"Bẫy" bán hàng đa cấp: Phạt như phủi bụi!

Phóng viên: Hiện nay, trách nhiệm quản lý kinh doanh đa cấp là thuộc cơ quan chức năng nào, thưa ông ?

-TS-BS Bùi Minh Trạng: Kinh doanh đa cấp hiện nay như “ma trận”, đặc biệt trong lĩnh vực thực phẩm chức năng (TPCN). Ngành y tế không phải là đơn vị cấp phép cho tổ chức tụ họp đông người, đặc biệt là cho những hội thảo bán hàng đa cấp nên việc kiểm soát gặp khó khăn. Chúng tôi chỉ quản lý về mặt quảng cáo sản phẩm. Khi phát hiện doanh nghiệp quảng cáo không đúng với tính năng của sản phẩm thì xử phạt. Tuy nhiên, theo quy định, mức phạt từ 5-8 triệu đồng, chỉ như phủi bụi.

Hiện việc quảng cáo TPCN dưới dạng các hội thảo là khá tinh vi. Ai muốn dự hoặc làm “đại lý” phải có người giới thiệu, khi vào trong phải tắt thiết bị nghe nhìn nên để phát hiện việc “nổ” TPCN là “thần dược” là rất khó. Nếu phát hiện, xử phạt, chỉ vài tháng sau họ hoạt động trở lại, thậm chí thuê mướn mặt bằng khác để hoạt động rầm rộ hơn. Nhiều trường hợp khi phát hiện vi phạm, chúng tôi liên hệ với Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) xin ý kiến xử lý song cơ quan này cũng lúng túng.

Thanh tra Sở Y tế có biết các địa chỉ tụ tập đông người để hoạt động kinh doanh đa cấp mà Báo Người Lao Động phản ánh không ?

- Biết chứ. Chúng tôi đã nắm khá rõ hoạt động kinh doanh tại những nơi này. Chẳng hạn hoạt động của Công ty Unicity tại tầng 9 tòa nhà Vimedimex (246 Cống Quỳnh, quận 1), chúng tôi cài người vào theo dõi nửa tháng nay và đã lên kế hoạch kiểm tra với sự tham gia của nhiều cơ quan chức năng, lần này xử lý triệt để chứ không làm kiểu chạy theo đuôi.

Chúng tôi phát hiện tại địa chỉ trên có rất nhiều người từ các tỉnh khác, thậm chí ở Tây Nguyên, cũng đến tham gia. Với kiểu giới thiệu sẽ thu nhập “khủng” khi đóng tiền mua loại TPCN màu xanh (chất diệp lục), sau đó giới thiệu thành viên vào nhập hội, rồi giàu to là vô lý, không thể chấp nhận được.

Những giải pháp mà ông nói liệu có khả thi?

Giải pháp căn cơ là tới đây, chúng tôi sẽ phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông cùng các ban ngành liên quan để kiểm tra toàn diện, xử lý triệt để. Nếu phát hiện đơn vị nào vi phạm sẽ công bố đồng loạt trên báo chí để người dân hiểu rõ phòng tránh.

Hiện Cục An toàn thực phẩm đang soạn thảo dự thảo sửa đổi thông tư quản lý TPCN. Dự thảo mới yêu cầu sản phẩm phải chỉ ra đặc thù, phù hợp với các tài liệu nghiên cứu. Sản phẩm TPCN chứa thành phần không phù hợp hoặc chỉ tiêu chất lượng, an toàn không đúng với hồ sơ công bố sẽ bị thu hồi. Nếu vi phạm mức độ nghiêm trọng, doanh nghiệp liên quan sẽ bị rút giấy phép…