Lũng đoạn thị trường vàng

Mua bán vàng tại trụ sở SJC chiều 26-9. Ảnh: Tấn Thạnh

Người trong cuộc cũng bất ngờ

Trong cơn tuột dốc của giá vàng thế giới ngày 26-9, giá vàng trong nước cũng giảm rất mạnh nhưng sau đó phục hồi trở lại. Đến cuối ngày, giá mua bán là 44,9 triệu - 45,6 triệu đồng/lượng. Tuy nhiên, tính ra giá vàng trong nước vẫn cao hơn giá thế giới gần 4 triệu đồng/lượng. Đáng nói, mức chênh lệch giá vàng trong nước so với thế giới được giữ liên tục từ hơn nửa tháng qua. Mức chênh lệch hơn 4 triệu đồng/lượng là mức cách biệt cao nhất từ trước đến nay.

Các doanh nghiệp (DN) kinh doanh vàng lý giải: Sở dĩ giá chênh lệch lớn là do cung cầu trên thị trường quá chênh lệch, người mua nhiều hơn người bán, quota nhập khẩu vàng có hạn, giá thế giới biến động mạnh… Ngược lại, một số người am hiểu thị trường vàng cho rằng các DN vàng đã “trót” nhập vàng giá cao, giờ vàng rớt thảm nên phải “neo” giá, đẩy rủi ro cho người mua vàng. Bằng chứng là từ đầu tháng 8 đến nay, Ngân hàng (NH) Nhà nước đã cấp quota nhập khẩu gần 20 tấn vàng cho các DN; cùng với lượng vàng nhập lậu ồ ạt qua biên giới để kiếm lời bởi giới đầu cơ, cung vàng không hề ít nhưng giá trong nước không thể sát với thế giới.

Giám đốc một DN vàng tại TPHCM cũng bày tỏ băn khoăn bởi sự chênh lệch này. Trao đổi với phóng viên, vị này cho biết thông thường giá trong nước chỉ cao hơn thế giới khoảng 700.000 đồng/lượng là hiện tượng nhập lậu đã rầm rộ. Lượng vàng nhập lậu này sẽ kéo giá trong nước gần hơn với giá thế giới. Nhưng không hiểu sao gần đây, mức chênh lệch lại quá lớn và kéo dài nhiều ngày như vậy.

Giới đầu cơ đang thao túng

Các chuyên gia kinh tế cũng phải thốt lên “quá bất ổn!” khi nói về thị trường vàng hiện nay. Chuyên gia kinh tế - TS Đinh Thế Hiển cho rằng ngay khi có quota nhập khẩu, các DN kinh doanh vàng đã phải mang vàng trong kho ra bán theo nguyên tắc “mua giá nào bán giá đó”. Mức chênh lệch giá vàng trong nước cao hơn thế giới từ 2 triệu - 3 triệu đồng/lượng, có lúc vượt 4 triệu đồng/lượng kéo dài trong nhiều ngày qua là vô lý và không thể chấp nhận được.

Chuyên gia kinh tế - TS Vũ Đình Ánh nhận định giá vàng đang rơi vào tình trạng tương tự như giá xăng dầu. Khi giá thế giới tăng nhẹ thì giá trong nước nhảy vọt, còn khi giá thế giới lao dốc, trong nước lại “đủng đỉnh” giảm. Bản thân Thống đốc NH Nhà nước từng khẳng định chỉ cần giá trong nước cao hơn thế giới từ 400.000 đồng/lượng trở lên đã có biểu hiện làm giá. “Chắc chắn có sự làm giá trên thị trường vàng thời gian qua. Đang có một bộ phận giới đầu cơ đứng sau thị trường vàng thao túng, không muốn đưa giá trong nước giảm về sát giá thế giới để kiếm lời” – TS Vũ Đình Ánh nhận xét.

Nhiều ý kiến cũng cho rằng: Kinh tế Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng với thế giới thì mức chênh lệch 3 triệu - 4 triệu đồng/lượng vàng càng chứng tỏ sự méo mó, bất thường của giá vàng trong nước. Mức chênh lệch này không phải do yếu tố cung cầu mà có thế lực làm giá, cộng hưởng thêm tâm lý người dân. “Một lúc nào đó, giá vàng sẽ quay về đúng giá thực của nó  thì người dân sẽ thiệt thòi khi phải mua vàng giá quá đắt lúc này” – TS Đinh Thế Hiển nói.