Lỗ nặng với tàu vỏ thép

Ngày 22-5, ông Trần Văn Hạo (ngụ TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định), chủ tàu cá vỏ thép BĐ-99029 TS, đến Báo Người Lao Động phản ánh về những khuất tất từ phía ngân hàng (NH) trong việc cho vay đóng tàu vỏ thép theo Nghị định 67/CP của Chính phủ.

Ôm nợ vì ngân hàng

Theo trình bày của ông Hạo, ngày 23-3-2015, ông ký hợp đồng đóng 1 tàu cá vỏ thép công suất 940 CV, trị giá hơn 18,7 tỉ đồng với Công ty TNHH MTV Nam Triệu (gọi tắt là Công ty Nam Triệu; trụ sở ở TP Hải Phòng). Tháng 8-2015, ông Hạo ký hợp đồng tín dụng với NH TMCP Ngoại thương Việt Nam Chi nhánh Bình Định (VCB Bình Định) vay 17,7 tỉ đồng, tương ứng 94% giá trị con tàu.

Sau khi ký hợp đồng, theo hướng dẫn của nhân viên VCB Bình Định, ông Hạo nộp tiền đối ứng 6% (khoảng 1 tỉ đồng) và giao giấy tờ nhà đất (gọi chung là sổ đỏ) để "làm tin".

Mới hạ thủy chưa lâu nhưng nhiều tàu vỏ thép ở Bình Định phải nằm bờ vì thường xuyên hư hỏng Ảnh: ANH TÚ

Cuối tháng 5-2016, Công ty Nam Triệu bàn giao tàu cho ông Hạo. Tuy nhiên, trong một năm qua, tàu của ông thường xuyên nằm bờ do hư hỏng, chỉ đánh bắt được 6 chuyến, lỗ khoảng 500 triệu đồng. Đến kỳ thanh toán gần đây nhất, ông Hạo nợ quá hạn VCB Bình Định gần 290 triệu đồng, chưa kể gần 100 triệu đồng lãi vay. "Vừa qua, tôi xin VCB Bình Định trả lại sổ đỏ thì bị họ từ chối vì cho rằng tôi tự nguyện thế chấp. Thực tế, tôi bị họ lừa chứ có tự nguyện đâu. Dù tôi đồng tình nộp tiền đối ứng 6%, cao hơn quy định là 5% nhưng không hiểu sao họ còn giữ sổ đỏ nhà tôi" - ông Hạo bất bình.

Ông Trương Hoài Khánh (ngụ TP Quy Nhơn), chủ tàu cá vỏ thép BĐ-99279 TS, cũng rơi vào tình cảnh như ông Hạo. Con tàu công suất 940 CV, trị giá hơn 18,7 tỉ đồng của ông ở bờ nhiều hơn ra biển do thường xuyên hư hỏng. 6% tiền đối ứng trong số vốn vay 17,7 tỉ đồng đã nộp, sổ đỏ cũng đã bị VCB Bình Định thu giữ. Gần như ông không biết xoay trở ra sao khi nợ nần chồng chất, mất khả năng vay vốn để trả nợ, sửa tàu để ra khơi.

Theo VCB Bình Định, việc giữ 2 sổ đỏ của ông Hạo và ông Khánh là do 2 ông này tự nguyện thế chấp (?). Thế nhưng, ông Trần Châu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định, khẳng định việc giữ sổ đỏ này là trái quy định. "Toàn tỉnh có mấy chục tàu cá được đóng mới theo Nghị định 67/CP nhưng không ai bị giữ sổ đỏ như vậy. Chẳng có ai lại đi tự nguyện thế chấp cả. Tôi đã đề nghị VCB Bình Định trả lại sổ cho ngư dân" - ông Châu nói.

Nằm bờ nhiều hơn ra biển

Ngoài trục trặc về vay vốn, ông Hạo và ông Khánh cũng là 2 trong số hàng chục ngư dân ở tỉnh Bình Định đang gánh chịu thiệt hại nặng nề, nguy cơ vỡ nợ cao do tàu vừa đưa vào hoạt động đã hư hỏng nghiêm trọng.

Điển hình là ông Đinh Công Khánh (ngụ xã Cát Khánh, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định), chủ tàu Khánh Đỏ, số hiệu BĐ-99086 TS. Tàu có công suất 940 CV do Công ty Nam Triệu đóng. Tháng 10-2016, tàu của ông Đinh Công Khánh đi chuyến biển đầu tiên ở Trường Sa nhưng vừa ra khơi thì máy ướp đá bị hư nên quay về sửa chữa. Đến đầu tháng 3 vừa qua, tàu sửa xong, ông tốn vài trăm triệu đồng cho chuyến đánh bắt thứ hai nhưng lần này vừa ra cửa biển thì hộp số máy thủy chính bị hỏng cho đến nay. Tàu không ra khơi được khiến ông Khánh lỗ nặng. "Nếu trừ phần lãi suất ưu đãi được nhà nước hỗ trợ 6%, mỗi tháng tôi phải trả cho NH khoảng 110 triệu đồng tiền gốc và lãi. Hai chuyến đánh bắt bất thành, tôi lỗ 700 triệu đồng, lấy đâu hằng tháng trả nợ cho NH" - ông Khánh than thở.

Không riêng gì ông Khánh, nhiều chủ tàu cá vỏ thép ở huyện Phù Cát và các địa phương khác của tỉnh Bình Định cũng đang trong tình cảnh như vậy. Ông Võ Đình Tâm, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Bình Định, xác nhận trong 44 tàu vỏ thép của tỉnh đang hoạt động có 17 bị hư hỏng nghiêm trọng chỉ sau vài chuyến biển. Trong đó có 12 tàu do Công ty Nam Triệu đóng, số còn lại thuộc về Công ty TNHH Đại Nguyên Dương (tỉnh Nam Định). Tình trạng hư hỏng chủ yếu là vỏ bị gỉ sét, máy chính bị hư, hầm bảo quản không giữ được lạnh…