Cúp điện, DN lãnh trọn thiệt hại

Mới đầu mùa khô nhưng từ giữa tháng 3, lịch cắt điện trên địa bàn TPHCM đã dày đặc danh sách các khu vực quận, huyện bị cắt điện trên diện rộng. Theo thông tin từ ngành điện, tình hình thiếu điện năm nay khá trầm trọng, nhiều khả năng sẽ thiếu điện đến hết tháng 5. Người dân và doanh nghiệp (DN) sản xuất kinh doanh buộc phải “sống chung với thiếu điện” trong một thời gian dài.

Thiệt hại nặng

“Cách đây 2 tuần, mới 9 giờ sáng thứ hai nhưng tôi đã phải cho toàn bộ công nhân, nhân viên công ty về hết vì bị cúp điện. Tính ra, tổn thất do mất điện trong ngày hôm đó mất hàng chục triệu đồng. Bây giờ, tôi đang phải chạy đua tăng ca để kịp thời hạn giao hàng” – giám đốc một công ty may mặc ở quận Tân Phú- TPHCM than.

Theo phản ánh của các DN, gần đây họ thường xuyên bị cúp điện, nhất là cúp điện đột xuất trong 2 ngày thứ bảy, chủ nhật hằng tuần. Nhiều DN tính toán: Nếu mỗi ngày cúp điện 1 giờ (dù có thông báo trước), DN bị thiệt hại 5% doanh thu. Trường hợp cúp điện đột xuất trong giờ hành chính, mức thiệt hại lên đến 10% - 15%. Riêng đối với các ngành nghề chế biến bánh kẹo, bia, thực phẩm.... nếu bị mất điện trong lúc đang sản xuất sẽ ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.

Theo ông Huỳnh Văn Hải, Tổng Giám đốc Công ty Sản xuất Thực phẩm công nghệ Bảo Long, nếu cúp điện, công ty càng lớn thiệt hại càng nhiều. Ông đơn cử: Chỉ tính riêng chi phí chạy máy phát điện cho bộ phận văn phòng, trả lương nhân công, chi phí nhà xưởng, chi phí điện tiêu hao khi khởi động lại máy móc... mất ít nhất 5 triệu – 30 triệu đồng/ngày, tùy quy mô nhà xưởng. Ông Nguyễn Văn Tài, chủ cơ sở điện cơ Phương Nam (chuyên sản xuất quạt điện và mũ bảo hiểm), tính toán: Nếu cúp điện theo lịch báo trước, chúng tôi còn có thể sắp xếp cho công nhân nghỉ làm chứ cúp điện đột xuất thì đành chịu trận. “Oải” nhất là mất điện lúc đang chạy máy cán nhựa, nhựa nóng chảy nguội dần; đến khi có điện, mở máy lại phải đợi nhựa nóng chảy trở lại rất mất thời gian và hao điện. Cộng chung tất cả các chi phí phát sinh như tiền tăng ca (bố trí tăng ca bù ngày nghỉ cúp điện)... thiệt hại lên đến 20% giá trị sản phẩm. Giám đốc một DN thép khá lớn than thở: Trung bình, mỗi ngày xí nghiệp sản xuất 500 tấn thép nhưng mỗi khi cúp điện, sản lượng giảm đến 30% và phải tốn mấy giờ chạy không tải (chờ máy nóng), vừa lãng phí vừa tốn kém.

Điện lực bó tay

Trao đổi với chúng tôi, ông Phạm Ngọc Minh, Phó Giám đốc Trung tâm Điều độ thông tin - Công ty Điện lực TPHCM, cho biết: Trong năm 2008, dự kiến nhu cầu điện của TPHCM khoảng 13,9 tỉ KWh, tăng khoảng 11% so với năm 2007. Theo thông báo từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), mùa khô năm nay, tình hình thiếu điện rất căng thẳng do phụ tải tiếp tục tăng cao, trong khi đó một số nguồn điện vận hành chưa ổn định, các nhà máy điện luôn phải vận hành liên tục với công suất tối đa, không có nguồn điện dự phòng... Vì thế thiếu điện trong giờ cao điểm là khó tránh khỏi. Ông thừa nhận: Hằng tuần, Công ty Điện lực TPHCM đều thông báo lịch cúp điện trên các phương tiện thông tin đại chúng. Thế nhưng việc cúp điện đột xuất khi xảy ra các tình huống bất khả kháng là không thể biết trước, do đó Công ty Điện lực TPHCM không thể thông báo kịp thời cho khách hàng dùng điện...

Vô số lý do được đưa ra để giải thích cho việc cúp điện trong sản xuất, sinh hoạt. Những lý do này không mới và tình trạng thiếu điện diễn ra từ nhiều năm nay, DN đã “kêu cứu” nhiều lần nhưng vẫn không cải thiện được gì nên các DN tập trung đối phó với cúp điện. Nhiều đơn vị phải chủ động liên lạc với các công ty điện lực quận, huyện, nắm lịch cúp điện để lên kế hoạch hoạt động, hạn chế phần nào thiệt hại. “Tuy nhiên, cúp điện 1 giờ là công ty phải vận động công nhân tăng ca 1 giờ để giao hàng. Chi phí cho sản xuất bị đội lên do tiền điện tăng (do sử dụng tăng ca), trả lương công nhân bằng 1,5 giờ hành chính, tiền ăn tăng ca... chưa kể đến việc bố trí làm bù vào ngày nghỉ, tăng ca buổi tối... làm ảnh hưởng sức khỏe công nhân, năng suất làm việc giảm. Sợ nhất là bị cúp điện đột xuất lúc chuẩn bị giao hàng, rớt hàng là “chết ngắc”, phải năn nỉ đối tác hoặc cắn răng chịu bị trừ tiền. Những khoản thiệt hại này DN lãnh trọn. Trước nay chưa bao giờ thấy ngành điện chia sẻ thiệt hại này với DN” - tổng giám đốc một công ty may mặc khá lớn bức xúc.