5 giải pháp chống đô la hóa

Theo Bộ Kế hoạch - Đầu tư, việc chống đô la hóa phải được tiến hành một cách toàn diện, đồng bộ; về lâu dài, cần coi giải pháp kinh tế, kỹ thuật là chủ đạo.

 

Giải pháp đầu tiên trong 5 nhóm giải pháp được bộ này đề nghị áp dụng là: Cần thực hiện các biện pháp vĩ mô để tăng dự trữ USD; chủ động trong điều hành tỉ giá, tránh tăng tỉ giá quá mạnh gây kích thích tâm lý dự trữ USD; thực hiện đa dạng hóa ngoại tệ, tránh phụ thuộc vào USD; sớm có chủ trương bán ngoại tệ cho người dân có nhu cầu chính đáng như du học, chữa bệnh, đi công tác…

 

Hai là, điều chỉnh cơ cấu sản xuất theo hướng tránh lệ thuộc vào nguồn nhập khẩu, nhất là nguyên liệu đầu vào để hạn chế cầu USD.

 

Ba là, nâng cao chất lượng dịch vụ của các tổ chức tín dụng, mở rộng thêm các tiện ích gắn với việc giao dịch bằng tiền VNĐ như dịch vụ thẻ, điểm thanh toán, cho vay tiêu dùng.

 

Bốn là, có giải pháp thu hút triệt để ngoại tệ từ các doanh nghiệp, cá nhân, người Việt Nam ở nước ngoài khi mang ngoại tệ vào Việt Nam; khuyến khích tăng tỉ lệ quy đổi sang VNĐ với số lượng USD lớn. Nhóm giải pháp thứ năm là sửa đổi các văn bản và quản lý chặt chẽ việc niêm yết hàng hóa trong nước bằng VNĐ, chẳng hạn ban hành một pháp lệnh.

Bộ Kế hoạch - Đầu tư cho rằng trong bối cảnh thị trường tự do ngừng giao dịch, Nhà nước nên có sự chỉ đạo kịp thời đối với các tổ chức tín dụng để khắc phục tình trạng găm giữ ngoại tệ. Mặt khác, thời điểm này cần rà soát lượng ngoại tệ trong các tổ chức tín dụng để phòng ngừa trường hợp ngoại tệ chảy ra nước ngoài, nhất là hoạt động đánh bạc ở nước ngoài.

 

Theo các chuyên gia tài chính, các giải pháp trên sẽ góp phần xóa bỏ tình trạng đô la hóa. Tuy nhiên, các giải pháp cần thực hiện ngay là tăng dự trữ USD, bán ngoại tệ cho người dân có nhu cầu chính đáng, ngăn chặn ngoại tệ chảy ra nước ngoài. Theo PGS-TS Trần Huy Hoàng, Trưởng Khoa Ngân hàng (NH) Trường ĐH Kinh tế TPHCM, việc Bộ Kế hoạch - Đầu tư đề xuất rà soát lại số lượng ngoại tệ của các NH là để ngăn chặn nguy cơ chảy máu ngoại tệ thông qua thẻ tín dụng.

 

Hiện nay, các NH của Việt Nam cấp hạn mức thẻ tín dụng lên tới 300 triệu đồng (tương đương 15.000 USD). Người Việt Nam có thể đánh bạc ở nước ngoài bằng cách chuyển tiền từ thẻ tín dụng đến một địa chỉ nào đó ở nước ngoài. Mặt khác, chủ thẻ có thể rút USD tại nước ngoài và số ngoại tệ là của NH phát hành thẻ. “Các NH thương mại cần tăng phí, giảm hạn mức rút tiền mặt ở nước ngoài. NH Nhà nước cần có biện pháp kiểm soát những thông tin chuyển tiền bất thường từ thẻ tín dụng” - PGS-TS Trần Huy Hoàng đề nghị.

Về giải pháp thu hút ngoại tệ, khuyến khích người nước ngoài tăng tỉ lệ quy đổi USD sang VNĐ, PGS-TS Trần Huy Hoàng cũng cho rằng nếu Nhà nước cho phép các NH thu mua USD kèm theo một mức thưởng nhất định giống như hình thức khuyến mãi sẽ tăng thêm cung USD. Trong khi đó, ông Trần Phương Bình, Tổng Giám đốc NH Đông Á, cho biết: Để có ngoại tệ bán cho người có nhu cầu chính đáng, NH phải dự trữ ngoại tệ dẫn đến phát sinh chi phí. Nếu NH được phép bán ngoại tệ có thu phí sẽ bảo đảm kinh doanh không thua lỗ, đồng thời  tỉ giá ngoại tệ uyển chuyển hơn.

Theo PGS-TS Trần Hoàng Ngân, thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách tiền tệ quốc gia, tại cuộc họp với Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Sinh Hùng vào cuối tuần trước, nhiều thành viên của hội đồng cũng đề nghị Chính phủ  cho phép NH bán ngoại tệ bằng tiền mặt cho người dân có nhu cầu chữa bệnh, học tập… ở nước ngoài nhưng NH được thu phí, bởi để có ngoại tệ dưới dạng “tiền tươi thóc thật”, NH phải nhập khẩu có tốn kém chi phí. Riêng lãi suất ngoại tệ cần có lộ trình khống chế trần lãi suất huy động vốn bằng USD, tăng dự trữ bắt buộc, hạn chế đối tượng vay vốn bằng ngoại tệ để giảm cầu USD .