Giá xăng E5 tăng sốc

Từ 15 giờ 30 phút ngày 19-8, được liên bộ Công Thương - Tài chính “bật đèn xanh”, các doanh nghiệp (DN) đầu mối xăng dầu đã điều chỉnh giá bán lẻ các mặt hàng liên quan sau một thời gian dài duy trì mức giảm. Theo đó, giá xăng RON 92 tăng 675 đồng/lít, xăng E5 tăng 975 đồng/lít, dầu diesel tăng 253 đồng/lít, dầu hỏa tăng 200 đồng/lít, dầu ma dút tăng 214 đồng/lít.

Doanh nghiệp xăng dầu cũng ngỡ ngàng

Sau khi tăng như trên, giá bán lẻ các mặt hàng xăng dầu lần lượt là: xăng RON 92 có giá không cao hơn 15.374 đồng/lít, xăng E5 không cao hơn 15.225 đồng/lít, dầu diesel 11.914 đồng/lít, dầu hỏa không cao hơn 10.496 đồng/lít và dầu ma dút không cao hơn 8.837 đồng/lít.

Giá xăng E5 tăng mạnh do bất cập trong điều hành Ảnh: TẤN THẠNH

Động thái đồng loạt tăng giá xăng, dầu lần này không chỉ khiến người tiêu dùng “choáng” mà ngay cả các DN xăng dầu cũng không khỏi ngỡ ngàng. Đại diện một DN đầu mối khu vực phía Nam cho biết theo tính toán, nếu không có sự biến động về Quỹ Bình ổn giá xăng dầu thì giá xăng khoáng trong chu kỳ điều hành này chỉ tăng khoảng trên 500 đồng/lít, còn xăng E5 cũng tăng khoảng 700 đồng/lít.

“Tuy nhiên, đó là cách tính theo quy định cũ. Thực tế lần này, mức điều hành giá của nhà nước cao hơn mức tính toán của DN là do có sự thay đổi về cách tính thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng xăng, dầu. Như vậy, chính cách tính thuế đã làm cho giá tất cả các mặt hàng tăng nhiều hơn so với tính toán ban đầu” - vị đại diện DN này nhận định.

Bên cạnh đó, xăng E5 là mặt hàng làm cho người tiêu dùng sốc bởi mức tăng lớn nhất, lên đến gần 1.000 đồng/lít. Thực tế, giá xăng E5 vốn đã không chênh lệch nhiều so với xăng khoáng và chưa thể hiện được sức hút của mình, dù cơ quan quản lý nhà nước luôn đặt mục tiêu đưa loại xăng thân thiện với môi trường này lại gần hơn với người tiêu dùng. Đến lần điều chỉnh giá xăng này, với mức điều chỉnh khá cao, giá xăng E5 gần như tiệm cận với giá xăng RON 92 và hoàn toàn mất lợi thế cạnh tranh về giá.

Đi ngược với thế giới!

Bình luận về sự bất hợp lý này, một DN xăng dầu cho rằng bất cập nằm ở chỗ chi phí kinh doanh bình quân định mức đối với xăng E5 đang được áp dụng cao hơn xăng khoáng. Theo đó, chi phí kinh doanh bình quân định mức đối với các loại xăng khoáng chỉ 1.050 đồng/lít, còn xăng sinh học E5 lên đến 1.250 đồng/lít.

“Điều này đã đẩy giá xăng E5 lên, đi ngược lại cách điều hành giá của các nước trên thế giới. Các nước có 2 cách khuyến khích xăng sinh học, một là đánh thuế cao đối với xăng khoáng, hai là trích tiền ngân sách hỗ trợ trực tiếp cho mặt hàng xăng sinh học nhưng chúng ta lại không làm điều đó” - đại diện một DN phàn nàn. Vị đại diện này cũng nhìn nhận để xăng sinh học thực sự hấp dẫn thì giá bán lẻ trên thị trường phải thấp hơn xăng RON 92 700-1.000 đồng/lít và thấp hơn xăng RON 95 từ 1.000-1.500 đồng/lít.

Về giải pháp, theo nhiều DN, tốt nhất là nên giảm sâu hơn nữa thuế môi trường đối với xăng E5 để thể hiện đúng giá trị của mặt hàng này trong bảo vệ môi trường. Đồng thời, xem xét lại chi phí kinh doanh định mức đối với mặt hàng này theo hướng không nên áp ở mức chênh lệch quá lớn so với xăng khoáng.

Ở phương án khác, nếu nhà nước không thể giảm thuế môi trường đối với xăng E5 do khó khăn trong bài toán ngân sách thì có thể đánh thuế môi trường xăng khoáng cao hơn nữa để tạo chênh lệch. “Hiện trần thuế môi trường là 4.000 đồng/lít, vẫn còn dư địa để tăng. Nhưng nói đến tăng thuế là người dân phải chịu nên chúng ta không ưu tiên cách này mà nên coi là một trong các phương án để cân nhắc” - đại diện một DN xăng dầu đề xuất.