Điện tử là ngành đứng thứ 5 trong số những mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu cao. Từ năm 2007 đến nay, kim ngạch xuất khẩu hàng điện tử của Việt Nam tăng cao, năm 2010 đạt 3,59 tỉ USD, tăng 39,4% so với năm trước. Dự kiến kim ngạch xuất khẩu điện tử năm nay đạt mức 4 tỉ USD nhưng nhìn một cách tổng quan, ngành công nghiệp một thời được coi là mũi nhọn này đang đứng trước những thách thức nghiêm trọng.
Công nghệ lạc hậu 10-20 năm
Nghiên cứu mới nhất của Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) cho thấy tính đến nay, cả nước có hơn 10.000 doanh nghiệp (DN) điện tử, kể cả DN thương mại.
Sau khi Sony ngưng sản xuất tại Việt Nam, cửa hàng giới thiệu sản phẩm của Sony toàn hàng ngoại. Ảnh: HỒNG THÚY
Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho rằng đây là vấn đề rất đáng suy nghĩ vì ngành điện tử đã có thời kỳ được xác định là ngành công nghiệp mũi nhọn với những tham vọng rất lớn. Nhưng kết quả cho thấy ngành này hoàn toàn phụ thuộc vào DN FDI, còn DN trong nước rất yếu và đang lần lượt biến mất dần.
Gia công + lắp ráp
Ông Đỗ Quang Hùng nhận xét: Ngành điện tử Việt Nam đang ở đáy của chuỗi giá trị. Mặc dù kim ngạch xuất khẩu năm sau cao hơn năm trước nhưng không hề có chỗ đứng trong ASEAN. Ví dụ năm 2007, Singapore xuất khẩu 71 tỉ USD, Malaysia xuất 62 tỉ USD, Thái Lan xuất 43 tỉ USD, Philippines xuất 37 tỉ USD…, trong khi kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam chưa đến 2 tỉ USD. Đây là ngành đòi hỏi đầu tư vốn lớn nhưng lợi nhuận đạt được rất thấp. Muốn nâng cao sức cạnh tranh, cần tăng giá trị gia tăng trong các sản phẩm, nếu không sẽ không thoát khỏi lắp ráp, gia công.
Nhiều chuyên gia còn cho rằng hiện tượng nhiều DN sản xuất, lắp ráp hàng điện tử, kể cả DN FDI, gần đây thi nhau thu hẹp sản xuất, chuyển hướng sang nhập khẩu hàng nguyên chiếc để bán là những dấu hiệu đáng lo ngại. Nếu không có chính sách phù hợp kịp thời, nguy cơ phá sản ngành công nghiệp điện tử, vốn đã quá yếu kém, là điều khó tránh khỏi.
|
Phải có ngành công nghiệp phụ trợ Ông Vũ Dương Ngọc Duy, Phó Tổng Giám đốc Công ty JVC Việt Nam, cho biết thời điểm này rất cần Nhà nước có nghiên cứu bài bản về các ngành công nghiệp phụ trợ, trong đó có ngành điện tử. Trước đây khi các hãng điện tử Nhật Bản (Sony, JVC, Panasonic...) đầu tư vào Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Singapore… cũng giống như họ đầu tư vào Việt Nam. Ban đầu, họ cũng chỉ đầu tư xây dựng các nhà máy lắp ráp nhưng sau đó các nước này đã nhanh chóng hình thành và phát triển ngành công nghiệp phụ trợ để cung cấp linh kiện cho các nhà máy. Trong khi ở Việt Nam lại không có ngành công nghiệp phụ trợ, phần lớn linh kiện đều phải nhập, kể cả linh kiện đơn giản như điện trở, tụ điện, dây dẫn… Cũng theo ông Duy, hiện một số hãng điện tử nước ngoài đang dần rút khỏi Việt Nam, nhưng không vì thế mà buông xuôi ngành công nghiệp này. Ngược lại cần nhanh chóng bắt tay làm lại, có định hướng rõ ràng. Nếu chúng ta có ngành phụ trợ đủ sức cung cấp linh kiện thì các hãng điện tử nước ngoài sẽ thấy có lợi và sẽ quay lại; DN điện tử trong nước cũng không phải nhập khẩu linh kiện về lắp ráp như lâu nay. Kế đến là phải đào tạo nguồn nhân lực đủ mạnh cho ngành điện tử. Nhà nước phải xúc tiến đầu tư, có chính sách hỗ trợ về vốn, thuế, đất đai… N.Hải |
và quét mã QR
Bình luận (0)