Chấm dứt cơ chế bù lỗ xăng dầu

Ngày 16-9, liên bộ Tài chính – Công Thương đã họp với các doanh nghiệp (DN) kinh doanh xăng dầu để thông báo việc giảm giá dầu diesel và thực hiện cơ chế điều hành giá mới. Theo đó, từ 11 giờ ngày 16-9, giá dầu diesel giảm 450 đồng/lít, đồng thời chấm dứt cơ chế bù lỗ.

Tạo điều kiện cho DN bù lỗ !

Như vậy, giá bán dầu diesel 0,05S chỉ còn 15.500 đồng/lít; dầu diesel 0,25S, còn 15.450 đồng/lít. Lý do để đưa ra quyết định điều chỉnh giá lần này là 12 ngày gần đây, giá xăng dầu thị trường thế giới giảm từ 5,7% đến 9,8% so với giá bình quân tháng 8: Giá dầu thô Mỹ 105,11 USD/thùng, giảm 9,8%, hiện xuống dưới 100 USD/thùng. Xăng Ron 92 107,5 USD/thùng, giảm 5,7%. Diesel 123,4 USD/thùng, giảm 8,7%. Dầu hỏa 124,6 USD/thùng, giảm 9,5%. Madút 621,4 USD/tấn, giảm 7,6%... Riêng giá xăng và dầu hỏa vẫn giữ nguyên mức hiện hành (xăng Ron 92 17.000 đồng/lít; dầu hỏa 18.000 đồng/lít) để các DN nhập khẩu có điều kiện bù lỗ cho giai đoạn cuối năm 2007 và 7 tháng đầu năm 2008 (khoảng 14.000 tỉ đồng).

Trước đó, tại cuộc họp báo ngày 27-8, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Hữu Hào và Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà cùng cho biết sẽ xem xét điều chỉnh giảm giá xăng, nếu giá dầu thô thế giới xuống dưới 100 USD/thùng. Tuy nhiên bên lề cuộc họp này, Thứ trưởng Trần Xuân Hà lại khẳng định nếu giá dầu thô tiếp tục giảm, Bộ Tài chính sẽ quyết định tăng thuế chứ không giảm giá xăng. Ông Hà giải thích trong bối cảnh giá dầu thô giảm, Nhà nước đã hai lần giảm giá xăng, dầu hỏa và áp thuế 5% từ ngày 15-9. Việc điều chỉnh trên nhằm mục đích tăng thu ngân sách để bù lỗ cho DN nhập khẩu, đồng thời tạo mặt bằng giá chung với các nước trong khu vực, chống buôn lậu xăng dầu. Để bù lỗ, Bộ Tài chính sẽ xác định mức lỗ cụ thể đến ngày 16-9 để cấp bù cho DN. Bộ cũng cho phép tạm ứng từ ngân sách Nhà nước cho DN đầu mối nhập khẩu tương ứng số lỗ tính đến ngày 21-7 mà các DN chưa thể bù đắp được.

Giá xăng dầu có thể khác nhau

Theo cơ chế điều hành giá xăng dầu mới, từ ngày 16-9, tất cả các mặt hàng xăng dầu đều được trả về giá thị trường, DN tự quyết định giá, Nhà nước chấm dứt bù lỗ. Thực ra, vấn đề này đã được quy định tại Nghị định 55/2007 của Chính phủ, nhưng đến nay mới là thời điểm thuận lợi để áp dụng. DN phải đăng ký giá với liên bộ và phải được hai cơ quan này chấp thuận. Để giám sát hoạt động kinh doanh xăng dầu theo cơ chế điều hành giá mới, Bộ Tài chính đã quyết định thành lập tổ giám sát liên bộ về giá xăng dầu. Tổ này có nhiệm vụ theo dõi việc điều chỉnh giá xăng, dầu; đề xuất báo cáo về điều chỉnh giá... và quan trọng là theo dõi, phát hiện các yếu tố hợp lý hoặc bất hợp lý trong việc điều chỉnh giá để kiến nghị với lãnh đạo liên bộ.

Như vậy, trong thời gian tới, mặt hàng xăng dầu trên thị trường, giá bán của các DN có thể khác nhau. Vấn đề dư luận quan tâm là liệu có xảy ra khả năng các DN bắt tay nhau làm giá? Theo Bộ Tài chính, khả năng này ít xảy ra. Vì các DN phải đăng ký giá bán với liên bộ, hơn nữa còn có sự giám sát của tổ giám sát liên bộ. DN nào vi phạm sẽ bị xử phạt theo Luật Cạnh tranh. Các DN đã kiến nghị liên bộ xem xét lại quy định thời gian tiếp nhận đăng ký giá bán 3 ngày là quá dài, trong khi giá xăng biến động hằng ngày. Trao đổi với phóng viên Báo NLĐ, đại diện Tổng Công ty Xăng dầu VN và Công ty Xăng dầu Quân đội đều khẳng định chưa thể giám giá bán lẻ xăng dầu vào lúc này. Lý do các DN này đưa ra là chưa tiêu thụ hết số hàng nhập về trong tháng 7.

Theo tính toán, với giá dầu thô dưới 95 USD/thùng hiện nay, các DN nhập khẩu xăng dầu đang có lãi khá lớn.