Giá xăng được đà tăng “sốc”

Từ đầu năm đến nay, giá xăng dầu đã có 9 lần điều chỉnh. Trong đó có 5 lần giảm giá liên tiếp và chỉ có 4 lần tăng giá. Thế nhưng tính chung lại thì tăng vẫn nhiều hơn giảm.

Tăng nhiều hơn giảm

Bình luận về diễn biến giá xăng dầu, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng không đủ cơ sở để kết luận giá xăng tăng 900 đồng/lít là cao hay thấp, hợp lý hay không vì từ giữa năm ngoái, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) không còn công bố giá cơ sở trên website. Ngay cả khi doanh nghiệp này tiếp tục công bố thì cũng không đáng tin cậy vì các thông tin đó công khai nhưng không minh bạch.

Theo chuyên gia Ngô Trí Long, muốn biết giá bán lẻ xăng dầu có hợp lý hay không, doanh nghiệp phải được kiểm toán hoạt động tại từng thời điểm. Nếu chỉ kiểm toán tài chính thì một năm chỉ kiểm toán một lần và không “ngắt” được chi phí từng giai đoạn để tính toán tăng, giảm có phù hợp diễn biến giá thế giới tại thời điểm đó hay không.

Chỉ có lợi cho doanh nghiệp

Đáng chú  ý là từ ngày 21-6, Bộ Tài chính đã quyết định trao quyền định giá bán lẻ cho doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu kinh doanh xăng dầu. Cục trưởng Cục Quản lý giá - Bộ Tài chính tại cuộc họp tổ điều hành trong nước cuối tháng 7 đã trấn an rằng việc định giá của doanh nghiệp chỉ thực hiện trong biên độ cho phép, tức là khi chi phí đầu vào biến động 7%. Theo nguyên tắc này, Nhà nước trao quyền nhưng không “buông” giá xăng dầu và doanh nghiệp tự quyết định giá thì tự chịu trách nhiệm về kết quả sản xuất kinh doanh.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho biết năm đầu tiên thực hiện cơ chế doanh nghiệp định giá (năm 2009), doanh nghiệp liên tục kêu lỗ và có 11 lần điều chỉnh giá, trong đó có 9 lần tăng 2 lần giảm. Nhận thấy sự bất cập trong Nghị định 84, Bộ Tài chính đã “thu” lại quyền định giá nhưng nay lại “thả” ra cho thấy sự lúng túng trong cơ chế điều hành giá xăng dầu. Nguyên nhân gốc của vấn đề là cơ chế này không vận hành đúng quy luật.