên cứu mới từ Đại học Kansas (Mỹ) đã kết nối được bước tiến hóa quan trọng của loài người với thời kỳ bùng nổ của hàng loạt siêu tân tinh trong vũ trụ. Siêu tân tinh vốn là các ngôi sao cạn năng lượng, đi đến cõi chết bằng một vụ nổ khủng khiếp. Những siêu tân tinh gần Hệ Mặt trời tạo ra các vụ nổ đủ mạnh đến nỗi năng lượng của vụ nổ truyền đến trái đất.

Tinh vân Con Cua, phần còn lại sau một vụ nổ siêu tân tinh - ảnh: NASA/ESA

Nhiều bằng chứng cho thấy một thời kỳ hoạt động kinh hoàng của các siêu tân tinh đã tác động đến trái đất suốt kỷ Pliocene và kỷ băng hà dưới đáy biển. Các nhà khoa học đã tìm thấy một lớp "telltale" của iron-60, một đồng vị sắt, thứ chỉ có thể hình thành từ sự ion hóa bầu khí quyển do tác động của các tia vũ trụ.

Chính các tia vũ trụ này đã gây ra các đợt sấm sét rung chuyển mặt đất, gây cháy rừng toàn thế giới, ảnh hưởng nặng nề đến cuộc sống của loài người xa xưa. Nhiều khu rừng biến thành hoang mạc trống trải. Các mỏ carbon được tìm thấy trong đất củng cố thêm bằng chứng về sự kiện này bởi chúng hoàn toàn trùng khớp với giai đoạn trái đất bị bắn phá bởi tia vũ trụ.

Sự tàn phá của các tia vũ trụ mà những siêu tân tinh giải phóng lên đến đỉnh điều khoảng 2,6 triệu năm về trước.

Để sinh tồn, tổ tiên loài người cần phải đi bộ nhiều hơn trên đồng bằng chứ không thể lệ thuộc quá nhiều vào đôi tay chuyền cành như các vị tổ tiên sơ khai. Dáng đi lom khom của vượn nhân hình cũng được thay thế nhanh chóng bằng dáng đứng thẳng hơn để tiện cho việc di chuyển.

Giáo sư Adrian Melott, người đứng đầu nghiên cứu, cho biết thêm có nhiều ý kiến cho rằng con người có thể tập đi bằng 2 chân từ trước thời kỳ bùng nổ của các siêu tân tinh. Tuy nhiên, các bằng chứng khảo cổ cho thấy dù có biết đi 2 chân nhưng cơ thể họ vẫn thích nghi quá nhiều vào cuộc sống leo trèo trên cây, dựa vào cây để săn mồi. Sự biến mất của nhiều khu rừng do tác động của các tia vũ trụ mới là bước đột phá giúp con người thực sự làm quen với cuộc sống dựa vào đôi chân.

Ước tính các siêu tân tinh gây ra bước tiến hóa nhảy vọt của loài người cách trái đất khoảng 160 – 320 năm ánh sáng, một khoảng cách tương đối gần trong thiên văn học. Tin vui rằng trong vòng 1 triệu năm sắp tới, các nhà khoa học chỉ mới tìm thấy được 1 siêu tân tinh có khả năng phát nổ là Betelgeuse, cách trái đất khoảng 652 năm ánh sáng. "Betelgeuse quá xa để có bất cứ hiệu ứng mạnh mẽ nào tương tự, vì vậy, đừng lo lắng vì điều này" – giáo sư Melott nói.