Cần có chuẩn chung cho hàng hóa ASEAN

Sáng kiến về "Chuẩn chung cho hàng ASEAN" từng được Trung tâm Xúc tiến thương mại và Đầu tư TP HCM (ITPC TP HCM) lên kế hoạch trình UBND TP HCM vào đầu năm 2016.

Logo chung cho hàng ASEAN chất lượng

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, thạc sĩ ngoại thương Hồ Xuân Lâm, nguyên Phó Giám đốc ITPC TP HCM, cho biết đầu năm 2020, Việt Nam sẽ trở thành chủ tịch luân phiên của ASEAN nên đây là cơ hội để trở lại vấn đề này nhằm góp phần xây dựng cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) và thúc đẩy kinh tế các nước AEC, trong đó có Việt Nam.

Nếu có chuẩn chung, hàng hóa ASEAN sẽ dễ dàng hơn trong việc mở rộng thị trường. Trong ảnh: Hàng hóa Việt Nam bán tại siêu thị Singapore

Theo ông Hồ Xuân Lâm, chính phủ các nước ASEAN có thể ngồi lại thống nhất một số chuẩn chung cho hàng hóa ASEAN kèm logo nhận diện. Doanh nghiệp (DN) nào đạt chuẩn này sẽ được dán logo chứng nhận "Hàng ASEAN đạt chuẩn" trên bao bì sản phẩm bên cạnh tên nhãn hiệu riêng của DN. Logo này sẽ là "giấy thông hành" cho hàng hóa được phép lưu thông tự do trên thị trường nội khối ASEAN mà không phải qua các khâu kiểm tra chất lượng khi nhập khẩu. Song song đó, giấy chứng nhận sẽ góp phần nâng cao uy tín về thương hiệu cho sản phẩm của các DN để xuất khẩu đi các thị trường khác trên thế giới.

"Có thể đề xuất áp dụng thí điểm ở các thành phố lớn trong khu vực như TP HCM, Bangkok, Kuala Lumpur... trong thời gian đầu và dần nhân rộng ra toàn bộ các nước ASEAN" - ông Hồ Xuân Lâm nêu ý kiến và nói thêm có thể xây dựng bộ tiêu chí dựa theo các chuẩn của những thị trường tiên tiến như Nhật, Mỹ, EU, Hàn Quốc - nơi mà hàng hóa của các nước ASEAN đã xuất khẩu thành công trong thời gian qua. Có như vậy, hàng hóa trong khu vực mang chuẩn chung sẽ phát huy được sức mạnh của thị trường hơn 600 triệu dân và sẽ "nặng ký" hơn khi đi quảng bá, xúc tiến thương mại ra thị trường quốc tế.

Chìa khóa "mở cửa" thị trường quốc tế

Theo các chuyên gia kinh tế, AEC hình thành không phải để các nước cạnh tranh lẫn nhau mà nhằm hợp tác, hỗ trợ nhau cùng phát triển. Cộng đồng kinh tế ASEAN có nhiều đặc điểm chung và tương đồng về hàng hóa, thương hiệu lẫn tiêu chuẩn chất lượng. Vì vậy, một nhãn chung về "Hàng ASEAN đạt chuẩn" là điều cần thiết và nên thực hiện. Việc có thêm nhãn hiệu chung là sự bảo chứng của cả cộng đồng ASEAN về uy tín, chất lượng cho sản phẩm, đồng thời là đòn bẩy kinh tế giúp nâng cao uy tín của Đông Nam Á trong lĩnh vực sản xuất thực phẩm, thế mạnh của ASEAN. Cũng thông qua chuẩn chung, các DN thuộc nhiều quốc gia sẽ có thêm nền tảng để tăng liên kết, hình thành các tập đoàn đa quốc gia vận hành chuỗi cung ứng hoàn chỉnh từ sản xuất, chế biến, phân phối, bán hàng…

Tuy nhiên, để biến ý tưởng thành hiện thực và đạt hiệu quả như mong muốn, đòi hỏi phải có sự đồng lòng của tất cả thành viên ASEAN, phải xây dựng được bộ quy chuẩn rõ ràng, có sự thừa nhận của một tổ chức kiểm định về chất lượng, uy tín quốc tế và có lộ trình xây dựng, thực hiện để nuôi dưỡng thương hiệu của quy chuẩn thì mới khai thác được những giá trị từ quy chuẩn này mang lại.

Ông Phạm Thiết Hòa, Giám đốc ITPC TP HCM, cho rằng nếu chuẩn chung này được hình thành sẽ là bước đột phá cho hàng hóa trong nước lẫn khu vực. Qua đó, hàng hóa Việt Nam đạt chuẩn khu vực cũng sẽ được tôn vinh và nâng cao uy tín thương hiệu; xuất khẩu sang các nước ASEAN sẽ dễ dàng và hiệu quả hơn. Ông Phạm Thiết Hòa thông tin thêm, từ khi AEC hình thành, xuất khẩu của các DN Việt Nam nói chung và TP HCM nói riêng sang các nước AEC đã tăng trưởng tốt. Đến nay, hàng Việt Nam đã trụ được tại thị trường Myanmar; kim ngạch xuất khẩu sang Lào, Campuchia cũng tăng mạnh. ITPC TP HCM đang đẩy mạnh hợp tác, hỗ trợ DN đạt chứng nhận Halal để khai thác các thị trường đạo Hồi như Indonesia, Malaysia, Brunei. "Nếu có chuẩn chung ASEAN thì khả năng khai thác thị trường sẽ tốt hơn nữa bởi chỉ cần thấy logo chung thì người tiêu dùng các nước ASEAN sẽ yên tâm đó là hàng chất lượng, an toàn đã được cả khối chứng nhận. Nói cách khác, chuẩn chung này sẽ xóa bỏ ranh giới địa lý giữa hàng hóa các nước mà chỉ còn 1 cộng đồng: hàng Việt Nam, Thái Lan, Indonesia… cùng đáp ứng chung 1 tiêu chuẩn và cùng có xuất xứ chung là ASEAN để đi ra thị trường thế giới" - ông Phạm Thiết Hòa diễn giải.