Giá rớt, thương lái lật kèo, dưa hấu "vừa cười đã mếu'!

Đã vậy, nông dân trồng dưa còn bị thương lái ép loại dưa hấu. Thậm chí, nhiều thương lái đã ký hợp đồng, đặt cọc mua dưa với nông dân giá 7.000đ/kg nay lật kèo hủy hợp đồng, bỏ tiền cọc, khiến người trồng dưa chới với. Dưa hấu “cười” vì được giá chưa bao lâu thì giờ đang “mếu máo” trước tình cảnh trớ trêu!

Thương lái lật kèo

Theo bà Nguyễn Thị Sương ở xã Cát Hiệp (huyện Phù Cát, Bình Định), cách đây chưa lâu, giá dưa hấu còn ở giá cao 7.000đ – 8.000đ/kg, người trồng dưa có lãi và thương lái thu mua rất mạnh. Thương lái đến tận ruộng dưa ký hợp đồng hẳn hoi, đặt cọc để cam kết với người trồng dưa về giá cả. Nông dân cầm hợp đồng trong tay yên tâm dưa của mình đã có đầu ra ổn định. Thế nhưng, khi giá dưa giảm, thương lái không ngại ngùng hủy hợp đồng, bỏ cả tiền cọc không thu mua dưa như đã cam kết.

Đơn cử như trường hợp của ông Nguyễn Đức Huy ở xã Cát Lâm (huyện Phù Cát). Đầu vụ, thương lái đến tận ruộng dưa của ông Huy ký hợp đồng mua dưa với giá 6.300đ/kg. Thế nhưng, khi dưa chín đúng vào lúc thị trường giảm giá, thương lái đến chỉ mua những quả trên 2kg, quả dưới 2kg họ không mua, nếu mua thì giá rất thấp, trong khi trong hợp đồng mua bán không thể hiện điều khoản này. “Dưa đã chín nên tôi không thể trì hoãn, phải bán những quả dưới 2kg với giá thấp hơn nhiều so với hợp đồng, mà dưa loại này chiếm số lượng lớn nên tôi bị thất thu rất nhiều”, ông Huy than thở.

Anh Nguyễn Văn Lê ở thị trấn Vĩnh Thạnh (huyện Vĩnh Thạnh, Bình Định) làm 30 sào dưa hấu (500m2/sào), vụ này thu được 50 tấn dưa. Nếu giá 8.000đ/kg như cách đây 7 ngày thì anh sẽ có khoản thu 400 triệu đồng, anh thu hoạch vào ngày 17/4 mới đây, khi ấy còn có giá 5.000đ/kg (bán trụm), chỉ thu được 250 triệu đồng. Chỉ trong vòng 1 tuần mà ruộng dưa của anh đã “bốc hơi” mất 150 triệu đồng. Nếu để đến hôm nay mới bán chỉ có giá 4.500đ/kg thì anh Lê còn mất thêm nữa.

Lại nạn "xin đểu"!

Ông Lê Đình Chiến ở huyện Diên Khánh (Khánh Hòa), thương lái chuyên thu mua dưa hấu từ miền Nam ra tới miền Trung, lên đến Tây Nguyên để cung ứng cho thị trường Trung Quốc, cho hay: Thời điểm này dưa hấu ở Trung Quốc thu hoạch rộ, do đó sức mua dưa hấu Việt Nam giảm mạnh. Giá cũng hạ thấp, nếu như cách đây 1 tuần giá thu mua dưa hấu tại Trung Quốc từ 3 – 3,3 NDT/kg thì hiện chỉ còn 2 NDT/kg (3.500VND/1NDT). 

Mỗi tấn dưa hấu từ Việt Nam sang đến Trung Quốc phải chi phí mất 1,9 triệu đồng cước vận chuyển, cộng với tiền bốc vác, mua rơm lót dưa mất thêm 300.000đ/tấn nữa, vị chi mỗi tấn dưa sang đến Trung Quốc mất tổng chi phí 2,2 triệu đồng/tấn. Do đó, thương lái mua dưa tại ruộng của nông dân giờ giảm xuống chỉ còn 4.500đ/kg thì mới có lãi.

Bình Định hiện đang trồng khoảng 13.000 ha dưa hấu

Không chỉ vậy, cũng theo ông Chiến, ngoài những khoản chi phí tiền cước xe, bốc vác, dưa hấu còn phải gánh những khoản chi “không tên” như tiền “xin đểu” của các “bảo kê” tại các địa phương. Ví như tại xã Sơn Giang (huyện Sông Hinh, Phú Yên).

Địa phương này đang thu hoạch dưa hấu, khi thương lái đến thu mua dưa của nông dân, trước khi vận chuyển đi, các “bảo kê” ở đây liền đến tận ruộng dưa “xin đểu” thương lái, tùy thời điểm dưa đắt ế, mỗi xe dưa phải mất từ 2 đến 5 triệu đồng thì mới vận chuyển dưa đi được. Nếu chủ dưa kỳ kèo không đưa tiền thì xe dưa khó ra khỏi địa bàn. “Dưa ở xã Sơn Giang hầu hết do người dân Bình Định vào thuê đất trồng, nếu tình cảnh này tiếp diễn chắc chắn sẽ chẳng ai dám đến đây thuê đất trồng dưa, nếu có người trồng cũng chẳng thương lái nào dám đến đây mua dưa nữa”, ông Chiến bộc bạch.