Lúng túng quản lý officetel

Tháng 8 vừa qua, Bộ Xây dựng có văn bản gửi Thủ tướng báo cáo việc cơ quan này gặp nhiều khó khăn khi nghiên cứu, xây dựng ban hành thông tư về quy chế quản lý vận hành loại hình công trình văn phòng kết hợp lưu trú ngắn hạn - căn hộ văn phòng (officetel) và đề nghị cần có nghị định quản lý rõ ràng.

Một dự án căn hộ có officetel ở quận trung tâm TP HCM Ảnh: TẤN THẠNH

Tại công văn này, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà cho biết về cơ sở pháp lý và thẩm quyền ban hành, hệ thống pháp luật hiện hành như Luật Đất đai, Luật Đầu tư, Luật Xây dựng, Luật Kinh doanh bất động sản, quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng đều chưa có khái niệm, quy định về officetel. Nghị định số 81/2017 về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ Xây dựng cũng không quy định nội dung quản lý vận hành officetel. Ngoài ra, cơ quan này cũng cho rằng việc quản lý lưu trú thuộc thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ của ngành công an, không phải của Bộ Xây dựng.

Công văn cũng cho biết Bộ Xây dựng đã xin ý kiến Bộ Tư pháp và Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch về vấn đề này và cho rằng officetel cần được quản lý bằng nghị định chứ quản lý vận hành theo thông tư là chưa bảo đảm cơ sở pháp lý. Vì vậy, Bộ Xây dựng đề xuất Thủ tướng cho phép bộ đứng ra chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan, tổ chức liên quan nghiên cứu, xây dựng trình Chính phủ ban hành nghị định quy định về quản lý vận hành officetel.

Theo tìm hiểu của phóng viên, vấn đề quản lý loại hình bất động sản mới officetel, condotel hay còn gọi là "con lai" của thị trường bất động sản, thời gian qua vẫn còn nhiều tranh cãi, đặc biệt là hình thức sở hữu lâu dài hay 50 năm.

Chủ đầu tư một doanh nghiệp có dự án căn hộ có kèm officetel tại trung tâm quận 1, TP HCM cho biết trước đây khi quy định cấm doanh nghiệp thành lập, hoạt động tại chung cư nên officetel được xem là "cứu tinh" cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, nhất là các bạn trẻ mới khởi nghiệp. Chính vì vậy giai đoạn 2016-2018, loại hình căn hộ này phát triển rất mạnh, thu hút nhiều người thuê, mua và đầu tư. Tuy nhiên, sau đó lại phát sinh vấn đề về sở hữu, pháp lý quản lý chưa rõ ràng khiến người mua lo lắng, chủ đầu tư gặp khó khăn phải xin chuyển về căn hộ thường.

Khảo sát thực tế của phóng viên mới đây cho thấy hầu hết căn officetel tại những dự án nằm ở khu vực trung tâm TP HCM như các quận 1, 3, 4 triển khai trong giai đoạn 2016-2018 đều đã được lấp đầy. Giá của những căn hộ này đang tăng mạnh không kém gì căn hộ để ở, thậm chí tăng nhiều hơn vì diện tích nhỏ, dễ sang nhượng, có thể đăng ký kinh doanh, làm văn phòng và có thể lưu trú 24/24 giờ.

Bà Dương Thùy Dung, Giám đốc cấp cao Công ty CBRE Việt Nam, cũng dẫn một khảo sát cho thấy từ năm 2016 đến 2018, thị trường officetel tăng trưởng cao hơn rất nhiều so với condotel, tỉ lệ hấp thụ lên đến 98%. Tuy nhiên, từ đầu năm 2019 đến nay không có sản phẩm officetel để bán do TP HCM tạm thời không cấp giấy phép xây dựng cho các dự án có officetel để chờ hướng dẫn của bộ, ngành và Chính phủ từ năm 2018. Điều này khiến dòng sản phẩm officetel trên thị trường ngày càng khan hiếm dù nhu cầu của khách hàng vẫn rất lớn. Trong khi đó, những dự án có kèm officetel lại không thể triển khai được vì vướng lệnh cấm, chủ đầu tư gặp nhiều khó khăn.

"Khung pháp lý của sản phẩm này còn nhiều lấn cấn, khách hàng khi ký hợp đồng mua không có được câu trả lời rõ ràng từ nhà đầu tư. Việc bố trí lối đi riêng của officetel với cư dân, người thuê officetel đòi hỏi lối đi riêng cũng gặp khó khăn. Khả năng cho thuê của officetel bị kém đi. Trong năm 2019, gần như không có sản phẩm nào chào bán với officetel này" - bà Dung nói.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM, cho rằng tại TP HCM, officetel được rất nhiều doanh nghiệp nhỏ, các bạn trẻ khởi nghiệp quan tâm nhưng điều họ lo ngại nhất là khung pháp lý, cơ chế quản lý chưa rõ ràng nên không dám tham gia. Hiệp hội đã từng kiến nghị các vấn đề liên quan hệ số sử dụng đất, quản lý vận hành officetel nhưng đến nay chưa được giải quyết.