Cảnh báo việc tăng diện tích nuôi cá tra

Theo Tổng cục Thủy sản, so với cùng kỳ năm trước, diện tích nuôi cá tra công nghiệp quý I/2018 đạt khoảng 3.900 ha, tăng 2,1%; sản lượng khoảng 222.200 tấn, tăng 5,7%. Trong quý I/2018, giá cá tra liên tục đạt mức cao (dao động ở mức 27.000 - 29.000 đồng/kg, tùy theo chất lượng, kích cỡ và phương thức thanh toán) và có xu hướng tăng. Có nơi giá cá tra lên 29.000 - 32.000 đồng/kg. Đây là mức giá rất cao trong nhiều năm qua, người nuôi lãi khá.

Ồ ạt thả nuôi

Ông Trần Phùng Hoàng Tuấn, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh An Giang, cho biết diện tích nuôi cũng như sản lượng cá tra trong năm 2018 sẽ tăng cao so với cùng kỳ năm ngoái. Diện tích thu hoạch cá tra trong năm 2018 dự kiến lên khoảng 900 ha, trong khi năm 2017 là 860 ha; tổng sản lượng khoảng 317.000 tấn, tăng 30.000 tấn so với năm trước. Theo ông Tuấn, diện tích nuôi năm 2018 xấp xỉ mức quy hoạch nuôi cá tra đến tận năm 2015, còn sản lượng thì đã vượt.

Tại TP Cần Thơ, dù đã được khuyến cáo nhưng nhiều hộ dân vẫn cải tạo ao hoặc đào ao mới khiến diện tích thả cá nuôi tăng cao so với năm trước. Đến giữa tháng 5, TP này đã thả nuôi khoảng 530 ha cá tra, tăng hơn 23% so với cùng kỳ.

Trong khi đó, theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) tỉnh Đồng Tháp, ước tính diện tích nuôi cá tra 6 tháng đầu năm lên tới 1.759 ha, tăng hơn 20% so với cùng kỳ. Giá cá tra thương phẩm liên tục tăng cao, dao động 29.000 - 32.000 đồng/kg (tăng 2.000 - 3.000 đồng/kg so với cùng kỳ). Các hộ nuôi lãi từ 7.000 - 10.000 đồng/kg. Do đó, người dân mở rộng diện tích nuôi, thậm chí một số vùng nuôi mới nằm ngoài quy hoạch gây khó khăn trong việc quản lý và nguy cơ cao gây ô nhiễm môi trường.

Gần đây, tại các xã Tân Công Chí, Tân Phước, Tân Thành A, Tân Hộ Cơ của huyện Tân Hồng, tỉnh Đồng Tháp đã diễn ra tình trạng đào ao nuôi thủy sản không theo quy hoạch và chưa được huyện cho phép chuyển mục đích sử dụng đất. Từ đầu năm đến nay, huyện này có khoảng 100 ha đất trồng lúa chuyển sang nuôi cá tra.

Nhiều người đào ao để tăng diện tích thả nuôi cá tra. Ảnh: NGỌC TRINH

Không để tự phát

Trước tình hình này, Bộ NN-PTNT nhận định người dân và doanh nghiệp tại một số địa phương đã tự phát ương, nuôi cá tra một cách ồ ạt, tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất (từ đất lúa sang ương, nuôi cá tra) không theo quy hoạch của địa phương.

Theo ông Nguyễn Ngọc Hè, Giám đốc Sở NN-PTNT TP Cần Thơ, ngành nông nghiệp khuyến cáo người dân không mở rộng diện tích nuôi cá tra mà thay vào đó là nâng cao chất lượng sản phẩm, nuôi đúng diện tích đã quy hoạch theo hướng sạch, an toàn thực phẩm và gắn kết với nhu cầu của thị trường để phục vụ chế biến xuất khẩu.

Ông Nguyễn Thanh Hùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp, vừa ký văn bản yêu cầu các sở ngành, địa phương tăng cường công tác kiểm tra, xử lý vi phạm trong việc hạ thấp lớp đất mặt và chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang nuôi trồng thủy sản. Trong đó, tỉnh chỉ đạo các địa phương kiểm tra, giám sát để kịp thời phát hiện vi phạm và kiên quyết xử lý việc đào ao nuôi cá ngoài vùng quy hoạch (nhất là cá tra) theo quy định. Nếu địa phương nào để xảy ra tình trạng tự ý chuyển mục đích sử dụng đất sang nuôi trồng thủy sản, làm ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất của người khác mà không xử lý kịp thời thì chủ tịch UBND địa phương đó chịu trách nhiệm.

Việc mở rộng diện tích nuôi cá tra có thể dẫn đến thừa nguồn cung khi xuất khẩu mặt hàng này đang phụ thuộc quá nhiều vào Trung Quốc - thị trường luôn tiềm ẩn rủi ro.