Khối Ả Rập “phản đòn” Tổng thống Mỹ về Dải Gaza

Hội nghị thượng đỉnh Liên đoàn Ả Rập tại thủ đô Cairo – Ai Cập hôm 4-3 đã thông qua kế hoạch tái thiết Dải Gaza mà không di dời người dân Palestine.

Phát biểu trong ngày bế mạc, Tổng thống nước chủ nhà Abdel Fattah al-Sisi nhấn mạnh đây là nỗ lực của khối Ả Rập tìm kiếm giải pháp thay thế cho kế hoạch tái thiết Dải Gaza mà Tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất hồi tháng trước.

Theo Reuters, kế hoạch của khối Ả Rập đặt mục tiêu huy động khoảng 53 tỉ USD cho tái thiết Dải Gaza và vùng đất này sẽ đặt dưới sự quản lý của Chính quyền Palestine (PA) do Tổng thống Mahmoud Abbas đứng đầu.

Đề xuất tập trung vào cứu trợ khẩn cấp, khôi phục cơ sở hạ tầng bị phá hủy và phát triển kinh tế dài hạn tại Dải Gaza.

Trong bản kế hoạch dài 112 trang, chính phủ Ai Cập trình bày nhiều hình ảnh mô phỏng bằng trí tuệ nhân tạo (AI) về các khu nhà ở, công viên, trung tâm cộng đồng, cùng kế hoạch xây dựng cảng thương mại, trung tâm công nghệ, khách sạn ven biển và sân bay ở Gaza.

Kế hoạch sẽ được triển khai theo 3 giai đoạn với giai đoạn đầu kéo dài 6 tháng, trong đó "khôi phục sơ bộ, tập trung vào dọn dẹp khối lượng lớn đống đổ nát cũng như bom, đạn chưa phát nổ".

Hai giai đoạn tiếp theo sẽ kéo dài trong nhiều năm với việc bố trí các khu nhà tạm bằng container cho khoảng 1,5 triệu người dân Gaza bị mất nhà cửa.

"Kế hoạch này sẽ đảm bảo người Palestine có thể ở lại trên đất của họ" – Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah al-Sisi nhấn mạnh.

Quyết định của khối Ả Rập trái ngược với tầm nhìn được Tổng thống Donald Trump đưa ra hồi tháng 2.

Khi đó, ông chủ Nhà Trắng nêu ý tưởng Mỹ sẽ tiếp quản Dải Gaza, di dời người Palestine đến tái định cư ở quốc gia khác và biến dải đất thành "Riviera Trung Đông". Riviera là địa danh nghỉ dưỡng, du lịch nổi tiếng ven Địa Trung Hải và trải dài từ Pháp đến Ý.

Đề xuất của Ai Cập không nêu rõ vai trò tương lai của nhóm vũ trang Hamas trong điều hành Dải Gaza sau khi tái thiết.

Bản kế hoạch có đề cập lo ngại thách thức từ "các nhóm vũ trang" tại Gaza nhưng khẳng định điều này "có thể được giải quyết bằng tiến trình chính trị đáng tin cậy" nhằm khôi phục quyền lợi của người Palestine và mở ra tương lai mới.

Hamas đã hoan nghênh ý tưởng của Ai Cập, kiên quyết phản đối ý tưởng dời người dân Palestine khỏi Dải Gaza và kêu gọi thực hiện các biện pháp đảm bảo kế hoạch được thực thi.

Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres cũng ủng hộ sáng kiến khi phát biểu: "Tôi hoan nghênh và hoàn toàn ủng hộ sáng kiến do các nước Ả Rập dẫn dắt nhằm huy động hỗ trợ tái thiết Dải Gaza".

Hiện phía chính phủ Mỹ và Israel chưa đưa ra bình luận về kế hoạch của Liên đoàn Ả Rập.