HoREA: Condotel đang phát triển quá nóng

Ngày 14-3, Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên – Môi trường và Bộ Tư pháp kiến nghị hoàn thiện cơ sở pháp lý để phát triển minh bạch, lành mạnh, bền vững loại hình condotel.

Số lượng tăng đột biến

Theo HoREA, từ khoảng năm 2014 đến nay, cơn sốt đầu tư condotel đã diễn ra tại nhiều địa phương trên cả nước, đặc biệt là những khu vực có bờ biển đẹp như Nha Trang, Đà Nẵng, Phú Quốc…

HoREA dẫn số liệu thống kê của 16 tỉnh, TP trực thuộc trung ương cho thấy chỉ riêng các khu du lịch nghỉ dưỡng quy mô lớn (từ 50 ha trở lên) hiện đã có 77 dự án, với tổng diện tích 18.019 ha; 16.537 phòng khách sạn, 12.056 căn hộ condotel, 11.174 biệt thự nghỉ dưỡng. Ngoài ra, còn có hơn 120 dự án khu du lịch nghỉ dưỡng quy mô vừa và nhỏ, có diện tích dưới 50 ha/khu.

Từ năm 2015 đến tháng 9-2017, cả nước đã có 71 dự án condotel, officetel được cấp phép với tổng số 25.639 căn.

Năm 2016, tổng nguồn cung căn hộ condotel đã lên đến 16.000 căn.

Trong hai năm 2018, 2019, dự kiến trung bình mỗi năm sẽ có khoảng 20.000 căn hộ condotel được mở bán, với diện tích căn hộ khoảng trên dưới 45m2.

Dự án khách sạn - condotel Bavico Nha Trang (Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Dịch vụ Bạch Việt làm chủ đầu tư) thời gian vừa qua liên tục bị khách hàng tố vì bội ước. Ảnh TL

HoREA cho biết đang có một nghịch lý là tỷ lệ căn hộ condotel tại Việt Nam chiếm 56%, trong lúc tỷ lệ phòng khách sạn chỉ chiếm 44% là không bình thường, vì ở các nước khác tỷ lệ phòng khách sạn bao giờ cũng cao hơn căn hộ condotel, nên cần phải có giải pháp định hướng phát triển phù hợp, bền vững.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, đánh giá sự "bùng nổ" các dự án căn hộ condotel đã giúp gia tăng số phòng lưu trú, các dịch vụ, tiện ích phục vụ du khách, làm thay đổi diện mạo và hiệu quả hoạt động của ngành du lịch nhiều địa phương. Các sản phẩm căn hộ condotel cũng đã thu hút được sự quan tâm đầu tư của rất nhiều nhà đầu tư trong thời gian qua. Đồng thời, thu hút nguồn vốn tín dụng và nguồn vốn đầu tư rất lớn của xã hội, của các nhà đầu tư thứ cấp.

Để đầu tư các dự án condotel, bên cạnh nguồn vốn chủ sở hữu, các chủ đầu tư chủ yếu vay nguồn vốn tín dụng ngân hàng, và tận dụng nguồn vốn nhà thầu để xây dựng cơ sở hạ tầng ban đầu và công trình của dự án condotel đến thời điểm huy động vốn của nhà đầu tư thứ cấp.

Sau đó, chủ đầu tư bán căn hộ condotel cho khách hàng (nhà đầu tư thứ cấp) nhằm mục đích huy động vốn để thực hiện dự án, theo phương thức tương tự như bán nhà ở hình thành trong tương lai (mặc dù pháp luật chưa cho phép thực hiện phương thức này đối với các dự án không phải là bán nhà ở hình thành trong tương lai).

Khi thực hiện phương pháp bán hàng này, chủ đầu tư được lợi rất lớn vì thu hồi vốn đầu tư nhanh, có thêm nguồn vốn bổ sung thay thế vốn vay tín dụng. Đồng thời, cũng được quyền kinh doanh căn hộ condotel đã bán cho nhà đầu tư thứ cấp.

"Mặc dù phải trả lợi nhuận cam kết cho nhà đầu tư thứ cấp nhưng vẫn rất có lợi so với đi vay ngân hàng. Và được nhà đầu tư thứ cấp cùng gánh chịu, chia sẻ rủi ro trong quá trình khai thác, kinh doanh sau này. Trong khi đó, nhà đầu tư thứ cấp có thể chịu nhiều rủi ro và bị thua thiệt" - ông Châu nói.

Cần sớm hoàn thiện quy chuẩn condotel

HoREA dự báo trong vài năm tới, nguồn cung căn hộ condotel sẽ còn tiếp tục phát triển nóng, tăng đột biến, có thể dẫn đến tình trạng bội thực cung vượt cầu, trong lúc hiệu quả khai thác, kinh doanh có thể không đạt như kỳ vọng dẫn đến một số chủ đầu tư không thực hiện được cam kết lợi nhuận với khách hàng.

Từ đây, HoREA đề nghị Bộ Xây dựng phối hợp với Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch sớm hoàn thiện bộ quy chuẩn, tiêu chuẩn cụ thể đối với loại hình công trình căn hộ condotel (như có diện tích phù hợp với quy định về thiết kế phòng khách sạn, resort; áp dụng chỉ tiêu dân số tương đương 50% chỉ tiêu dân số của công trình nhà ở, không phân biệt dự án hoặc công trình condotel độc lập hay nằm trong cùng một công trình chung cư hỗn hợp…)

Theo HoREA, dự án khu du lịch nghỉ dưỡng, căn hộ condotel thuộc đối tượng được sử dụng đất có thời hạn do không phải là dự án nhà ở. Do vậy, Hiệp hội kiến nghị Chính phủ cho phép nhà đầu tư mua căn hộ condotel sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu căn hộ và quyền sử dụng đất có thời hạn theo thời hạn sử dụng đất của dự án, khi hết hạn sử dụng đất thì được gia hạn nếu có nhu cầu theo quy định của pháp luật.

Hiệp hội cũng kiến nghị sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai 2013, để thực hiện chế độ sử dụng đất ổn định lâu dài đối với "Đất thương mại, dịch vụ, du lịch; đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp".

Như vậy, chủ đầu tư các dự án có sử dụng "Đất thương mại, dịch vụ, du lịch; đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp" phải có nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất phù hợp giá đất thị trường vào ngân sách nhà nước, tương tự như chính sách thu tiền sử dụng đất ở. Điều này sẽ góp phần làm tăng tính minh bạch của thị trường bất động sản, tạo thêm nguồn thu và tránh thất thoát ngân sách nhà nước. Trên cơ sở đó, người mua sản phẩm condotel trong các dự án du lịch nghỉ dưỡng sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu và quyền sử dụng đất ổn định lâu dài.