Lãi suất huy động và cho vay giảm nhanh hơn dự báo

Vụ Dự báo và Thống kê - Ngân hàng Nhà nước vừa công bố kết quả cuộc điều tra xu hướng kinh doanh quý II/2023 đối với toàn bộ tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam.

Theo đánh giá của các tổ chức tín dụng, nhu cầu vay vốn, dịch vụ thanh toán và thẻ, gửi tiền của khách hàng trong quý I dù cải thiện nhưng chưa như kỳ vọng. Các ngân hàng dự báo nhu cầu sử dụng dịch vụ của khách hàng diễn biến khả quan trong quý II, trong đó nhu cầu vay vốn được kỳ vọng tăng nhiều hơn so với nhu cầu gửi tiền và thanh toán.

Đáng chú ý, trái ngược với dự báo tăng nhẹ mặt bằng lãi suất trong quý I/2023 và cả năm 2023, các tổ chức tín dụng kỳ vọng mặt bằng lãi suất huy động và cho vay bình quân toàn hệ thống sẽ giảm nhẹ 0 trong quý II và tiếp tục giảm nhẹ trong cả năm nay.

Lãi suất huy động giảm nhanh thời gian qua

Nguyên nhân xuất phát từ việc Ngân hàng Nhà nước đã 2 lần điều chỉnh giảm các mức lãi suất điều hành để hỗ trợ nền kinh tế. 

Theo báo cáo chiến lược mới đây của Công ty Chứng khoán VNDirect, các chuyên gia phân tích cho rằng có sự đảo chiều trong chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước. Chỉ trong vòng chưa đầy một tháng, đã có 2 đợt giảm lãi suất điều hành, giảm trần lãi suất cho vay ngắn hạn bằng VNĐ và giảm lãi suất tối đa tiền gửi bằng VNĐ kỳ hạn dưới 6 tháng.

Dư nợ tín dụng của hệ thống ngân hàng được dự báo tăng 4% trong quý II/2023 và tăng 13,1% trong cả năm nay, giảm so với mức dự báo. Trong phiên họp thường kỳ tháng 3, Ngân hàng Nhà nước đã thông báo tăng trưởng tín dụng tính tới cuối tháng 3 đạt 2,06% so với cuối năm ngoái.

Tại báo cáo thị trường tiền tệ vừa công bố, các chuyên gia phân tích của Công ty Chứng khoán SSI cho rằng chỉ trong 10 ngày cuối tháng 3, dư nợ tín dụng đã tăng hơn 53.000 tỉ đồng, phản ánh nhu cầu tín dụng phần nào phục hồi sau khi mặt bằng lãi suất hạ nhiệt rõ ràng hơn. Dù vậy, mức tăng trưởng tín dụng này vẫn khá yếu so với cùng kỳ (tăng trưởng chỉ vào khoảng 10%).

Đối với lãi suất cho vay, tín dụng chậm lại là những nguyên nhân chính khiến các ngân hàng thương mại giảm mặt bằng lãi suất cho vay tương đối nhanh đối với những nhóm ngành ít rủi ro. Mặt bằng lãi suất cho vay trên thị trường cho doanh nghiệp sản xuất thông thường đang dao động ở mức 10-10,5%/năm với kỳ hạn 6 tháng và 11-12%/năm với kỳ hạn 12 tháng, trong khi lãi suất vay tiêu dùng hay cho vay mua nhà vẫn duy trì ở mức tương đối cao, khoảng 14%/năm.