Kiểm lâm Huế lên tiếng về việc chứng minh nguồn gốc hợp pháp của chim cảnh khi mang theo uống cà phê

Ngày 15-5, phóng viên Báo Người Lao Động đã có cuộc trao đổi với ông Ngô Hữu Phước, Trưởng phòng Pháp chế và điều tra xử lý vi phạm, thuộc Chi cục Kiểm lâm TP Huế liên quan đến thông tin ngành kiểm lâm Huế đề nghị chủ quán khi khách đến uống cà phê mang theo chim yêu cầu phải có hồ sơ chim chứng minh nguồn gốc hợp pháp.

- Phóng viên: Thưa ông, các loại chim cảnh như chim chào mào, vành khuyên được nhiều người nuôi nhốt có bị cấm săn bắt, khai thác hay không?

+ Ông Ngô Hữu Phước: Chim chào mào, vành khuyên từ lâu trở thành thú vui của nhiều người dân nên được nuôi nhốt. Đây là một trong những loài thuộc động vật rừng thông thường, pháp luật không cấm săn bắt, nuôi nhốt. Tuy nhiên, việc săn bắt thì phải được cơ quan kiểm lâm phê duyệt phương án khai thác động vật rừng thông thường từ tự nhiên theo quy định với những hồ sơ, thủ tục chặt chẽ. 

Và đến nay ở Huế chưa từng phê duyệt cho tổ chức, cá nhân nào khai thác, săn bắt. Chúng tôi lo nhất là việc săn bắt trái phép và mang tính tận diệt. Chúng tôi đã phát hiện, bắt giữ một vụ vận chuyển chim chào mào không có nguồn gốc với số lượng lên tới 900 con. Còn việc nuôi nhốt cần chứng minh nguồn gốc hợp pháp của chim.

- Vậy, nguồn gốc hợp pháp của chim  được xác định như thế nào?

+ Ông Ngô Hữu Phước: Đó là chim có nguồn gốc khai thác từ tự nhiên hợp pháp như tôi đã đề cập ở trên. Thứ 2 là có nguồn gốc nhập khẩu hợp pháp. Thứ 3 là có nguồn gốc (mua) sau xử lý tịch thu. Ví dụ như một vụ vi phạm nào đó bị cơ quan chức năng phát hiện, tịch thu, sau đó bán phát mãi ra và anh mua chim thì đó là tài sản hợp pháp đã được nhà nước công nhận.

Thứ 4 là có nguồn gốc từ cá thể con của động vật rừng nuôi sinh sản hợp pháp. Đây là chim có nguồn gốc từ cá thể mẹ đẻ ra mà bản thân cá thể mẹ đã có nguồn gốc hợp pháp. Thường ở các trại nuôi có sổ theo dõi. Khi sinh sản thì chủ trang trại đã kê khai tăng, giảm đàn. Chủ trang trại chịu trách nhiệm vấn đề đó. Vì vậy, người chơi chim nên lấy nguồn giống từ đây.

Cuối cùng là chim có nguồn gốc từ mua bán, chuyển nhượng quyền sở hữu. Nghĩa là chim của người nuôi trước liền kề đã có nguồn gốc hợp pháp được bán lại cho người sau.

- Chim đã nuôi từ lâu, nay muốn chứng minh nguồn gốc hợp pháp thì thực hiện như thế nào?

+ Ông Ngô Hữu Phước: Đây là vấn đề rất nan giải. Ví dụ như một con chim mà người dân khai đã nuôi lâu nhưng không biết là là bao lâu, không chứng minh được vấn đề đó. Hoặc họ mới mua ngày qua nhưng khai đã mua cách đây 10 năm rồi thì cũng chịu. Ngành đang suy nghĩ tìm ra giải pháp phù hợp. Cần phối hợp với các ngành, đặc biệt là chính quyền địa phương để sớm tìm giải pháp nhưng thực sự rất khó.

- Khi mang chim đi uống cà phê phải có giấy tờ chứng minh chim có nguồn gốc hợp pháp. Vậy, giấy tờ hợp pháp của chim là giấy tờ gì?

+ Ông Ngô Hữu Phước: Cá thể đó có hồ sơ hợp pháp, nghĩa là phải có bảng kê lâm sản của kiểm lâm sở tại (hạt kiểm lâm cấp huyện) xác nhận đó là con chim có nguồn gốc hợp pháp. Bảng kê lâm sản theo mẫu quy định. Ngoài ra một số giấy tờ của các cơ quan, ngành khác cũng được chấp nhận.

 - Vậy cơ quan chức năng, chính quyền địa phương làm sao phân biệt được bảng kê lâm sản này là của con chim này, bảng kia là của con chim kia khi chúng có hình dạng rất giống nhau? Như vậy sẽ rất dễ lợi dụng để dùng chung một bảng kê lâm sản cho nhiều con chim cảnh?

+ Ông Ngô Hữu Phước: Đây cũng là bài toàn khó, chưa thể giải quyết trong giai đoạn này. Một số loài người ta có thể gắn chíp, gắn mã số nhưng loài chim hoang dã thông thường này hiện tại chưa thể làm được. Vậy nên khi các cơ quan chức năng khác xử lý những vụ việc liên quan như vậy thì cần phối hợp với ngành kiểm lâm để xác minh.

- Nhiều người nói "Huế chơi khác người" khi quy định chủ quán cà phê phải hỏi khách giấy tờ chứng minh nguồn gốc chim hợp pháp của chim, vậy ngành kiểm lâm Huế thấy sao?

+ Ông Ngô Hữu Phước: Đối với ngành, cơ quan chức năng thực thi vấn đề này thì một phần nào đó cho thấy chúng ta đã tuyên truyền được cho người dân hiểu để chấp hành đúng quy định pháp luật. Tất cả các địa phương đều phải tuân thủ theo những quy định pháp luật. 

Đối với TP Huế nói chung, ngành kiểm lâm Huế nói riêng thì rất quan tâm vấn đề này, do đó chúng tôi đẩy mạnh triển khai. Chúng ta cũng tuyên truyền mang tính chất lâu dài chứ không chỉ "ngày một ngày hai" là được, để giúp người dân có nhận thức dần dần, đi vào nền nếp.

Xin cám ơn ông!